ಹೀಗೆ ಕೇಳಿದ್ದೇನೆ: ಒಮ್ಮೆ ಆಯುಷ್ಮಂತನಾದ ಕುಮಾರಕಸ್ಸಪನು ಐನೂರು ಭಿಕ್ಷುಗಳ ಒಂದು ದೊಡ್ಡ ಸಮೂಹದೊಂದಿಗೆ ಕೋಸಲ ದೇಶದಲ್ಲಿ ಸಂಚರಿಸುತ್ತಾ ಆ ದೇಶದ ಸೇತಬ್ಯ ಎಂಬ ಪಟ್ಟಣವನ್ನು ಸೇರಿದನು. ಆ ನಗರದ ಉತ್ತರದಲ್ಲಿದ್ದ ಸಿಂಸಪಾವನದಲ್ಲಿ ತಂಗಿದನು. ಆ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಪಾಯಾಸಿ ರಾಜನು ಸೇತಬ್ಯದಲ್ಲಿ ವಾಸಿಸುತ್ತಿದ್ದನು. ಅದು ಕೋಸಲದ ಪಸೇನದಿ ರಾಜನಿಂದ ಕೊಟ್ಟ ದಾನವಾಗಿತ್ತು. ಜನ ಜಲ ವನ ಧಾನ್ಯಗಳಿಂದಲೂ ಹುಲ್ಲುಗಾವಲುಗಳಿಂದಲೂ ಅದು ಸಮೃದ್ಧವಾಗಿತ್ತು. ರಾಜನ ಸ್ವಂತ ಉಪಯೋಗಕ್ಕೆ ಮೀಸಲಾಗಿದ್ದ ಆ ನಗರದ ಮೇಲೆ ದಾನವಾಗಿ ತೆಗೆದುಕೊಂಡವನಿಗೆ ರಾಜನು ಪಡೆಯುತ್ತಿದ್ದ ಎಲ್ಲ ಆದಾಯವು ಸಲ್ಲುತ್ತಿತ್ತು.

ಪಾಯಾಸಿ ರಾಜನ ಪ್ರಸಂಗ

ಆಗ ಪಾಯಾಸಿ ರಾಜನ ಮನಸ್ಸಿನಲ್ಲಿ ಈ ಪಾಪಬುದ್ಧಿಯು ಹುಟ್ಟಿಕೊಂಡಿತು. “ಪರಲೋಕವಿಲ್ಲ, ತಂದೆ-ತಾಯಿಗಳಿಂದ ಹುಟ್ಟದಿರುವ ಜೀವಿಗಳೂ ಇಲ್ಲ, ಸುಖ-ದುಃಖ ಕರ್ಮಗಳ ವಿಪಾಕದಿಂದ ಬರುವ ಫಲವೂ ಇಲ್ಲ”. ಸೇತಬ್ಯದ ಬ್ರಾಹ್ಮಣ ಗೃಹಸ್ಥರು ಈ ಸುದ್ದಿಯನ್ನು ಕೇಳಿದರು- “ಸಮಣ ಗೋತಮನ ಶಿಷ್ಯನಾದ ಕುಮಾರ ಕಸ್ಸಪನು ಕೋಸಲ ದೇಶದಲ್ಲಿ ಐನೂರು ಭಿಕ್ಷುಗಳ ಒಂದು ದೊಡ್ಡ ಸಮೂಹದೊಂದಿಗೆ ಸೇತಬ್ಯ ಪಟ್ಟಣವನ್ನು ಸೇರಿ ಅಲ್ಲಿ ಚಲಿಸುತ್ತಿದ್ದಾನೆ. ನಗರದ ಉತ್ತರಕ್ಕಿರುವ ಸಿಂಸಪಾದಲ್ಲಿ ತಂಗಿದ್ದಾನೆ. ಕುಮಾರ ಕಸ್ಸಪನ ಕೀರ್ತಿಯು ಹೀಗೆ ಹಬ್ಬಿದೆ- ‘ಅವನು ವಿವೇಕಿಯೂ, ತಜ್ಞನೂ, ಮೇಧಾವಿಯೂ, ವಾಗ್ಮಿಯೂ ಬಹುಶ್ರುತನು ವಾದ ಮಾಡುವುದರಲ್ಲಿ ಪ್ರತಿಭಾವಂತನೂ ಜ್ಞಾನ ವೃದ್ಧನೂ ಅರಹಂತನೂ ಆಗಿದ್ದಾನೆ. ಅವನ ದರ್ಶನ ಮಾಡುವುದು ಸಾಧುವಾದುದು.’ ಆಮೇಲೆ ಸೇತಬ್ಯದ ಬ್ರಾಹ್ಮಣ ಗೃಹಸ್ಥರು ಒಟ್ಟಾಗಿ ಸೇರಿ ಗುಂಪುಗೂಡಿಕೊಂಡು ಸೇತಬ್ಯದಿಂದ ನಿಷ್ಕ್ರಮಿಸಿ ಉತ್ತರಾಭಿಮುಖವಾಗಿ ಸಿಂಸಪಾವನಕ್ಕೆ ಹೊರಟರು.

ಆ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಪಾಯಾಸಿರಾಜನು ಹಗಲು ನಿದ್ದೆಗಾಗಿ ಅವನ ಉಪ್ಪರಿಗೆಯನ್ನೇರಿದನು. ಸೇತಬ್ಯದ ಬ್ರಾಹ್ಮಣ ಗೃಹಪತಿಗಳು ನಗರದಿಂದ ಹೊರಕ್ಕೆ ಬಂದು ಒಟ್ಟಾಗಿ ಗುಂಪುಗೂಡಿಕೊಂಡು ಉತ್ತರಾಭಿಮುಖವಾಗಿ ಸಿಂಸಪಾವನದ ಕಡೆಗೆ ಹೊರಟಿರುವುದುನ್ನು ನೋಡಿದನು. ಹೀಗೆ ನೋಡಿದ ಅವನು ಅವನ ಸೇವಕನಿಗೆ ಹೀಗೆ ಹೇಳಿದನು- “ಸೇತಬ್ಯದ ಬ್ರಾಹ್ಮಣ ಗೃಹಸ್ಥರು ನಗರವನ್ನು ಬಿಟ್ಟು ಒಟ್ಟಾಗಿ ಸೇರಿಕೊಂಡು ಉತ್ತರಾಭಿಮುಖವಾಗಿ ಸಿಂಸಪಾವನದ ಕಡೆಗೆ ಏತಕ್ಕೆ ಹೊರಟಿದ್ದಾನೆ?”

