ಗೃಹಸ್ಥನ ಮಗ ಕೇವಟ್ಟನ ವಿಷಯ

ಹೀಗೆ ಕೇಳಿದ್ದೇನೆ: ಒಮ್ಮೆ ಭಗವಾನರು ನಾಲಂದ(ನಲಂದ)ದಲ್ಲಿ ಪಾವಾರಿಕನ ಆಮ್ರವನದಲ್ಲಿ ತಂಗಿದ್ದರು. ಆಗ ಕೇವಟ್ಟನೆಂಬ ಒಬ್ಬ ಗೃಹಪತಿ ಪುತ್ರನು ಭಗವಾನರ ಬಳಿಗೆ ಬಂದನು. ಭಗವಾನರಿಗೆ ಅಭಿವಂದಿಸಿ ಒಂದು ಕಡೆ ಕೂಳಿತುಕೊಂಡನು. ಒಂದು ಕಡೆ ಕುಳಿತುಕೊಂಡ ಮೇಲೆ ಗೃಹಪತಿ ಪುತ್ರನಾದ ಕೇವಟ್ಟನು ಭಗವಾನರಿಗೆ ಹೀಗೆ ಹೇಳಿದನು-“ ಭಂತೆ, ಈ ನಮ್ಮ ನಾಲಂದವು ಶಕ್ತಿ ಶಾಲಿಯಾದ ಮತ್ತು ಸಂಪತ್ತಿನಿಂದ ಕೂಡಿದ ನಗರವಾಗಿದೆ. ಭಗವಾನರ ಬಗೆಗೆ ಪೂಜ್ಯ ಭಾವನೆಯಿಂದಿರುವ ಜನರಿಂದ ತುಂಬಿದೆ. ಭಂತೆ, ಸಾಧಾರಣ ಮನುಷ್ಯರಿಗೆ ಅಸಾಧ್ಯವಾದ ಪವಾಡಗಳನ್ನು ಮಾಡುವಂತೆ ತಮ್ಮ ಭಿಕ್ಷು ಒಬ್ಬನಿಗೆ ಸೂಚಿಸುವುದು ಉಚಿತವಾದುದುದು. ಇದರಿಂದ ಈ ನಮ್ಮ ನಾಲಂದವು ಭಗವಾನರ ಬಗೆಗೆ ಮತ್ತಷ್ಟು ಪೂಜ್ಯ ಭಾವನೆಯನ್ನು ಬೆಳಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತದೆ.” ಇದನ್ನು ಕೇಳಿದ ಭಗವಾನರು ಗೃಹಪತಿ ಪುತ್ರನಾದ ಕೇವಟ್ಟನಿಗೆ “ಕೇವಟ್ಟ, ನಾನು ಭಿಕ್ಷುಗಳಿಗೆ ಈ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ಬೋಧನೆ ಮಾಡುವುದಿಲ್ಲ; ‘ಭಿಕ್ಷುಗಳೇ, ಬಿಳಿ ಬಟ್ಟೆಯ ಗೃಹಸ್ಥರು ಮಾಡಲಾಗದ ಪವಾಡವನ್ನು ನೀವು ಮಾಡಿ.”- ಎಂದು ಉತ್ತರವಿತ್ತರು.

ಗೃಹಪತಿ ಪುತ್ರನಾದ ಕೇವಟ್ಟನು ಎರಡನೆಯ ಸಾರಿ ಭಗವಾನರನ್ನು ಕುರಿತು ಹೀಗೆಂದನು.. “ ಭಂತೆ, ಭಗವಾನರನ್ನು ನಾನು ನೋಯಿಸಲಾರೆ, ಆದರೂ ಹೇಳಿಬಿಡುತ್ತೇನೆ- ಈ ನಮ್ಮ ನಾಲಂದವು ಶಕ್ತಿ ಶಾಲಿಯಾದ ಮತ್ತು ಸಂಪತ್ತಿನಿಂದ ಕೂಡಿದ ನಗರವಾಗಿದೆ.. ತಮ್ಮ ಭಿಕ್ಷು ಒಬ್ಬನಿಗೆ ಸಾಧಾರಣ ಮನುಷ್ಯರಿಗೆ ಸಾಧ್ಯವಾಗದ ಪವಾಡಗಳನ್ನು ಮಾಡುವಂತೆ ಸೂಚಿಸುವುದು ಉಚಿತವಾದುದು. ಆದರಿಂದ ಈ ನಮ್ಮ ನಾಲಂದವು ಭಗವಾನರ ಬಗೆಗೆ ಮತ್ತಷ್ಟು ಪೂಜ್ಯ ಭಾವನೆಯನ್ನು ಬೆಳಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತದೆ”.. ಇದನ್ನು ಕೇಳಿದ ಭಗವಾನರು ಗೃಹಪತಿ ಪುತ್ರನಾದ ಕೇವಟ್ಟನಿಗೆ “ ಕೇವಟ್ಟ, ನಾನು ಭಿಕ್ಷುಗಳಿಗೆ ಈ ರೀತಿ ಬೋಧನೆ ಮಾಡುವುದಿಲ್ಲ.. “ ಎಂದು ಉತ್ತರವಿತ್ತರು.

“ಗೃಹಪತಿ ಪುತ್ರನಾದ ಕೇವಟ್ಟನು ಮೂರನೆಯ ಸಾರಿ ಭಗವಾನರನ್ನು ಇಂತೆಂದನು: ಭಗವಾನರನ್ನು ನಾನು ನೋಯಿಸಲಾರೆ. ಆದರೂ ಹೇಳಿಬಿಡುತ್ತೇನೆ- ಈ ನಮ್ಮ ನಾಲಂದವು ಶಕ್ತಿ ಶಾಲಿಯಾದ ಮತ್ತು ಸಂಪತ್ತಿನಿಂದ ಕೂಡಿದ ನಗರವಾಗಿದೆ.. ಭಗವಾನ ಬಗೆಗೆ ಪೂಜ್ಯ ಭಾವನೆಯಿಂದಿರುವ ಜನರಿಂದ ತುಂಬಿದೆ. ಭಂತೆ, ಸಾಧಾರಣ ಮನುಷ್ಯರಿಗೆ ಸಾಧ್ಯವಾಗದ ಪವಾಡಗಳನ್ನು ಮಾಡುವಂತೆ ಸೂಚಿಸುವುದು ಉಚಿತವಾದುದು. ಇದರಿಂದ ಭಗವಾನರ ಬಗೆಗೆ ಈ ನಮ್ಮ ನಾಲಂದವು ಮತ್ತಷ್ಟು ಪೂಜ್ಯ ಭಾವನೆಯನ್ನು ಬೆಳಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತದೆ”.

“ಕೇವಟ್ಟ, ಮೂರು ಬಗೆಯ ಪವಾಡಗಳನ್ನು ನಾನೇ ಚೆನ್ನಾಗಿ ಅರಿತು ಸಾಕ್ಷಾತ್ಕರಿಸಿಕೊಂಡಿದ್ದೇನೆ. ಅದನ್ನು ಬೇರೆಯವರಿಗೂ ಪ್ರಕಟ ಪಡಿಸಿದ್ದೇನೆ. ಆ ಮೂರು ಯಾವುವು? ಋದ್ಧಿಶಕ್ತಿಯಿಂದ ಬರುವ ಪವಾಡಗಳು, ‘ಆದೇಸನ’ (ಇನ್ನೊಬ್ಬರ ಮನಸ್ಸನ್ನು ಓದುವುದು ಅಥವಾ ತಿಳಿಯುವುದು) ದಿಂದ ಬರುವ ಪವಾಡಗಳು, ಅನುಶಾಸನದಿಂದ ಬರುವ ಪವಾಡಗಳು.