“ಸಮಣ ಗೋತಮನ ಶಿಷ್ಯನಾದ ಸಮಣ ಕುಮಾರಕಸ್ಸಪನು ಕೋಸಲ ದೇಶದಲ್ಲಿ ಐನೂರು ಭಿಕ್ಷುಗಳ ಒಂದು ದೊಡ್ಡ ಭಿಕ್ಷು ಸಮೂಹದೊಂದಿಗೆ ಸಂಚರಿಸುತ್ತಾ ಸೇತಬ್ಯ ಪಟ್ಟಣವನ್ನು ಸೇರಿದ್ದಾನೆ. ನಗರದ ಉತ್ತರಕ್ಕಿರುವ ಸಿಂಸಪಾವನದಲ್ಲಿ ತಂಗಿದ್ದಾನೆ. ಕುಮಾರಕಸ್ಸಪನ ಕೀರ್ತಿಯು ಹೀಗೆ ಹಬ್ಬಿದೆ- ಅವನು ವಿವೇಕಿಯೂ ತಜ್ಞನೂ ಮೇಧಾವಿಯೂ ಬಹುಶ್ರುತನೂ ವಾಗ್ಮಿಯೂ ವಾದ ಮಾಡುವುದರಲ್ಲಿ ಪ್ರತಿಭಾವಂತನೂ ಜ್ಞಾನವೃದ್ಧನೂ ಅರಹಂತನೂ ಆಗಿದ್ದಾನೆ. ಅವನ ದರ್ಶನ ಮಾಡುವುದು ಸಾಧುವಾದುದು” (ಎಂದು ಸೇವಕನು ಹೇಳಿದನು). “ಆ ಸೇತಬ್ಯದ ಬ್ರಾಹ್ಮಣ ಗೃಹಸ್ಥರ ಬಳಿಗೆ ಹೋಗು. ಅವರಿಗೆ ಹೀಗೆ ತಿಳಿಸು- ‘ಗೆಳೆಯರೆ, ಪಾಯಾಸಿ ರಾಜನು ಹೀಗೆ ಹೇಳಿ ಕಳಿಸಿದ್ದಾನೆ. ಕುಮಾರ ಕಸ್ಸಪನ ದರ್ಶನಕ್ಕಾಗಿ ಅವನ ಬಳಿಗೆ ಬರುವವನಿದ್ದಾನೆ. ಸಮಣ ಕುಮಾರಕಸ್ಸಪನು ಪರಲೋಕವಿದೆ, ತಂದೆ-ತಾಯಿಗಳಿಂದ ಜನಿಸದ ಜೀವಿಗಳೂ ಇವೆ, ಸುಕೃತ ಮತ್ತು ದುಷ್ಕೃತ್ಯಗಳು ವಿಪಾಕ ಹೊಂದುತ್ತದೆ ಎಂದು ಹೇಳಿ ದಡ್ಡರಾದ ಸೇತಬ್ಯದ ಬ್ರಾಹ್ಮಣರನ್ನು ಒಲಿಸಿಕೊಂಡುಬಿಡುತ್ತಾನೆ. ಆದರೆ ಸೇವಕ, ಪರಲೋಕವಿಲ್ಲ, ತಂದೆ-ತಾಯಿಗಳಿಂದ ಹುಟ್ಟದ ಜೀವಿಗಳೂ ಇಲ್ಲ, ಸುಕೃತ ಮತ್ತು ದುಷ್ಕೃತ್ಯಗಳು ವಿಪಾಕ ಹೊಂದುವುದು ಇಲ್ಲ.” ಆ ಸೇವಕನು “ಹಾಗೆಯೇ ಆಗಲಿ” ಎಂದು ಪಾಯಾಸಿ ರಾಜನಿಗೆ ಹೇಳಿ ಆ ಸೇತಬ್ಯದ ಬ್ರಾಹ್ಮಣ ಗೃಹಪತಿಗಳ ಬಳಿಗೆ ಹೋದನು. ಆಮೇಲೆ ಅವರನ್ನು ಕುರಿತು ಇಂತೆಂದನು- “ಪಾಯಾಸಿ ರಾಜನು ಹೀಗೆ ಹೇಳಿಕಳಿಸಿದ್ದಾನೆ- ಕುಮಾರ ಕಸ್ಸಪನ ದರ್ಶನಕ್ಕಾಗಿ ಅವನ ಬಳಿಗೆ ರಾಜನು ಬರುವವನಾಗಿದ್ದಾನೆ.”