ಋದ್ಧಿಶಕ್ತಿಯ ಪವಾಡಗಳು

“ಕೇವಟ್ಟ, ಋದ್ಧಿ ಶಕ್ತಿಯ ಪವಾಡಗಳು ಯಾವುವು? ಕೇವಟ್ಟ, ಒಬ್ಬನೇ ಆಗಿರುವ ವ್ಯಕ್ತಿಯು ಬಹುವಾಗುತ್ತಾನೆ. ಬಹುವಾಗಿರುವ ಆತನು ಒಬ್ಬನೇ ಆಗುತ್ತಾನೆ. ಕಣ್ಣಿಗೆ ಕಾಣಿಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಾನೆ; ಅದೃಶ್ಯನೂ ಆಗುತ್ತಾನೆ. ಆಕಾಶದಲ್ಲಿ ಹೋಗುವಂತೆ ಗೋಡೆಯನ್ನು ಪ್ರಕಾರವನ್ನೂ ಪರ್ವತವನ್ನೂ ತೂರಿ ಹೋಗುತ್ತಾನೆ. ನೀರಿನಲ್ಲಿ ಮುಳುಗಿ ಏಳುವಂತೆ ಭೂಮಿಯ ಒಳಗೂ ಮುಳುಗುತ್ತಾನೆ. ಮೇಲಕ್ಕೆ ಬರುತ್ತಾನೆ. ಭೂಮಿಯ ಮೇಲೆ ನಡೆಯುವಂತೆ ನೀರಿನ ಮೇಲೆಯೂ ನಡೆಯುತ್ತಾನೆ. ರೆಕ್ಕೆಯುಳ್ಳ ಪಕ್ಷಿಗಳೂ ಆಕಾಶದಲ್ಲಿ ಚಲಿಸುವಂತೆ ಪದ್ಮಾಸನದಲ್ಲಿರುವಾಗಲೇ ಆಕಾಶದಲ್ಲಿ ಚಲಿಸುತ್ತಾನೆ. ಮಹಾಶಕ್ತರೂ ಮಹಾನುಭಾವರೂ ಆದ ಚಂದ್ರ ಸೂರ್ಯರನ್ನು ಹಿಡಿಬಲ್ಲವ ನಾಗುತ್ತಾನೆ. ತನ್ನ ಕಾಯದೊಂದಿಗೆ ಬ್ರಹ್ಮಲೋಕಕ್ಕೆ ಹೋಗಬಲ್ಲವವನಾಗಿರುತ್ತಾನೆ.

“ಒಳ್ಳೆಯ ಮನಸ್ಸನ್ನುಳ್ಳ ಶ್ರದ್ಧಾವಂತನೊಬ್ಬನು ಅನೇಕ ಪವಾಡಗಳನ್ನು ಮಾಡುವ ಈ ಭಿಕ್ಷುವನ್ನು ನೋಡುತ್ತಾನೆ. ಅವನು ಬೇರೊಬ್ಬನಿಗೆ ಆ ಭಿಕ್ಷುವಿನ ಪವಾಡಗಳಾದ ಒಬ್ಬನು ಬಹುವಾಗುವುದು, ಬಹುವಾಗಿದ್ದವನು ಒಬ್ಬನಾಗುವುದು, ಇದ್ದಕ್ಕಿದ್ದಂತೆ ಪ್ರತ್ಯಕ್ಷನಾಗುವುದು. ಅದೃಶ್ಯನಾಗುವುದು ಗೋಡೆಯನ್ನು ಪ್ರಕಾರ ವನ್ನೂ ಪರ್ವತವನ್ನೂ ಆಕಾಶದಲ್ಲಿ ತೂರಿಸಿಕೊಂಡು ಹೋಗುವಂತೆ ದಾಟಿ ಹೋಗುವುದು, ನೀರಿನಲ್ಲಿ ಮುಳುಗಿ ಏಳುವಂತೆ ಭೂಮಿಯಲ್ಲಿಯೂ ಮುಳುಗಿ ಏಳುವುದು, ಭೂಮಿಯ ಮೇಲೆ ನಡೆಯುವಂತೆ ನೀರಿನ ಮೇಲೆ ನಡೆಯುವುದು, ಪಕ್ಷಿಗಳು ಆಕಾಶದಲ್ಲಿ ಹಾರುವಂತೆ ಪದ್ಮಾಸನ ಹಾಕಿಕೊಂಡೇ ಆಕಾಶದಲ್ಲಿ ಚಲಿಸುವುದು, ಚಂದ್ರ ಸೂರ್ಯರನ್ನು ಹಿಡಿಯುವುದು, ಕಾಯದೊಂದಿಗೆ ಬಹ್ಮಲೋಕಕ್ಕೆ ಹೋಗುವುದು-ಇವುಗಳನ್ನು ವಿವರಿಸಿ ಹೇಳಿ ಬಿಡುತ್ತಾನೆ.

“ಹಾಗೆಯೇ ಒಳ್ಳೆಯ ಮನಸ್ಸನ್ನುಳ್ಳ ಶ್ರದ್ದಾವಂತನಾದ ಆತನು ಶ್ರದ್ದೆಯಿಲ್ಲದ ಒಳ್ಳೆಯ ಮನಸ್ಸಿಲ್ಲದ ಮತ್ತೊಬ್ಬನಿಗೆ ‘ಆಶ್ಚರ್ಯ’ ಗೆಳೆಯ, ಆ ಸಮಣನ ಋದ್ಧಿಶಕ್ತಿಯೂ ಅನುಭಾವವೂ ಅದ್ಭುತ. ಆನೇಕ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ಅವನ ಋದ್ಧಿಶಕ್ತಿಯನ್ನು ನಾನೇ ನೋಡಿದ್ದೇನೆ. ಒಬ್ಬನೇ ಆಗಿದ್ದವನು ಬಹುವಾಗುತ್ತಾನೆ.ಬಹುವಾಗಿದ್ದವನು ಒಬ್ಬನೇ ಆಗುತ್ತಾನೆ..ತನ್ನ ಕಾಯದೊಂದಿಗೆ ಬಹ್ಮಲೋಕಕ್ಕೆ ಹೋಗಬಲ್ಲವನಾಗುತ್ತಾನೆ.” ಎಂದು ಹೇಳಿ ಬಿಡುತ್ತಾನೆ.

“ಶ್ರದ್ಧಾವಂತನಲ್ಲದ ಒಳ್ಳೆಯ ಮನಸ್ಸಿಲ್ಲದ ಆ ಎರಡನೆಯವನು ಶ್ರದ್ಧಾವಂತನೂ ಒಳ್ಳೆಯ ಮನಸ್ಸುಳ್ಳವನೂ ಆದವನಿಗೆ ಹೀಗೆ ಉತ್ತರಿಸುತ್ತಾನೆ: “ ಗೆಳೆಯ, ಗಾಂಧಾರಿ ವಿದ್ಯೆ ಎಂಬ ವಿದ್ಯೆಯೊಂದಿದೆ. ಅದನ್ನು ಕಲಿತಿರುವ ಆ ಭಿಕ್ಷುವು ಅನೇಕ ರೀತಿಯ ಪವಾಡಗಳನ್ನು ಮಾಡುತ್ತಾನೆ. ಒಬ್ಬನೇ ಆಗಿರುವ ಆತನು ಬಹುವಾಗುತ್ತಾನೆ. ಬಹುವಾಗಿದ್ದವನು ಒಬ್ಬನೇ ಆಗುತ್ತಾನೆ.. ಕಾಯದೊಂದಿಗೆ ಬ್ರಹ್ಮ ಲೋಕಕ್ಕೆ ಹೋಗುತ್ತಾನೆ.”

“ಕೇವಟ್ಟ, ಶ್ರದ್ಧೆಯಿಲ್ಲದೆ ಒಳ್ಳೆಯ ಮನಸ್ಸಿಲ್ಲದ ಆತನು ಒಳ್ಳೆಯ ಮನಸ್ಸಿನ ಶ್ರದ್ಧಾವಂತನಿಗೆ ಹೀಗೆ ಹೇಳಬಹುದೆಂಬುದನ್ನು ತಿಳಿದಿರುವೆಯಷ್ಟೆ?”.

“ಭಂತೆ, ಹಾಗೆ ಹೇಳಬಹುದು.”

“ಕೇವಟ್ಟ, ಋದ್ಧಿಶಕ್ತಿಯ ಪವಾಡಗಳಲ್ಲಿರುವ ಈ ಅಪಾಯವನ್ನು ನಾನು ಚೆನ್ನಾಗಿ ನೋಡಬಲ್ಲವನಾಗಿದ್ದೇನೆ. ಆದುದರಿಂದಲೇ ಋದ್ಧಿಶಕ್ತಿಯ ಪವಾಡ ಗಳಿಂದ ನಾನು ದೂರವಾಗಿದ್ದೇನೆ. ಅವುಗಳಿಗೆ ಅಸಹ್ಯಪಡುತ್ತೆನೆ. ಅವುಗಳನ್ನು ಮಾಡಲು ನಾಚುತ್ತೇನೆ.”