ಆಮೇಲೆ ಪಾಯಾಸಿ ರಾಜನು ಸೇತಬ್ಯದ ಬ್ರಾಹ್ಮಣ ಗೃಹಸ್ಥರಿಂದ ಪರಿವೃತನಾಗಿ ಸಿಂಸಪಾವನದಲ್ಲಿದ್ದ ಕುಮಾರಕಸ್ಸಪನ ಬಳಿಗೆ ಬಂದನು. ಆಯುಷ್ಮಂತನಾದ ಕುಮಾರ ಕಸ್ಸಪನಿಗೆ ಕುಶಲ ಪ್ರಶ್ನೆಮಾಡಿ, ಅವನಿಗೆ ಶುಭ ಹೇಳಿ ಅವನಿಗೆ ಗೌರವ ತೋರಿಸಿ ಒಂದುಕಡೆ ಕುಳಿತುಕೊಂಡನು. ಸೇತಬ್ಯದ ಬ್ರಾಹ್ಮಣ ಗೃಹಸ್ಥರಲ್ಲಿ ಕೆಲವರು ನಮಸ್ಕರಿಸಿ ಒಂದುಕಡೆ ಕುಳಿತುಕೊಂಡರು. ಮತ್ತೆ ಕೆಲವರು ಆಯುಷ್ಮಂತನಾದ ಕುಮಾರ ಕಸ್ಸಪನಿಗೆ ಕುಶಲ ಪ್ರಶ್ನೆ ಮಾಡಿ ಶುಭ ಹೇಳಿ, ಗೌರವ ತೋರಿಸಿ ಒಂದುಕಡೆ ಕುಳಿತುಕೊಂಡರು, ಮತ್ತೆ ಕೆಲವರು ಕುಮಾರ ಕಸ್ಸಪನಿಗೆ ಅಂಜಲೀಬದ್ಧರಾಗಿ ಪ್ರಣಾಮ ಮಾಡಿ ಒಂದುಕಡೆ ಕುಳಿತುಕೊಂಡರು. ಕೆಲವರು ತಮ್ಮ ಹೆಸರು, ಗೊತ್ರಗಳನ್ನು ಹೇಳಿ ಒಂದುಕಡೆ ಕುಳಿತುಕೊಂಡರು. ಮತ್ತೆ ಕೆಲವರು ಮೌನದಿಂದ ಒಂದುಕಡೆ ಕುಳಿತುಕೊಂಡರು.

ನಾಸ್ತಿಕ ವಾದ

ಒಂದುಕಡೆ ಕುಳಿತುಕೊಂಡ ಮೇಲೆ ಆಯುಷ್ಮಂತನಾದ ಕುಮಾರಕಸ್ಸಪನಿಗೆ ಹೀಗೆ ಹೇಳಿದನು- “ಗೆಳೆಯ ಕಸ್ಸಪ, ‘ಪರಲೋಕವಿಲ್ಲ, ತಂದೆ-ತಾಯಿಗಳಿಂದ ಹುಟ್ಟದ ಜೀವಿಗಳಿಲ್ಲ, ಸುಕೃತಿ ದುಷ್ಕೃತಿಗಳು ವಿಪಾಕ ಹೊಂದುವುದಿಲ್ಲ’ ಎಂಬುದು ನನ್ನ ನಂಬಿಕೆಯಾಗಿದೆ. ನಾನು ಇದನ್ನೇ ಹೇಳುತ್ತೆನೆ.

“ರಾಜ, ಈ ರೀತಿ ಹೇಳುವ ಮತ್ತು ಈ ನಂಬಿಕೆ ಇರುವ ಯಾರನ್ನೂ ನಾನು ನೋಡಿಲ್ಲ. ಅವರ ಬಗೆಗೆ ಕೇಳಿಯೂ ಇಲ್ಲ- ‘ಪರಲೋಕವಿಲ್ಲ, ತಂದೆ-ತಾಯಿಗಳಿಂದ ಹುಟ್ಟದ ಜೀವಿಗಳಿಲ್ಲ, ಸುಕೃತಿ ದುಷ್ಕೃತಿಗಳ ಫಲವು ವಿಪಾಕ ಹೊಂದುವುದಿಲ್ಲ’ ಎಂದು ಹೇಗೆ ಹೇಳುತ್ತೀಯಾ?

ಚಂದ್ರ-ಸೂರ್ಯರ ಉಪಮೆ

“ರಾಜ, ನಿನಗೆ ಪ್ರತಿಪ್ರಶ್ನೆಗಳನ್ನು ಕೇಳುತ್ತೇನೆ. ನಿನಗೆ ಸರಿ ತೋರಿದಂತೆ ಉತ್ತರ ಕೊಡು. ಈ ಚಂದ್ರ ಸೂರ್ಯರು ಈ ಲೋಕದವರೋ, ಪರಲೋಕದವರೋ? ಅವರು ದೇವತೆಗಳೋ, ಮನುಷ್ಯರೋ?”

“ಕಸ್ಸಪ, ಚಂದ್ರ-ಸೂರ್ಯರು ಪರಲೋಕದಲ್ಲಿರುವವರು, ಈ ಲೋಕದವರಲ್ಲ. ಅವರು ದೇವತೆಗಳು, ಮನುಷ್ಯರಲ್ಲ.”

“ಇದೇರೀತಿಯಲ್ಲಿ ಕಸ್ಸಪ, ಪರಲೋಕವಿದೆ, ತಂದೆ-ತಾಯಿಗಳಿಂದ ಹುಟ್ಟದ ಜೀವಿಗಳೂ ಇವೆ. ಸುಕೃತಿ ದುಷ್ಕೃತಿಗಳ ಫಲವು ವಿಪಾಕ ಹೊಂದುತ್ತದೆ.

“ಗೆಳೆಯ, ಕಸ್ಸಪನು ಏನೇ ಹೇಳಲಿ, ನಾನು ‘ಪರಲೋಕವಿಲ್ಲ, ತಂದೆ-ತಾಯಿಗಳಿಂದ ಹುಟ್ಟದ ಜೀವಿಗಳಿಲ್ಲ. ಸುಕೃತಿ, ದುಷ್ಕೃತಿಗಳ ಫಲವು ವಿಪಾಕವನ್ನು ಹೊಂದುವುದೂ ಇಲ್ಲ’ ಎಂದೇ ಹೇಳುತ್ತೇನೆ.”

“ಹಾಗಾದರೆ ರಾಜ, ಪರಲೋಕವಿಲ್ಲ, ತಂದೆ-ತಾಯಿಗಳಿಂದ ಹುಟ್ಟದ ಜೀವಿಗಳಿಲ್ಲ. ಸುಕೃತಿ, ದುಷ್ಕೃತಿಗಳ ಫಲವು ವಿಪಾಕವನ್ನು ಹೊಂದುವುದಿಲ್ಲ ಎಂದು ಹೇಗೆ ಹೇಳುತ್ತೀಯಾ? ಅದಕ್ಕೇನಾದರೂ ಆಧಾರವಿದೆಯೇ?”