ಇತರರ ಮನಸ್ಸನ್ನು ಅರಿಯುವ ಪವಾಡಶಕ್ತಿ

“ಕೇವಟ್ಟ, ಆದೇಶ ಪವಾಡವು ಹೇಗಿರುತ್ತದೆ? ಭಿಕ್ಷು ಒಬ್ಬನು ಬೇರೆ ಜೀವಿಗಳ ಮತ್ತು ಬೇರೆ ಮನುಷ್ಯರ ಚಿತ್ತವನ್ನು ನೋಡಬಲ್ಲವನಾಗಿರುತ್ತಾನೆ. ‘ ಚೇತರಿಕೆ’ಯನ್ನು ನೋಡಬಲ್ಲವನಾಗಿರುತ್ತಾನೆ. ಅವನ ಮನಸ್ಸಿನಲ್ಲಾಗುವ ತರ್ಕವನ್ನೂ ವಿಚಾರವನ್ನು ತಿಳಿಯಬಲ್ಲವನಾಗಿರುತ್ತಾನೆ. ಇದೆ ನಿನ್ನ ಮನಸ್ಸು, ನಿನ್ನ ಮನಸ್ಸಿನಲ್ಲಾಗುತ್ತಿರುವುದು ಹೀಗೆ, ನಿನ್ನ ಚಿತ್ತವಿರುವುದು ಹೇಗೆ” ಎಂದು ಹೇಳಬಲ್ಲವನಾಗಿರುತ್ತಾನೆ.

“ಒಳ್ಳೆಯ ಮನಸ್ಸುಳ್ಳ ಶ್ರದ್ಧಾವಂತನಾದವನು ಇನ್ನೊಬ್ಬನು ಇತರ ಜೀವಿಗಳ ಮತ್ತು ಇತರ ಮನುಷ್ಯರ ಚಿತ್ತ ಚೇತಸಿಕಗಳನ್ನು ತಿಳಿಯಬಲ್ಲವನೂ ಅವರ ಮತ್ತು ಅವುಗಳ ಮನಸ್ಸುಗಳಲ್ಲಾಗುವ ತರ್ಕ ಮತ್ತು ವಿಚಾರಗಳನ್ನು ತಿಳಿಯಬಲ್ಲವನೂ ಆಗಿರುವ ಭಿಕ್ಷುವನ್ನು ನೋಡುತ್ತಾನೆ. ‘ನಿನ್ನ ಮನಸ್ಸು ಇದು, ನಿನ್ನ ಮನಸ್ಸಿನಲ್ಲಾಗುತ್ತಿರುವುದು ಇದು, ನಿನ್ನ ಚಿತ್ತವಿರುವುದು ಹೀಗೆ’ ಎಂದು ಹೇಳಬಲ್ಲ ಭಿಕ್ಷು ಭಿಕ್ಷುವನ್ನು ಆ ಶ್ರದ್ಧಾವಂತನು ನೋಡುತ್ತಾನೆ. ಶ್ರದ್ದೆಯಿಲ್ಲದ ಒಳ್ಳೆಯ ಮನಸ್ಸಿಲ್ಲದ ಇನ್ನೊಬ್ಬನಿಗೆ “ಆಶ್ಚರ್ಯ ಗೆಳೆಯ, ಈ ಸಮಣನ ಶಕ್ತಿಯೂ ಅನುಭವವೂ ಅದ್ಭುತ! ಇತರ ಜೀವಿಗಳ ಮತ್ತು ಇತರ ಮನುಷ್ಯರ ಚಿತ್ತ ಚೇತಸಿಕಗಳನ್ನು ತಿಳಿಯಬಲ್ಲವನೂ ಅವರ ಮತ್ತು ಅವುಗಳ ಮನಸ್ಸುಗಳಲ್ಲಾಗುವ ತತ್ವವನ್ನೂ ವಿಚಾರವನ್ನೂ ತಿಳಿಯಬಲ್ಲವನೂ ಆಗಿದ್ದಾನೆ. ‘ನಿನ್ನ ಮನಸ್ಸು ಇದು, ನಿನ್ನ ಮನಸ್ಸಿನಲ್ಲಿ ಇರುವುದು ಇದು, ನಿನ್ನ ಚಿತ್ತವಿರುವುದು ಹೀಗೆ’ ಎಂದು ಹೇಳಬಲ್ಲವನಾಗಿದ್ದಾನೆ ಎಂದು ಹೇಳಬಹುದಷ್ಟೆ.

“ಆಗ ಶ್ರದ್ಧಾವಂತನಲ್ಲದ ಒಳ್ಳೆಯ ಮನಸ್ಸಿಲ್ಲದ ಆ ಎರಡನೆಯವನು ಒಳ್ಳೆಯ ಮನಸ್ಸಿನ ಶ್ರದ್ಧಾವಂತನಿಗೆ ಹೀಗೆ ಹೇಳಬಹುದು. ‘ಮಣಿಕ ವಿದ್ಯೆ ಎಂಬ ವಿದ್ಯೆಯುಂಟು. ಆ ವಿದ್ಯೆಯನ್ನು ಗಳಿಸಿರುವವನು ಇತರ ಜೀವಿಗಳ ಮತ್ತು ಇತರ ಮನುಷ್ಯರ ಚಿತ್ತಗಳನ್ನು ಚೇತಸಿಕೆಗಳನ್ನು ತಿಳಿಯಬಲ್ಲವನಾಗಿರುತ್ತಾನೆ. ಅವರ ಮತ್ತು ಅವುಗಳ ಮನಸ್ಸುಗಳಲ್ಲಾಗುವ ತರ್ಕವನ್ನೂ ವಿಚಾರವನ್ನೂ ತಿಳಿಯಬಲ್ಲವನಾಗಿರುತ್ತಾನೆ. ನಿನ್ನ ಮನಸ್ಸು ಇದು, ನಿನ್ನ ಮನಸ್ಸಿನಲ್ಲಾಗುತ್ತಿರುವುದು ಹೀಗೆ, ನಿನ್ನ ಚಿತ್ತವಿರುವುದು ಹೀಗೆ’ ಎಂದು ಹೇಳಬಲ್ಲವನಾಗಿರುತ್ತಾನೆ.”

“ಕೇವಟ್ಟ, ಒಳ್ಳೆಯ ಮನಸ್ಸಿಲ್ಲದ ಮತ್ತು ಶ್ರದ್ಧೆ ಇಲ್ಲದ ಆತನು ಒಳ್ಳೆಯ ಮನಸ್ಸಿನ ಶ್ರದ್ಧಾವಂತನಿಗೆ ಹೀಗೆ ಹೇಳಬಹುದೆಂಬುದನ್ನು ತಿಳಿದಿರುವೆಯಷ್ಟೆ?”

“ಭಂತೆ, ಹಾಗೆ ಹೇಳಬಹುದು.”

ಕೇವಟ್ಟ, ಆದೇಸ ಪವಾಡದ ಅಪಾಯವನ್ನು ನಾನು ಚೆನ್ನಾಗಿ ನೋಡಬಲ್ಲವನಾಗಿದ್ದೇನೆ. ಆದುದರಿಂದಲೇ ಆದೇಸ ಪವಾಡಗಳಿಂದ ನಾನು ದೂರವಿರುತ್ತೇನೆ. ಅವುಗಳಿಗೆ ಅಸಹ್ಯಪಡುತ್ತೇನೆ; ಅವುಗಳನ್ನು ತೋರಿಸಲು ನಾಚುತ್ತೇನೆ.”

ಉಪದೇಶಿಸುವ ಪವಾಡ ಶಕ್ತಿ

“ಅನುಸಾಸನ ಪವಾಡವು ಹೇಗಿರುತ್ತದೆ, ಕೇವಟ್ಟ? ಭಿಕ್ಷು ಒಬ್ಬನು ಹೀಗೆ ಬೋಧಿಸುತ್ತಾನೆನ್ನು: ‘ಹೀಗೆ ತರ್ಕ ಮಾಡಿ, ಹೀಗೆ ತರ್ಕ ಮಾಡಬೇಡಿ ಹೀಗೇ ಮನಸ್ಸು ಮಾಡಿ, ಹೀಗೆ ಮನಸ್ಸು ಮಾಡಬೇಡಿ. ಇದನ್ನು ವರ್ಜಿಸಿ, ಬೆಳೆಸಿಕೊಳ್ಳಿ. ಇದನ್ನು ಪಾಲಿಸಿ”. ಕೇವಟ್ಟ, ಇದನ್ನು ಅನುಶಾಸನ ಪವಾಡವೆಂದು ಕರೆಯುತ್ತಾರೆ.

“ಕೇವಟ್ಟ, ಈ ಲೋಕದಲ್ಲಿ ಅರಂಹತನೂ ಸಮ್ಮಾಸಂಬುದ್ಧನೂ.. ಆದ ತಥಾಗಥನು ಹುಟ್ಟುತ್ತಾನೆ.. ಕೇವಟ್ಟ, ಹೀಗೆ ಶೀಲ ಸಂಪನ್ನನಾಗುತ್ತಾನೆ. ಪ್ರಥಮ ಧ್ಯಾನದಲ್ಲಿ ವಿಹರಿಸುತ್ತಾನೆ. ಇದನ್ನು ಅನುಶಾಸನ ಪವಾಡ ವೆನ್ನುತ್ತಾನೆ.. ದ್ವಿತೀಯ ಧ್ಯಾನದಲ್ಲಿ... ಚತುರ್ಥ ಧ್ಯಾನದಲ್ಲಿ ವಿಹರಿಸುತ್ತಾನೆ. ಕೇವಟ್ಟ, ಇದನ್ನು ಅನುಶಾಸನ ಪವಾಡವೆನ್ನುತ್ತಾರೆ.. ಜ್ಞಾನದರ್ಶನದ ಕಡೆಗೆ ತಿರುಗಿಸುತ್ತಾನೆ.. ಇದನ್ನು ಅನುಶಾಸನ ಪವಾಡವೆನ್ನುತ್ತಾರೆ. ಇನ್ನು ಮುಂದೆ ಪುನರ್ಜನ್ಮವಿಲ್ಲ ಎಂಬುದನ್ನು ತಿಳಿಯುತ್ತಾನೆ. ಇದನ್ನು ಅನುಶಾಸನ ಪವಾಡವೆನ್ನುತ್ತಾರೆ, ಕೇವಟ್ಟ.

“ಇವೇ, ಕೇವಟ್ಟ, ನಾನೇ ಸ್ವಪ್ರಯತ್ನದ ಸಾಕ್ಷಾತ್ಕರಿಸಿಕೊಂಡಿರುವ ಮೂರು ಪವಾಡಗಳು ಇವೇ.”

(ಸಾಮಞ್ಞಫಲ ಸುತ್ತದ 41ನೆಯ ಪ್ಯಾರಾದಿಂದ 99ನೆಯ ಪ್ಯಾರದವರೆಗಿರುವುದನ್ನು ಸೂಕ್ತವಾದ ಬದಲಾವಣೆಗಳೊಡನೆ ಓದಿಕೊಳ್ಳಬೇಕು).

ನಾಲ್ಕು ಮಹಾಭೂತಗಳ ಅವಸಾನವಾಗುವ ಬಗ್ಗೆ ಭಿಕ್ಷುವಿನ ಪ್ರಶ್ನೆ

ಕೇವಟ್ಟ, ಹಿಂದೆ ಒಂದು ಸಾರಿ ಭಿಕ್ಷು ಸಂಘದಲ್ಲಿನ ಒಬ್ಬ ಭಿಕ್ಷುವಿನ ಚಿತ್ತದಲ್ಲಿ ‘ ಪೃಥ್ವಿ ಧಾತು, ಆಪೊ ಧಾತು. ತೇಜೋಧಾತು ಮತ್ತು ವಾಯುಧಾತು ಎಂಬ ನಾಲ್ಕು ಮಹಾಭೂತಗಳು ನಿಶ್ಯೇಷವಾಗಿ ನಾಶವಾಗಿ ಎಲ್ಲಿಗೆ ಹೋಗುತ್ತವೆ? ಎಂಬ ವಿಚಾರ ಉದಯಿಸಿತು.

“ಆ ಭಿಕ್ಷುವು ತನ್ನ ಶಾಂತವಾದ ಚಿತ್ತದಲ್ಲಿ ದೇವಯಾನದ ಮಾರ್ಗವನ್ನು ಸ್ವಷ್ಟವಾಗಿ ಕಂಡನು. ಸಮಾಧಿ ಸ್ಥಿತಿಯನ್ನು ಪಡೆದನು. ಆ ಭಿಕ್ಷುವು ಕೇವಟ್ಟ, ನಾಲ್ಕು ಮಹಾರಾಜ ದೇವತೆಗಳ ಸಮೀಪಕ್ಕೆ ಹೋದನು. ‘ಗೆಳೆಯರೆ, ಪೃಥ್ವೀಧಾತು, ಆಪೋಧಾತು, ತೇಜೋಧಾತು, ಮತ್ತು ವಾಯುಧಾತುಗಳು ನಿಶ್ಯೇಷವಾಗಿ ನಾಶ ಹೊಂದಿದ ಮೇಲೆ ಎಲ್ಲಿಗೆ ಹೋಗುತ್ತವೆ?’ ಎಂದು ಆ ದೇವತೆಗಳನ್ನು ಕೇಳಿದನು.

“ಇದನ್ನು ಕೇಳಿದ ನಾಲ್ಕು ಮಹಾರಾಜ ದೇವತೆಗಳು ‘ಭಿಕ್ಷು, ನಾಲ್ಕು ಮಹಾಭೂತಗಳಾದ ಪೃಥ್ವೀಧಾತು, ಆಪೋಧಾತು, ತೇಜೋಧಾತು ಮತ್ತು ವಾಯುಧಾತುಗಳು ನಿಶ್ಯೇಷವಾಗಿ ನಾಶ ಹೊಂದಿದ ಮೇಲೆ ಎಲ್ಲಿಗೆ ಹೋಗುತ್ತವೆ ಎಂಬುದು ನಮಗೆ ತಿಳಿಯದು. ಆದರೆ, ಭಿಕ್ಷು ನಮಗಿಂತಲೂ ತೇಜಸ್ವಿಗಳೂ ಮತ್ತು ಶ್ರೇಷ್ಠರೂ ಆದ ನಾಲ್ಕು ಮಹಾರಾಜರಿದ್ದಾರೆ. ಚತುರ್ಮಹಾ ಧಾತುಗಳಾದ ಪೃಥ್ವೀಧಾತು, ಅಪೋಧಾತು, ತೇಜೋಧಾತು ಮತ್ತು ವಾಯುಧಾತುಗಳು ನಿಶ್ಯೇಷವಾಗಿ ನಾಶವಾದ ಮೇಲೆ ಎಲ್ಲಿಗೆ ಹೋಗುತ್ತವೆ ಎಂಬುದು ಅವರಿಗೆ ತಿಳಿದಿರಬಹುದು’ ಎಂದು ಉತ್ತರವಿತ್ತರು.