“ಆಧಾರವಿದೆ ಕಸ್ಸಪ.”

“ರಾಜ, ಅದು ಹೇಗೆ, ಹೇಳು.”

“ಕಸ್ಸಪ, ಪ್ರಾಣ ಹತ್ಯೆಮಾಡುವ, ಕಳವು ಮಾಡುವ, ನಿದ್ಯವಾದ ಲೈಂಗಿಕ ಸಂಬಂಧವನ್ನಿಟ್ಟುಕೊಂಡಿರುವ, ಸಟೆಯಾಡುವ, ಚಾಡಿ ಹೇಳುವ, ಕಠಿಣವಾದ ಮಾತುಗಳನ್ನಾಡುವ, ಕಾಡುಹರಟೆಯಲ್ಲಿ ತೊಡಗುವ, ಕಾಮ ಭಾವನೆಗಳಲ್ಲಿ ತಲ್ಲೀನರಾಗಿರುವ, ಹಿಂಸಾಬುದ್ಧಿಯಿಂದ ಕೂಡಿರುವ ಮಿಥ್ಯಾದೃಷ್ಟಿಯುಳ್ಳ ಮಿತ್ರರೂ, ಅಮಾತ್ಯರೂ, ನೆಂಟರೂ, ಜ್ಞಾತಿಗಳೂ ಇದ್ದಾರೆ. ಅವರು ಆಗಾಗ ರೋಗದಿಂದ ನರಳುತ್ತಾರೆ, ದುಃಖಪಡುತ್ತಾರೆ, ನೋವುಪಡುತ್ತಾರೆ. ‘ಈ ಕಾಯಿಲೆಯಿಂದ ಅವರು ಗುಣ ಹೊಂದುವುದಿಲ್ಲ’ ಎಂದು ತಿಳಿದುಕೊಂಡ ಮೇಲೆ ನಾನು ಅವರ ಬಳಿಗೆ ಹೋಗಿ ಹೀಗೆ ಹೇಳಿದೆ- ‘ಪ್ರಾಣಿಹತ್ಯೆ ಮಾಡುವ, ಕಳ್ಳತನಮಾಡುವ, ನಿಂದನೀಯವಾದ ಲೈಂಗಿಕ ಸಂಬಂಧವನ್ನಿಟ್ಟುಕೊಂಡಿರುವ, ಸುಳ್ಳಾಡುವ, ಚಾಡಿಹೇಳುವ, ಕಠಿಣವಾದ ಮಾತುಗಳನ್ನಾಡುವ, ಕಾಡುಹರಟೆಯಲ್ಲಿ ತೊಡಗುವ, ಕಾಮ ಭಾವನೆಗಳಲ್ಲಿ ತಲ್ಲೀನರಾಗುವ, ಹಿಂಸಾಬುದ್ಧಿಯಿಂದ ಕೂಡಿರುವ, ಮಿಥ್ಯಾದೃಷ್ಟಿಯುಳ್ಳ ಜನರು ಕಾಯದಿಂದ, ಬೇರೆಯಾಗಿ ಮರಣವನ್ನು ಹೊಂದಿದ ಮೇಲೆ ಅಪಾಯ ದುಗ್ಗತಿ ವಿನಿಪಾತ ನಿರಯಗಳಲ್ಲಿ ಹುಟ್ಟುತ್ತಾರೆ ಎಂದು ಕೆಲವು ಸಮಣ ಬ್ರಾಹ್ಮಣರು ಹೇಳುತ್ತಾರೆ. ನೀವು ಪ್ರಾಣಿಹತ್ಯೆಯನ್ನು ಮಾಡಿದ್ದೀರಿ, ಕಳವು ಮಾಡಿದ್ದೀರಿ, ನಿಂದ್ಯವಾದ ಲೈಂಗಿಕ ಸಂಬಂಧದಲ್ಲಿ ತೊಡಗಿದ್ದೀರಿ, ಸುಳ್ಳು ಹೇಳಿದ್ದೀರಿ, ಚಾಡಿ ಹೇಳಿದ್ದೀರಿ, ಕಠಿಣವಾದ ಮಾತುಗಳನ್ನಾಡಿದ್ದರೀರಿ, ಕಾಡುಹರಟೆಯಲ್ಲಿ ತೊಡಗಿದ್ದೀರಿ, ಕಾಮ ಭಾವನೆಗಳಲ್ಲಿ ತೊಡಗಿದ್ದೀರಿ, ಹಿಂಸಾ ಬುದ್ಧಿಯನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದರೀರಿ, ಬ್ರಾಹ್ಮಣರು ಹೇಳುವುದು ಸತ್ಯವಾಗಿದ್ದರೆ, ಕಾಯದಿಂದ ಬೇರೆಯಾಗಿ ಮರಣ ಹೊಂದಿದ ಮೇಲೆ ನೀವು ಅಪಾಯ ದುಗ್ಗತಿ ವಿನಿಪಾತ ನಿರಯದಲ್ಲಿ ಹುಟ್ಟುತ್ತೀರಿ. ಹಾಗೇನಾದರೂ ನೀವು ಅಲ್ಲಿ ಹುಟ್ಟಿದರೆ, ನನ್ನಲ್ಲಿಗೆ ಬಂದು ಪರಲೋಕವಿದೆ, ತಂದೆ-ತಾಯಿಗಳಿಂದ ಹುಟ್ಟದ ಜೀವಿಗಳಿದ್ದಾರೆ, ಸುಕೃತಿ ದುಷ್ಕೃತಿಗಳ ಫಲವು ವಿಪಾಕ ಹೊಂದುತ್ತದೆ ಎಂದು ತಿಳಿಸಿ. ನನಗೆ ನಿಮ್ಮಲ್ಲಿ ವಿಶ್ವಾಸವಿದೆ, ನಂಬಿಕೆಯಿದೆ. ನೀವು ಯಾವುದನ್ನು ನೋಡಿ ನನಗೆ ತಿಳಿಸುತ್ತೀರೋ ಅದನ್ನು ನಾನು ನೋಡಿದಂತೆಯೇ ಭಾವಿಸುತ್ತೇನೆ’. ಅವರು ‘ಹಾಗೆಯೇ ಆಗಲಿ’ ಎಂದು ಹೇಳಿದರು. ಆದರೆ ಅವರಾರೂ ಬರಲಿಲ್ಲ. ದೂತನನ್ನೂ ಕಳಿಸಲಿಲ್ಲ. ಗೆಳೆಯ ಕಸ್ಸಪ ಪರಲೋಕವಿಲ್ಲ, ತಂದೆ-ತಾಯಿಗಳಿಂದ ಹುಟ್ಟದ ಜೀವಿಗಳಿಲ್ಲ, ಸುಕೃತಿ ದುಷ್ಕೃತಿಗಳ ಫಲವು ವಿಪಾಕ ಹೊಂದುವುದಿಲ್ಲ ಎಂದು ಹೇಳುವುದಕ್ಕೆ ಇದು ಕಾರಣ.”