“ಆಗ, ಕೇವಟ್ಟ, ಆ ಭಿಕ್ಷುವು ಆ ನಾಲ್ಕು ಮಹಾರಾಜರ ಬಳಿಗೆ ಹೋಗಿ, ‘ಗೆಳೆಯರೆ, ಚತುರ್ಮಹಾಭೂತಗಳಾದ ಪೃಥ್ವೀಧಾತು, ಅಪೋಧಾತು, ತೇಜೋಧಾತು ಮತ್ತು ವಾಯುಧಾತುಗಳು ನಿಶ್ಯೇಷವಾಗಿ ನಾಶವಾದ ಮೇಲೆ ಎಲ್ಲಿಗೆ ಹೋಗುತ್ತವೆ?’ ಎಂದು ಅವರನ್ನು ಕೇಳಿದನು. ಹೀಗೆ ಕೇಳಿದ ಭಿಕ್ಷುವಿಗೆ ಆ ಮಹಾರಾಜರು ‘ಭಿಕ್ಷು, ಚತುರ್ಮಹಾಭೂತಗಳಾದ ಪೃಥ್ವೀಧಾತು, ಅಪೋಧಾತು, ತೇಜೋಧಾತು ಮತ್ತು ವಾಯುಧಾತುಗಳು ನಿಶ್ಯೇಷವಾಗಿ ನಾಶವಾದ ಮೇಲೆ ಎಲ್ಲಿಗೆ ಹೋಗುತ್ತವೆ ಎಂಬುದು ನಮಗೆ ತಿಳಿಯದು. ಆದರೆ ನಮಗಿಂತಲೂ ತೇಜಸ್ವಿಗಳೂ ಶ್ರೇಷ್ಠರೂ ಆದ ತಾವತಿಂಸ ದೇವತೆಗಳೆಂಬ ಮೂವತ್ತು ಮೂರು ದೇವತೆಗಳಿದ್ದಾರೆ. ಚತುರ್ಮಹಾಭೂತಗಳಾದ ಪೃಥ್ವೀಧಾತು, ಅಪೋಧಾತು, ತೇಜೋಧಾತು ಮತ್ತು ವಾಯುಧಾತುಗಳು ನಿಶ್ಯೇಷವಾಗಿ ನಾಶವಾದ ಮೇಲೆ ಎಲ್ಲಿಗೆ ಹೋಗುತ್ತವೆ ಎಂಬುದು ಅವರಿಗೆ ತಿಳಿದಿರಬಹುದು’ ಎಂದು ಹೇಳಿದರು.

“ಆಗ, ಕೇವಟ್ಟ, ಆ ಭಿಕ್ಷುವು ತಾವತಿಂಸ ದೇವತೆಗಳ ಬಳಿಗೆ ಹೋದನು. ಆಮೇಲೆ ಅವರನ್ನು ಕುರಿತು, ‘ಗೆಳೆಯರೆ, ಚತುರ್ಮಹಾಭೂತಗಳಾದ ಪೃಥ್ವೀಧಾತು, ಅಪೋಧಾತು, ತೇಜೋಧಾತು ಮತ್ತು ವಾಯುಧಾತುಗಳೂ ನಿಶ್ಯೇಷವಾಗಿ ನಾಶವಾದ ಮೇಲೆ ಎಲ್ಲಿಗೆ ಹೋಗುತ್ತವೆ? ಎಂದು ಕೇಳಿದನು. ಹೀಗೆ ಕೇಳಿದ ಭಿಕ್ಷುವಿಗೆ ಆ ತಾವತಿಂಸ ದೇವತೆಗಳು “ಚತುರ್ಮಹಾ ಭೂತಗಳಾದ ಪೃಥ್ವೀಧಾತು, ಅಪೋಧಾತು, ತೇಜೋಧಾತು ಮತ್ತು ವಾಯುಧಾತುಗಳು ನಿಶ್ಯೇಷವಾಗಿ ನಾಶವಾದ ಮೇಲೆ ಎಲ್ಲಿಗೆ ಹೋಗುತ್ತವೆ ಎಂಬುದು ನಮಗೆ ತಿಳಿಯದು, ಕೇವಟ್ಟ, ದೇವತೆಗಳಿಗೆ ಒಡೆಯನಾದ ಸಕ್ಕ ಎಂಬವನಿದ್ದಾನೆ. ಅವನು ನಮಗಿಂತಲೂ ತೇಜಸ್ವಿಯಾದವನು ಶ್ರೇಷ್ಠನಾದವನು. ‘ಚತುರ್ಮಹಾಭೂತಗಳಾದ ಪೃಥ್ವೀಧಾತು, ಅಪೋಧಾತು, ತೇಜೋಧಾತು ಮತ್ತು ವಾಯುಧಾತುಗಳು ನಿಶ್ಯೇಷವಾಗಿ ನಾಶವಾದ ಮೇಲೆ ಎಲ್ಲಿಗೆ ಹೋಗುತ್ತವೆ ಎಂಬುದು ಅವನಿಗೆ ತಿಳಿದಿರಬಹುದು’ ಎಂದು ಹೇಳಿದರು.

“ಆಮೇಲೆ, ಕೇವಟ್ಟ, ಭಿಕ್ಷುವು ದೇವತೆಗಳೊಡೆಯನಾದ ಸಕ್ಕನ ಬಳಿಗೆ ಹೋದನು. ಹೋಗಿ ದೇವತೆಗಳೊಡೆಯನಾದ ಸಕ್ಕನನ್ನು ಹೀಗೆ ಕೇಳಿದನು-“ಗೆಳೆಯ, ಚತುರ್ಮಹಾಭೂತಗಳಾದ ಪೃಥ್ವೀಧಾತು, ಅಪೋಧಾತು, ತೇಜೋಧಾತು ಮತ್ತು ವಾಯುಧಾತುಗಳು ನಿಶ್ಯೇಷವಾಗಿ ನಾಶವಾದ ಮೇಲೆ ಎಲ್ಲಿಗೆ ಹೋಗುತ್ತವೆ?’ ಹೀಗೆ ಕೇಳಿದವನಿಗೆ ಕೇವಟ್ಟ, ದೇವತೆಗಳೊಡೆಯನಾದ ಸಕ್ಕನು ‘ಭಿಕ್ಷು, ಚತುರ್ಮಹಾ ಭೂತಗಳಾದ ಪೃಥ್ವೀಧಾತು, ಅಪೋಧಾತು, ತೇಜೋಧಾತು ಮತ್ತು ವಾಯುಧಾತುಗಳು ನಿಶ್ಯೇಷವಾಗಿ ನಾಶವಾದ ಮೇಲೆ ಎಲ್ಲಿಗೆ ಹೋಗುತ್ತವೆ ಎಂಬುದು ನನಗೆ ತಿಳಿಯದು. ಯಾಮ ಎಂಬ ದೇವತೆಗಳಿದ್ದಾರೆ... ಸುಯಾಮ ಎಂಬ ದೇವಪುತ್ರನಿದ್ದಾನೆ... ತುಸಿತಾ ಎಂಬ ಹೆಸರಿನ ದೇವತೆಗಳಿದ್ದಾರೆ... ಸಂತುಸಿತ ಎಂಬ ಹೆಸರಿನ ದೇವ ಪುತ್ರನಿದ್ದಾನೆ... ನಿಮ್ಮಾನರತೀ ಎಂಬ ಹೆಸರಿನ ದೇವತೆಗಳಿದ್ದಾರೆ... ಸುನಿಮ್ಮತ್ತ ಎಂಬ ಹೆಸರಿನ ದೇವಪುತ್ರನಿದ್ದಾನೆ... ಪರನಿಮ್ಮಿತವಸವತ್ತೀ ಎಂಬ ಹೆಸರಿನ ದೇವತೆಗಳಿದ್ದಾರೆ... ವಸವತ್ತೀ ಎಂಬ ದೇವಪುತ್ರನಿದ್ದಾನೆ... ಆತ ನಮಗಿಂತಲೂ ತೇಜಸ್ವಿಯೂ ಶ್ರೇಷ್ಠನೂ ಆಗಿದ್ದಾನೆ. ಚತುರ್ಮಹಾಭೂತಗಳಾದ ಪೃಥ್ವೀಧಾತು, ಅಪೋಧಾತು, ತೇಜೋಧಾತು ಮತ್ತು ವಾಯುಧಾತುಗಳು ನಿಶ್ಯೇಷವಾಗಿ ನಾಶವಾದ ಮೇಲೆ ಎಲ್ಲಿಗೆ ಹೋಗುತ್ತವೆ ಎಂಬುದು ಅವನಿಗೆ ಗೊತ್ತು.”

“ಕೇವಟ್ಟ, ಆಮೇಲೆ ಆ ಭಿಕ್ಷುವು ವಸವತ್ತೀ ದೇವಪುತ್ರನ ಬಳಿಗೆ ಹೋದನು. ಹೋಗಿ, ವಸವತ್ತೀ ದೇವಪುತ್ರನಿಗೆ ಹೀಗೆ ಕೇಳಿದನು. ‘ಗೆಳೆಯ, ಚತುರ್ಮಹಾಭೂತಗಳಾದ ಪೃಥ್ವೀಧಾತು, ಅಪೋಧಾತು, ತೇಜೋಧಾತು ಮತ್ತು ವಾಯುಧಾತುಗಳು ನಿಶ್ಯೇಷವಾಗಿ ನಾಶವಾದ ಮೇಲೆ ಎಲ್ಲಿಗೆ ಹೋಗುತ್ತವೆ?’ ಹಾಗೆ ಕೇಳಿದ ಭಿಕ್ಷುವಿಗೆ, ಕೇವಟ್ಟ, ವಸವತ್ತಿ ದೇವಪುತ್ರನು ‘ಭಿಕ್ಷು, ಚತುರ್ಮಹಾಭೂತಗಳಾದ ಪೃಥ್ವೀಧಾತು, ಅಪೋಧಾತು, ತೇಜೋಧಾತು ಮತ್ತು ವಾಯುಧಾತುಗಳು ನಿಶ್ಯೇಷವಾಗಿ ನಾಶವಾದ ಮೇಲೆ ಏನಾಗುತ್ತದೆ ಎಂಬುದು ನನಗೆ ತಿಳಿಯದು. ನಮಗಿಂತಲೂ ತೇಜಸ್ವಿಗಳೂ ಮತ್ತು ಶ್ರೇಷ್ಠರೂ ಆದ ಬ್ರಹ್ಮಕಾಯಕ ಎಂಬ ಹೆಸರಿನ ದೇವತೆಗಳಿದ್ದಾರೆ. ಚತುರ್ಮಹಾ ಭೂತಗಳಾದ ಪೃಥ್ವೀಧಾತು, ಅಪೋಧಾತು, ತೇಜೋಧಾತು ಮತ್ತು ವಾಯುಧಾತುಗಳು ನಿಶ್ಯೇಷವಾಗಿ ನಾಶವಾದ ಮೇಲೆ ಎಲ್ಲಿಗೆ ಹೋಗುತ್ತವೆ’ ಎಂಬುದು ಅವರಿಗೆ ತಿಳಿದಿರಬಹುದು” ಎಂದನು.

“ಆಗ, ಕೇವಟ್ಟ, ನಿಶ್ಚಲಚಿತ್ತವುಳ್ಳವನಾಗಿ ಸಮಾಧಿಯನ್ನು ಪಡೆದು ಬ್ರಹ್ಮಲೋಕದ ಮಾರ್ಗವನ್ನು ತಿಳಿದವನಾದನು. ಆಮೇಲೆ, ಆ ಭಿಕ್ಷುವು ಬ್ರಹ್ಮಕಾಯಕ ದೇವತೆಗಳನ್ನು ಸಮೀಪಿಸಿದನು. ಬ್ರಹ್ಮಕಾಯಕ ದೇವತೆಗಳನ್ನು ಸಮೀಪಿಸಿದ, ಹೀಗೆಂದನು: ‘ಚತುರ್ಮಹಾಭೂತಗಳಾದ ಪೃಥ್ವೀಧಾತು, ಅಪೋಧಾತು, ತೇಜೋಧಾತು ಮತ್ತು ವಾಯುಧಾತುಗಳು ನಿಶ್ಯೇಷವಾಗಿ ನಾಶವಾದ ಮೇಲೆ ಎಲ್ಲಿಗೆ ಹೋಗುತ್ತವೆ?’ ಹೀಗೆ ಕೇಳಿದ ಭಿಕ್ಷುವಿಗೆ, ಕೇವಟ್ಟ, ಬ್ರಹ್ಮದಾಯಕ ದೇವತೆಗಳು ‘ಭಿಕ್ಷು, ಚತುರ್ಮಹಾಭೂತಗಳಾದ ಪೃಥ್ವೀಧಾತು, ಅಪೋಧಾತು, ತೇಜೋಧಾತು ಮತ್ತು ವಾಯುಧಾತುಗಳು ನಿಶ್ಯೇಷವಾಗಿ ನಾಶವಾದ ಮೇಲೆ ಎಲ್ಲಿಗೆ ಹೋಗುತ್ತವೆ ಎಂಬುದು ನಮಗೆ ತಿಳಿಯದು. ಭಿಕ್ಷು, ಶಕ್ತನೂ ಅಸದೃಶವಾದ ಬಲವುಳ್ಳವನೂ ಎಲ್ಲವನ್ನೂ ನೋಡಬಲ್ಲವನೂ ಲೋಕವನ್ನು ಪಾಲಿಸುವವನೂ ಈಶ್ವರನೂ ಕರ್ತನೂ ನಿರ್ಮಾತೃವೂ ಶ್ರೇಷ್ಠನೂ ಸರ್ವವನ್ನು ಜಯಿಸಿದವನೂ ಎಲ್ಲಕ್ಕೂ ಹಿರಿಯನೂ ಹಿಂದೆ ಆಗಿ ಹೋದ ಮುಂದೆ ಹುಟ್ಟುವ ಜೀವಿಗಳಿಗೆ ಒಡೆಯನಾದವನೂ ಆದ ಬ್ರಹ್ಮ, ಮಹಾಬ್ರಹ್ಮನು ಇದ್ದಾನೆ. ಅವನು ನಮಗಿಂತಲೂ ಶ್ರೇಷ್ಠನೂ ತೇಜಸ್ವ್ವಿಯೂ ಆಗಿದ್ದಾನೆ. ಚತುರ್ಮಹಾ ಭೂತಗಳಾದ ಪೃಥ್ವೀಧಾತು, ಅಪೋಧಾತು, ತೇಜೋಧಾತು ಮತ್ತು ವಾಯುಧಾತುಗಳು ನಿಶ್ಯೇಷವಾಗಿ ನಾಶವಾದ ಮೇಲೆ ಎಲ್ಲಿಗೆ ಹೋಗುತ್ತವೆ’ ಎಂಬುದು ಅವನಿಗೆ ಗೊತ್ತಿರಬಹುದು. ‘ಆ ಮಹಾಬ್ರಹ್ಮನು ಈಗ ಎಲ್ಲಿದ್ದಾನೆ?’ ‘ಭಿಕ್ಷು, ಬ್ರಹ್ಮನು ಎಲ್ಲಿದ್ದಾನೆ, ಏತಕ್ಕಿದ್ದಾನೆ, ಹೇಗಿದ್ದಾನೆ ಎಂಬುದು ನಮಗೆ ತಿಳಿಯದು. ಎಂದು ಲೋಕವು ಮಹಾಜ್ಯೋತಿಯೊಂದರಿಂದ ಬೆಳಗುತ್ತದೋ ಆಗ ಮಹಾಬ್ರಹ್ಮನು ಉದಯಿಸುವ ಕಾಲವಾಗಿರುತ್ತದೆ. ಅದೇ ನಿಮಿತ್ತವಾಗಿರುತ್ತದೆ. ಆಗ ಬ್ರಹ್ಮನು ಪ್ರಾತುರ್ಭವಿಸುತ್ತಾನೆ. ಇಲ್ಲವೆ ಸ್ವಲ್ಪ ಸಮಯದಲ್ಲಿಯೇ ಪ್ರಾತುರ್ಭವಿಸುತ್ತಾನೆ. ಇಲ್ಲವೆ ಸ್ವಲ್ಪ ಸಮಯದಲ್ಲಿಯೇ ಪ್ರಾತುರ್ಭವಿಸುವವನಾಗಿರುತ್ತಾನೆ. ಬ್ರಹ್ಮನು ಪ್ರಾತುರ್ಭವಿಸುವ ಪೂರ್ವ ನಿಮಿತ್ತವೆಂದರೆ ಲೋಕವು ಅಪೂರ್ವ ಕಾಂತಿಯಿಂದ ಬೆಳಗುವುದೇ ಆಗಿದೆ.’ ಕೇವಟ್ಟ, ಮಹಾಬ್ರಹ್ಮನು ಸ್ವಲ್ಪ ಸಮಯದಲ್ಲಿಯೇ ಕಾಣಿಸಿಕೊಂಡನು.