ಚೋರ ಉಪಮೆ

“ರಾಜ, ನಿನಗೆ ಮತ್ತೊಂದು ಪ್ರತಿಪ್ರಶ್ನೆಯನ್ನು ಕೇಳುತ್ತೇನೆ. ನಿನಗೆ ಉಚಿತ ತೋರಿದಂತೆ ಉತ್ತರಕೊಡು. ಚೋರನೊಬ್ಬನನ್ನು ಕಳ್ಳತನ ಮಾಡುತ್ತಿರುವಾಗಲೇ ನೋಡಿ ಅವನನ್ನು ಹಿಡಿಯುತ್ತಾರೆಂದು ತಿಳಿ. (ಅವನನ್ನು ಹಿಡಿದು ತಂದು ನಿನ್ನ ಮುಂದೆ ನಿಲ್ಲಿಸುತ್ತಾರೆನ್ನು.) ಆಮೇಲೆ- ‘ಭಂತೆ, ಇವನೊಬ್ಬ ಚೋರ, ತಮಗೆ ಸರಿಯೆನಿಸಿದ ದಂಡನೆಯನ್ನು ಕೊಡಿ’ ಎಂದು ಹೇಳುತ್ತಾರೆನ್ನು. ಅವರಿಗೆ ನೀನು ಹೇಳಬಹುದು- ‘ಇವನನ್ನು ಹಗ್ಗದಿಂದ ಬಿಗಿಯಾಗಿ ಕಟ್ಟಿ, ತಲೆಯನ್ನು ನುಣ್ಣಗೆ ಬೋಳಿಸಿ, ಬೀದಿಯಿಂದ ಬೀದಿಗೆ, ಓಣಿಯಿಂದ ಓಣಿಗೆ ತಮಟೆಯ ಬಡಿತದೊಂದಿಗೆ ಎಳೆದುಕೊಂಡು ದಕ್ಷಿಣದ ಬಾಗಿಲಿನ ಹೊರಗಿನಿಂದ ದೂಡಿಕೊಂಡು ನಗರದ ದಕ್ಷಿಣಕಿರುವ ವಧಾಸ್ಥಾನಕ್ಕೆಳೆದುಕೊಂಡು ಹೋಗಿ ತಲೆಯನ್ನು ಕತ್ತರಿಸಿಬಿಡಿ’. ಅವರು ಅದರಂತೆ ಆ ಚೋರನನ್ನು ಬಿಗಿಯಾಗಿ ಕಟ್ಟಿ, ಅವನ ಕೈಗಳನ್ನು ಬಲವಾದ ಹಗ್ಗದಿಂದ ಹಿಂದಕ್ಕೆ ಕಟ್ಟಿ, ತಲೆಯನ್ನು ನುಣ್ಣಗೆ ಬೋಳಿಸಿ, ಬೀದಿಯಿಂದ ಬೀದಿಗೆ, ಓಣಿಯಿಂದ ಓಣಿಗೆ ತಮಟೆಯ ಬಡಿತದೊಂದಿಗೆ ಎಳೆದುಕೊಂಡು ದಕ್ಷಿಣದ ಬಾಗಿಲಿನ ಮೂಲಕ ದೂಡಿಕೊಂಡು ನಗರದ ದಕ್ಷಿಣಕ್ಕಿರುವ ವಧಾಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿ ಕುಳ್ಳಿರಿಸುತ್ತಾರೆ. ಆಗ ಆ ಚೋರನು ‘ವಧಕರೆ, ಗ್ರಾಮ ಪಟ್ಟಣ ನಗರಗಳಲ್ಲಿರುವ ನನ್ನ ಮಿತ್ರರನ್ನೂ, ಸಂಗಾತಿಗಳನ್ನೂ, ದಾಯಾದಿಗಳನ್ನೂ, ನೆಂಟರನ್ನೂ ನೋಡಿಕೊಂಡು ಬಂದುಬಿಡುತ್ತೇನೆ’ ಎಂದು ಹೇಳಿದರೆ ವಧಕರು ಕೇಳುತ್ತಾರೆಯೇ? ಈ ರೀತಿ ವ್ಯರ್ಥ ಪ್ರಲಾಪ ಮಾಡುವ ಆ ಚೋರನನ್ನು ವಧಿಸದೆ ಬಿಡುತ್ತಾರೆಯೇ?”

“ಗೆಳೆಯ ಕಸ್ಸಪ, ಚೋರವಧಕರಿಂದ ಅವನು ಕೇಳುವ ಅಪ್ಪಣೆಯು ದೊರಕುವುದಿಲ್ಲ, ವ್ಯರ್ಥ ಪ್ರಲಾಪವನ್ನು ಮಾಡುವ ಆ ಚೋರನ ತಲೆಯನ್ನು ತೆಗೆಯುತ್ತಾರೆ.”

“ಆ ಚೋರನಿಗೆ ಅವನ ವಧಕರಿಂದ ಅವರು ಕೇಳುವ ಅವಕಾಶವು ದೊರೆಯುವುದಿಲ್ಲ. ಆ ಚೋರನು ಮನುಷ್ಯ, ಅವನ ವಧಕರೂ ಮನುಷ್ಯರು. ಹೀಗೆಯೇ ಪ್ರಾಣಿಹತ್ಯೆ ಮಾಡಿದ, ಕಳ್ಳತನ ಮಾಡಿದ, ನಿಂದ್ಯವಾದ ಲೈಂಗಿಕ ಸಂಬಂಧವನ್ನು ಬೆಳೆಸಿಕೊಂಡ, ಸುಳ್ಳು ಹೇಳಿದ, ಚಾಡಿಮಾತು ಹೇಳಿದ, ಕಠಿಣವಾದ ಮಾತುಗಳನ್ನಾಡಿದ ಕಾಡುಹರಟೆಯಲ್ಲಿ ತೊಡಗಿದ ಕಾಮಭಾವನೆಗಳಲ್ಲಿ ತಲ್ಲೀನರಾಗಿದ್ದು, ಹಿಂಸಾಬುದ್ಧಿಯನ್ನು ಬೆಳೆಸಿಕೊಂಡ ಅವುಗಳ ಫಲವಾಗಿ ಅಪಾಯ ದುಗ್ಗತಿ ವಿನಿಪಾತ ದುಗ್ಗತಿಗಳನ್ನು ಪಡೆದ ನಿನ್ನ ಮಿತ್ರರೂ, ಸಂಗಾತಿಗಳು, ದಾಯಾದಿಗಳೂ, ನೆಂಟರೂ, ಕಾಯದಿಂದ ಬೇರೆಯಾಗಿ ಮರಣ ಹೊಂದಿದಮೇಲೆ ನಿರಯಪಾಲಕನಲ್ಲಿಗೆ ಹೋಗಿ ‘ಪರಲೋಕವಿದೆ, ತಂದೆ-ತಾಯಿಗಳಿಂದ ಹುಟ್ಟದ ಜೀವಿಗಳಿದ್ದಾರೆ, ಸುಕೃತಿ ದುಷ್ಕೃತಿಗಳ ಫಲವು ವಿಪಾಕವಾಗುತ್ತದೆ ಎಂದು ಪಾಯಾಸಿ ರಾಜನಲ್ಲಿಗೆ ಹೋಗಿ ಹೇಳುತ್ತೇನೆ. ನಿರಯಪಾಲರೇ, ಅಪ್ಪಣೆ ಕೊಡಿ’ ಎಂದಾಗ ಆ ಅಪ್ಪಣೆಯು ದೊರಕುತ್ತದೆಯೇ? ರಾಜ, ಪರಲೋಕವಿದೆ, ತಂದೆ-ತಾಯಿಗಳಿಂದ ಹುಟ್ಟದ ಜೀವಿಗಳಿದ್ದಾರೆ, ಸುಕೃತಿ ದುಷ್ಕೃತಿಗಳ ಫಲವು ನಿಪಾಕವಾಗುತ್ತದೆ ಎನ್ನುವುದಕ್ಕೆ ಇದು ಆಧಾರ.”

“ಗೆಳೆಯ, ಕಸ್ಸಪನು ಏನೇ ಹೇಳಲಿ, ‘ಪರಲೋಕವಿಲ್ಲ, ತಂದೆತಾಯಿಗಳಿಂದ ಹುಟ್ಟದ ಜೀವಿಗಳೂ ಇಲ್ಲ, ಸುಕೃತಿ ದುಷ್ಕೃತಿಗಳ ಫಲವು ವಿಪಾಕ ಹೊಂದುವುದೂ ಇಲ್ಲ’ ಎಂದೇ ಹೇಳುತ್ತೇನೆ.”

“ಹೀಗೆ ಹೇಳುವುದಕ್ಕೆ ಮತ್ತಾವುದಾದರೂ ಆಧಾರವಿದೆಯೇ?”

“‘ಪರಲೋಕವಿಲ್ಲ, ತಂದೆತಾಯಿಗಳಿಂದ ಹುಟ್ಟದ ಜೀವಿಗಳೂ ಇಲ್ಲ, ಸುಕೃತಿ ದುಷ್ಕೃತಿಗಳ ಫಲವು ವಿಪಾಕ ಹೊಂದುವುದಿಲ್ಲ ಎನ್ನಲು ಇನ್ನೂ ಆಧಾರವಿದೆ.”

“ಆ ಆಧಾರ ಯಾವುದು ?”