“ಅಮೇಲೆ, ಕೇವಟ್ಟ, ಆ ಭಿಕ್ಷುವು ಮಹಾಬ್ರಹ್ಮನ ಬಳಿಗೆ ಹೋದನು. ಹೋಗಿ ಆ ಮಹಾಬ್ರಹ್ಮನನ್ನು ಹೀಗೆ ಕೇಳಿದನು. ಗೆಳೆಯ, “ಚತುರ್ಮಹಾ ಭೂತಗಳಾದ ಪೃಥ್ವೀಧಾತು, ಅಪೋಧಾತು, ತೇಜೋಧಾತು ಮತ್ತು ವಾಯುಧಾತುಗಳು ನಿಶ್ಯೇಷವಾಗಿ ನಾಶವಾದ ಮೇಲೆ ಎಲ್ಲಿಗೆ ಹೋಗುತ್ತವೆ?’ ಮಹಾಬ್ರಹ್ಮನು ಆ ಭಿಕ್ಷುವನ್ನು ಕುರಿತು ‘ಭಿಕ್ಷು ಶಕ್ತನೂ ಅಸದೃಶವಾದ ಬಲವುಳ್ಳವನೂ ಎಲ್ಲವನ್ನೂ ನೋಡಬಲ್ಲವನೂ ಲೋಕವನ್ನು ಪಾಲಿಸುವವನೂ ಈಶ್ವರನೂ ಕರ್ತನೂ ನಿಮಾರ್ತೃವೂ ಶ್ರೇಷ್ಠನೂ ಸರ್ವವನ್ನು ಜಯಸಿದವನೂ ಎಲ್ಲರಿಗಿಂತಲೂ ಹಿರಿಯನೂ ಹಿಂದೆ ಆಗಿ ಹೋದ ಮತ್ತು ಮುಂದೆ ಆಗುವ ಜೀವಿಗಳಿಗೆ ಒಡೆಯನೂ ಆದ ಬ್ರಹ್ಮನೂ ಮಹಾಬ್ರಹ್ಮನೂ ನಾನೇ ಆಗಿದ್ದೇನೆ.

“ಆಗ ಕೇವಟ್ಟ, ಆ ಭಿಕ್ಷುವು ಬ್ರಹ್ಮನನ್ನು ಕುರಿತು ‘ಶಕ್ತನೂ ಅಸದೃಶವಾದ ಬಲವುಳ್ಳವನೂ ಎಲ್ಲವನ್ನೂ ನೋಡಬಲ್ಲವನೂ ಲೋಕವನ್ನು ಪಾಲಿಸುವವನೂ ಈಶ್ವರನೂ ಕರ್ತನೂ ನಿಮಾತೃವೂ ಶ್ರೇಷ್ಠನೂ ಸರ್ಪವನ್ನು ಜಯಿಸಿದವನೂ ಎಲ್ಲಕ್ಕಿಂತ ಹಿರಿಯನೂ ಹಿಂದೆ ಆಗಿ ಹೋದ ಮುಂದೆ ಹುಟ್ಟುವ ಜೀವಿಗಳಿಗೆ ಒಡೆಯನೂ ಆದ ಬ್ರಹ್ಮನೂ ಮಹಾ ಬ್ರಹ್ಮನೂ ನೀನೇಯೆ ಎಂಬುದಾಗಿ ನಾನು ಕೇಳಲಿಲ್ಲ, ಗೆಳೆಯ, ನಾನು ಕೇಳಿದುದು “ಚತುರ್ಮಹಾ ಭೂತಗಳಾದ ಪೃಥ್ವೀಧಾತು, ಅಪೋಧಾತು, ತೇಜೋಧಾತು ಮತ್ತು ವಾಯುಧಾತುಗಳು ನಿಶ್ಯೇಷವಾಗಿ ನಾಶವಾದ ಮೇಲೆ ಎಲ್ಲಿಗೆ ಹೋಗುತ್ತವೆ ಎಂದು,’ ಹೀಗೆ ಕೇಳಿದ ಭಿಕ್ಷುವಿಗೆ ಎರಡನೆಯ ಸಾರಿಯೂ ಮಹಾಬ್ರಹ್ಮನು ಮೊದಲಿನಂತೆಯೇ ಉತ್ತರ ಕೊಟ್ಟನು. ‘ಭಿಕ್ಷು ಶಕ್ತನೂ, ಅಸದೃಶವಾದ ಬಲವುಳ್ಳವನೂ, ಎಲ್ಲವನ್ನೂ ನೋಡಬಲ್ಲವನೂ, ಲೋಕವನ್ನು ಪಾಲಿಸುವವನೂ, ಈಶ್ವರನೂ, ಕರ್ತನೂ, ನಿಮಾತೃವೂ, ಶ್ರೇಷ್ಠನು, ಸರ್ವವನ್ನು ಜಯಿಸಿದವನೂ, ಎಲ್ಲರಿಗಿಂತಲೂ ಹಿರಿಯನೂ, ಹಿಂದೆ ಆಗಿ ಹೋದ ಮುಂದೆ ಆಗುವ ಜೀವಿಗಳಿಗೆ ಒಡೆಯನೂ ಆದ ಬ್ರಹ್ಮನೂ ಮಹಾಬ್ರಹ್ಮನೂ ನಾನೇ ಆಗಿದ್ದೇನೆ.’ ಆಗ ಆ ಭಿಕ್ಷುವು ಮೂರನೆಯ ಸಾರಿ ಮಹಾಬ್ರಹ್ಮನಿಗೆ ಹೀಗೆ ಹೇಳಿದನು ‘ಗೆಳೆಯ, ಶಕ್ತನೂ ಅಸದೃಶವಾದ ಬಲವುಳ್ಳವನೂ ಎಲ್ಲವನೂ ನೋಡಬಲ್ಲವನೂ ಲೋಕವನ್ನು ಪಾಲಿಸುವವನೂ ಈಶ್ವರನೂ ಕರ್ತನೂ ನಿಮಾತೃವೂ ಶ್ರೇಷ್ಠನೂ ಸರ್ವವನ್ನು ಜಯಿಸದವನೂ ಎಲ್ಲಕ್ಕಿಂತ ಹಿರಿಯನೂ ಹಿಂದೆ ಆಗಿಹೋದ ಮತ್ತು ಮುಂದೆ ಆಗುವ ಜೀವಿಗಳಿಗೆ ಒಡೆಯನೂ ಆಗಿರುವ ಮಹಾ ಬ್ರಹ್ಮನೂ ನೀನೇಯೆ ಎಂಬುದಾಗಿ ನಾನೂ ಕೇಳಲಿಲ್ಲ! ನಾನು ಕೇಳಿದುದು ಚತುರ್ಮಹಾಭೂತಗಳಾದ ಪೃಥ್ವೀಧಾತು, ಅಪೋಧಾತು, ತೇಜೋಧಾತು ಮತ್ತು ವಾಯುಧಾತುಗಳು ನಿಶ್ಯೇಷವಾಗಿ ನಾಶವಾದ ಮೇಲೆ ಎಲ್ಲಿಗೆ ಹೋಗುತ್ತವೆ ಎಂದು.’

“ಆಗ ಕೇವಟ್ಟ, ಮಹಾಬ್ರಹ್ಮನು ಆ ಭಿಕ್ಷುವನ್ನು ಕೈ ಹಿಡಿದು ಬೇರೊಂದು ಕಡೆಗೆ ಕರೆದುಕೊಂಡು ಹೋಗಿ ಇಂತೆಂದನು. “ಭಿಕ್ಷು, ಈ ಬ್ರಹ್ಮಕಾಯಕ ದೇವತೆಗಳು ಬ್ರಹ್ಮನಿಗೆ ತಿಳಿಯದಿದ್ದುದು ಯಾವುದು ಇಲ್ಲ. ನೋಡಲಾಗದಿದ್ದುದು ಯಾವುದು ಇಲ್ಲ. ಬ್ರಹ್ಮನಿಗೆ ಅರ್ಥವಾಗದಿದ್ದುದು ಯಾವುದು ಇಲ್ಲ. ಬ್ರಹ್ಮನು ಸಾಕ್ಷಾತ್ಕಾರ ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳದ್ದುದು ಯಾವುದೂ ಇಲ್ಲ ಎಂದು ತಿಳಿದಿದ್ದಾರೆ. ಆದುದರಿಂದ ಅವರ ಸಮ್ಮುಖದಲ್ಲಿ ನಾನು ಏನನ್ನೂ ಹೇಳಲಿಲ್ಲ. ಚತುರ್ಮಹಾಭೂತಗಳಾದ ಪೃಥ್ವೀಧಾತು, ಅಪೋಧಾತು, ತೇಜೋಧಾತು ಮತ್ತು ವಾಯುಧಾತುಗಳು ನಿಶ್ಯೇಷವಾಗಿ ನಾಶವಾದ ಮೇಲೆ ಎಲ್ಲಿಗೆ ಹೋಗುತ್ತವೆ ಎಂಬುದು ನನಗೆ ತಿಳಿಯದು. ಆದುದರಿಂದ, ಭಿಕ್ಷು, ಈ ಪ್ರಶ್ನೆಗೆ ವಿವರಣೆಯನ್ನು ಕೊಡುವಂತೆ ಭಗವಂತನನ್ನು ಕೋರಿಕೊಳ್ಳದೆ ಬೇರೆಯವರಲ್ಲಿಗೆ ಹೋದುದು ನಿನ್ನಿಂದ ಆಗಿರುವ ತಪ್ಪು. ನಿನ್ನಿಂದ ಆಗಿರುವ ಅಪರಾಧ, ಭಿಕ್ಷು ಭಗವಂತನ ಬಳಿಗೆ ನೀನು ಹೋಗಿ ಈ ಪ್ರಶ್ನೆಯನ್ನು ಕೇಳು. ಭಗವಾನರು ಹೇಗೆ ವಿವರಿಸುತ್ತಾರೋ ಅದನ್ನೇ ಸತ್ಯವೆಂದು ತಿಳಿ.’