“ಪ್ರಾಣಿಹತ್ಯೆಯನ್ನು ಮಾಡದವರೂ, ಕಳ್ಳತನ ಮಾಡದವರೂ, ನಿಂದ್ಯವಾದ ಲೈಂಗಿಕ ಸಂಬಂಧಗಳಲ್ಲಿ ತೊಡಗದವರೂ, ಸುಳ್ಳು ಹೇಳದವರೂ, ಚಾಡಿ ಮಾತುಗಳನ್ನಾಡದವರೂ, ಕಠಿಣವಾದ ಮಾತುಗಳನ್ನಾಡದವರೂ, ಕಾಡುಹರಟೆಯಲ್ಲಿ ತೊಡಗದವರೂ, ಕಾಮಭಾವನೆಗಳನ್ನು ವರ್ಜಿಸಿದವರೂ, ಹಿಂಸಾಬುದ್ಧಿಯಿಲ್ಲದವರೂ ಆದ ನನ್ನ ಮಿತ್ರರು ಸಂಗಾತಿಗಳೂ, ಜ್ಞಾನಿಗಳೂ, ನೆಂಟರೂ, ಕಾಯಿಲೆ ಬಿದ್ದರು, ನೋವಿನಿಂದ ನರಳಿದರು. ‘ಈ ಕಾಯಿಲೆಗಳು ವಾಸಿಯಾಗವು’ ಎಂದು ನನಗೆ ತಿಳಿಯಿತು. ಆಗ ನಾನು ಅವರಲ್ಲಿಗೆ ಹೋಗಿ- ‘ಪ್ರಾಣಿಯತ್ಯೆ ಮಾಡದವರೂ, ಕಳ್ಳತನ ಮಾಡದವರೂ, ನಿಂದ್ಯವಾದ ಲೈಂಗಿಕ ಸಂಬಂಧವನ್ನಿಟ್ಟುಕೊಳ್ಳದವರೂ, ಸುಳ್ಳಾಡದವರೂ, ಚಾಡಿ ಹೇಳಿದವರೂ ಕಠಿಣವಾದ ಮಾತುಗಳನ್ನಾಡದವರೂ, ಕಾಡುಹರಟೆಯಲ್ಲಿ ತೊಡಗದವರೂ, ಕಾಮಭಾವನೆಗಳನ್ನು ವರ್ಜಿಸಿದವರೂ, ಹಿಂಸಾಭಾವನೆ ಇಲ್ಲದವರೂ, ಕಾಯದಿಂದ ಬೇರೆಯಾಗಿ ಮರಣ ಹೊಂದಿದ ಮೇಲೆ ಸುಗತಿಯಾದ ಸ್ವರ್ಗಲೋಕದಲ್ಲಿ ಹುಟ್ಟುತ್ತಾರೆ’ ಎಂದು ಕೆಲವು ಸಮಣ ಬ್ರಾಹ್ಮಣರು ಹೇಳುತ್ತಾರೆ. ನೀವು ಪ್ರಾಣಿಹತ್ಯೆಯನ್ನು ಮಾಡಿಲ್ಲ, ಕಳ್ಳತನವನ್ನು ಮಾಡಿಲ್ಲ, ನಿಂದ್ಯವಾದ ಲೈಂಗಿಕ ಸಂಬಂಧದಲ್ಲಿ ತೊಡಗಲಿಲ್ಲ, ಸುಳ್ಳು ಚಾಡಿಗಳನ್ನು ಹೇಳಿಲ್ಲ, ಕಠಿಣವಾದ ಮಾತುಗಳನ್ನು ಆಡಲಿಲ್ಲ, ಕಾಡುಹರಟೆಯಲ್ಲಿ ತೊಡಗಲಿಲ್ಲ, ಕಾಮಭಾವನೆಗಳನ್ನು ದೂರ ಮಾಡಿದ್ದೀರಿ, ಹಿಂಸಾಬುದ್ಧಿಯನ್ನು ವರ್ಜಿಸಿದ್ದೀರಿ, ಸಮ್ಯಕ್ ದೃಷ್ಟಿಯನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದೀರಿ. ಸಮಣ ಬ್ರಾಹ್ಮಣರ ಮಾತು ನಿಜವಿದ್ದರೆ ನೀವು ಕಾಯದಿಂದ ಬೇರೆಯಾಗಿ ಮರಣಹೊಂದಿದ ಮೇಲೆ ಸುಗತಿಯಾದ ಸ್ವರ್ಗಲೋಕದಲ್ಲಿ ಹುಟ್ಟುತ್ತೀರಿ. ನೀವು ಸ್ವರ್ಗಲೋಕದಲ್ಲಿ ಹುಟ್ಟಿದರೆ ನನ್ನಲ್ಲಿಗೆ ಬಂದು- ‘ಪರಲೋಕವಿದೆ, ತಂದೆ-ತಾಯಿಗಳಿಂದ ಹುಟ್ಟದ ಜೀವಿಗಳಿದ್ದಾರೆ, ಸುಕೃತಿ ದುಷ್ಕೃತಿಗಳ ಫಲವು ವಿಪಾಕ ಹೊಂದುತ್ತದೆ ಎಂಬುದನ್ನು ತಿಳಿಸಿ. ನನಗೆ ನಿಮ್ಮಲ್ಲಿ ವಿಶ್ವಾಸವಿದೆ. ನೀವು ಯಾವುದನ್ನು ನೋಡಿ ನನಗೆ ತಿಳಿಸುತ್ತೀರೋ, ಅದನ್ನು ನಾನು ನೋಡಿದಂತೆಯೇ ಭಾವಿಸುತ್ತೇನೆ’. ಅವರು ‘ಹಾಗೆಯೇ ಆಗಲಿ’ ಎಂದು ಹೇಳಿದರು. ಆದರೆ ಅವರಾರೂ ಬರಲಿಲ್ಲ, ದೂತನನ್ನೂ ಕಳಿಸಲಿಲ್ಲ. ಕಸ್ಸಪ, ಪರಲೋಕವಿಲ್ಲ, ತಂದೆ-ತಾಯಿಗಳಿಂದ ಹುಟ್ಟದ ಜೀವಿಗಳಿಲ್ಲ, ಸುಕೃತಿ ದುಷ್ಕೃತಿಗಳ ಫಲವು ವಿಪಾಕ ಹೊಂದುವುದಿಲ್ಲ ಎಂದು ಹೇಳುವುದಕ್ಕೆ ಇದೂ ಒಂದು ಕಾರಣ.”