“ಆಮೇಲೆ ಕೇವಟ್ಟ, ಆ ಭಿಕ್ಷು ಬ್ರಹ್ಮಲೋಕದಿಂದ ಅದೃಶ್ಯವಾಗಿ ಮಡಿಸಿರುವ ತೋಳನ್ನು ಚಾಚುವಷ್ಟು ಕ್ಷಿಪ್ರಕಾಲದಲ್ಲಿ ಅಥವಾ ಚಾಚಿರುವ ತೋಳನ್ನು ಮಡಿಸಿಕೊಳ್ಳುವಷ್ಟು ಕ್ಷಿಪ್ರ ಕಾಲದಲ್ಲಿ ನನ್ನ ಮುಂದೆ ಕಾಣಿಸಿಕೊಂಡನು. ಆಮೇಲೆ ಅವನು ನನ್ನನ್ನು ಅಭಿವಂದಿಸಿ ಒಂದು ಕಡೆ ಕುಳಿತುಕೊಂಡನು. ಒಂದು ಕಡೆ ಕುಳಿತುಕೊಂಡ ಮೇಲೆ ಕೇವಟ್ಟ, ಆ ಭಿಕ್ಷುವು ನನ್ನನ್ನು ಕುರಿತು ಹೀಗೆ ಹೇಳಿದನು- ‘ಭಂತೆ, ಚತುರ್ಮಹಾಭೂತಗಳಾದ ಪೃಥ್ವೀಧಾತು, ಅಪೋಧಾತು, ತೇಜೋಧಾತು ಮತ್ತು ವಾಯುಧಾತುಗಳು ನಿಶ್ಯೇಷವಾಗಿ ನಾಶವಾದ ಮೇಲೆ ಎಲ್ಲಿಗೆ ಹೋಗುತ್ತವೆ?’

ತೀರವನ್ನು ನೋಡಬಲ್ಲ ಪಕ್ಷಿಯಂತೆ

“ಹೀಗೆ ಕೇಳಿದ ಭಿಕ್ಷುವಿಗೆ ನಾನು- ‘ಪೂರ್ವಕಾಲದಲ್ಲಿ, ಭಿಕ್ಷು, ಸಮುದ್ರ ವ್ಯಾಪಾರಿಗಳು, ಸಮುದ್ರದ ಮೇಲೆ ಹಡಗಿನಲ್ಲಿ ಪ್ರಯಾಣ ಮಾಡುವಾಗ ಸಮುದ್ರ ತೀರವನ್ನು ನೋಡಬಲ್ಲ ಹಕ್ಕಿಗಳನ್ನು ಕೊಂಡೊಯ್ಯುತ್ತಿದ್ದರು. ಹಡಗು ತೀರದಿಂದ ಕಣ್ಣಿಗೆ ಕಾಣದಷ್ಟು ದೂರ ಹೋದಾಗ ಹಕ್ಕಿಯನ್ನು ಬಿಟ್ಟು ಬಿಡುತ್ತಿದ್ದರು. ಅದು ಪೂರ್ವ ದಿಕ್ಕಿನಲ್ಲಿ ದಕ್ಷಿಣ ದಿಕ್ಕಿನಲ್ಲಿ, ಪಶ್ಚಿಮ ದಿಕ್ಕಿನಲ್ಲಿ, ಉತ್ತರ ದಿಕ್ಕಿನಲ್ಲಿ, ಊರ್ಧ್ವದಿಕ್ಕಿನಲ್ಲಿ, ಅಧೋ ದಿಕ್ಕಿನಲ್ಲಿ ತೀರವನ್ನೇನಾದರೂ ಕಂಡರೆ ಅದರ ಕಡೆಗೇ ಹೋಗುತ್ತಿತ್ತು. ಹಾಗಲ್ಲದೆ ತೀರವು ಕಾಣಿಸದಿದ್ದರೆ ಅದು ಹಡಗಿನ ಕಡೆಗೆ ಬಂದು ಬಿಡುತ್ತಿತ್ತು, ಇದೇ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ಭಿಕ್ಷು, ಬಹ್ಮಲೋಕದಲ್ಲಿಯೂ ನಿನ್ನ ಪ್ರಶ್ನೆಗೆ ಉತ್ತರ ದೊರೆಯದಿದ್ದಾಗ ನನ್ನ ಬಳಿಗೆ ಬಂದಿರುವೆ. ಚತುರ್ಮಹಾಭೂತಗಳಾದ ಪೃಥ್ವೀಧಾತು, ಅಪೋಧಾತು, ತೇಜೋಧಾತು ಮತ್ತು ವಾಯುಧಾತುಗಳು ನಿಶ್ಯೇಷವಾಗಿ ನಾಶವಾದ ಮೇಲೆ ಎಲ್ಲಿಗೆ ಹೋಗುತ್ತವೆ ಎಂಬ ಪ್ರಶ್ನೆಯನ್ನು ಹಿಂದೆ ಕೇಳಿದ ರೀತಿಯಲ್ಲಿಯೇ ಕೇಳಬಾರದು.

“ಭಿಕ್ಷು ನೀ ಈ ಪರಿಯೆ ಕೇಳು:

‘ಪೃಥ್ವಿ ವಾಯು ತೇಜಃ ಜಲ ಧಾತುಗಳು

ಮೇಣ್ ಪಿರುದು ಕಿರಿದು ಅಣುಸ್ಥೂಲ ಜೀವಿಗಳು

ಶುಭಾಶುಬಾ ನಾಮರೂಪಂಗಳು ಅಳಿದೊಡನೆ

ಎಲ್ಲಿ ಪೋವುವು ಕೇಳು’”

“ಆಗ ಉತ್ತರವು ಹೀಗಿರುತ್ತದೆ:

‘ಪೃಥ್ವಿ ವಾಯು ತೇಜೋ ಜಲ ಧಾತುಗಳು

ಮೇಣ್ ಪಿರುದು ಕಿರಿದು ಅಣುಸ್ಥೂಲ ಜೀವಿಗಳು

ಶುಭಾ ಶುಭಾ ನಾಮರೂಪಂಗಳು ಅಳಿಯುವುವು

ವಿಜ್ಞಾನದ ನಿಶ್ಚಲದ ನಿಂದಾಗ’”

ಭಗವಾನರು ಹೀಗೆ ಹೇಳಿದರು. ಗೃಹಪತಿ ಪುತ್ರನಾದ ಕೇವಟ್ಟನು ಸುಪ್ರೀತನಾಗಿ ಭಗವಾನರ ಮಾತಿನಿಂದ ಮಹದಾನಂದಪಟ್ಟನು.

ಇಲ್ಲಿಗೆ ಕೇವಟ್ಟ ಸುತ್ತ ಮುಗಿಯಿತು.

The Long Discourses

|_I. The Chapter on the Entire Spectrum of Ethics

DN11. ಕೇವಟ್ಟ ಸುತ್ತ

Translations [24]

English

繁體字

日本語

Français

Deutsch

Italiano

Español

Português

Norsk

Magyar

Srpski

Hrvatski

עִבְרִית

हिंदी

ಕನ್ನಡ

বাংলা

Việt Ngữ

Bahasa Indonesia

සිංහල

ပြန်သွားရန်

ภาษาไทย

पाळिभासा (Pāli)

Reference