ಕೊಚ್ಚೆ ಬಾವಿಯಲ್ಲಿ ಬಿದ್ದವನ ಉಪಮೆ

“ರಾಜ, ಇದಕ್ಕೆ ನಾನು ಒಂದು ಉಪಮೆಯನ್ನು ಕೊಡುತ್ತೇನೆ. ತಿಳಿದವರು ಉಪಮೆಯ ಅರ್ಥವನ್ನು ಚೆನ್ನಾಗಿ ಗ್ರಹಿಸುತ್ತಾರೆ. ಒಬ್ಬನು ಕೊಚ್ಚೆಯ ಬಾವಿಯಲ್ಲಿ ಬಿದ್ದುದರಿಂದ ಅವನ ತಲೆಯ ತುಂಬ ಕೊಚ್ಚೆಯು ಮೆತ್ತಿಕೊಂಡಿದೆ ಎನ್ನು. ಆಗ ನೀನು ಜನರಿಗೆ ಹೀಗೆ ಆಜ್ಞಾಪಿಸುತ್ತೀಯೆ- ‘ಆತನನ್ನೂ ಕೊಚ್ಚೆಯ ಭಾವಿಯಿಂದ ಎತ್ತಿ’. ಅವರು ನೀನು ಹೇಳಿದುದನ್ನು ಒಪ್ಪಿ ಅವನನ್ನು ಕೊಚ್ಚೆಯ ಬಾವಿಯಿಂದ ಎತ್ತುತ್ತಾರೆ. ಆಮೇಲೆ ಅವರಿಗೆ ನೀನು ಹೀಗೆ ಹೇಳುತ್ತೀಯೆ- ‘ಅವನ ಶರೀರವನ್ನು ಮೆತ್ತಿಕೊಂಡಿರುವ ಕೊಚ್ಚೆಯನ್ನು ಬಿದಿರಿನ ಪೊರಕೆಯಿಂದ ಉಜ್ಜಿ ತೆಗೆಯಿರಿ’. ಅವರು ‘ಒಳ್ಳೆಯದು’ ಎಂದು ಹೇಳಿ ಅವನ ಶರೀರವನ್ನು ಮೆತ್ತಿಕೊಂಡಿದ್ದ ಕೊಚ್ಚೆಯನ್ನು ಬಿದಿರಿನ ಪೊರಕೆಯಿಂದ ತೆಗೆಯುತ್ತಾರೆ. ಆಮೇಲೆ ಅವರಿಗೆ ಹೀಗೆ ಹೇಳುತ್ತೀಯೆ- ‘ಆತನ ಶರೀರವನ್ನು ಹಳದಿ ಮೃತ್ತಿಕೆಯಿಂದ ತಿಕ್ಕಿ ತೊಳೆಯಿರಿ. ಅವರು ಅದರಂತೆ ಆತನ ಶರೀರವನ್ನು ಹಳದಿ ಮೃತ್ತಿಕೆಯಿಂದ ತಿಕ್ಕಿ ತೊಳೆಯುತ್ತಾರೆ. ಆನಂತರ ಅವರಿಗೆ ಹೀಗೆ ಆಜ್ಞೆ ಮಾಡುತ್ತೀಯೆ. ‘ಈತನ ಮೈಗೆ ಎಣ್ಣೆಯನ್ನು ಹಚ್ಚಿ ಮೂರುಸಾರಿ ಸುವಾಸನೆಯ ಚೂರ್ಣವನ್ನು ಹಚ್ಚಿ.’ ಅದರಂತೆ ಅವರು ಮಾಡುತ್ತಾರೆ. ಆಮೇಲೆ ಅವರನ್ನು ಕುರಿತು ಹೀಗೆ ಹೇಳುತ್ತೀಯೆ- ‘ಆತನ ಕೂದಲು ಮತ್ತು ಗಡ್ಡವನ್ನು ಚೆನ್ನಾಗಿ ಬಾಚಿ ಸರಿಮಾಡಿ.’ ಅವರು ಅದರಂತೆ ಮಾಡುತ್ತಾರೆ. ಆಮೇಲೆ ಅವರನ್ನು ಕುರಿತು ಹೀಗೆ ಹೇಳುತ್ತೀಯೆ- ‘ಅವನನ್ನು ಉತ್ತಮವಾದ ಮಾಲೆಯಿಂದ ಅಲಂಕರಿಸಿ ಅವನಿಗೆ ಉತ್ತಮವಾದ ಗಂಧವನ್ನು ಲೇಪಿಸಿ ಉತ್ತಮವಾದ ಬಟ್ಟೆಗಳನ್ನು ತೊಡಿಸಿ’. ಅದರಂತೆ ಅವರು ಮಾಡುತ್ತಾರೆ. ಆಮೇಲೆ ನೀನು ಹೀಗೆನ್ನುತ್ರೀಯೆ- ‘ಅವನನ್ನು ಪ್ರಾಸಾದಕ್ಕೆ ಒಯ್ದು ಕಾಮಗುಣಗಳಿಂದ ಉಪಚರಿಸಿ’. ಅವರು ಅದರಂತೆ ಮಾಡುತ್ತಾರೆ.

“ಹೀಗೆ ಸ್ನಾನ ಮಾಡಿದ ಒಳ್ಳೆಯ ಗಂಧವನ್ನು ಹಚ್ಚಿದ ಕೂದಲು ಗಡ್ಡಗಳನ್ನು ಚೆನ್ನಾಗಿ ಇಟ್ಟುಕೊಂಡಿರುವ ಉತ್ತಮವಾದ ಮಾಲೆ ಆಭರಣಗಳನ್ನು ತೊಟ್ಟ ಶುಭ್ರವಾದ ಬಟ್ಟೆಯನ್ನುಟ್ಟ ಉಪ್ಪರಿಗೆ ಮನೆಯಲ್ಲಿ ಪಂಚಕಾಮ ಗುಣಗಳಿಂದ ಕೂಡಿದ ಪುರುಷನು ಮತ್ತೆ ಕೊಚ್ಚೆಯ ಬಾವಿಗೆ ಬೀಳಲು ಇಚ್ಛಿಸುತ್ತಾನೆ ಎಂದು ನಿನಗೆ ಅನ್ನಿಸುತ್ತದೆಯೇ?”

“ಇಲ್ಲ, ಗೆಳೆಯ ಕಸ್ಸಪ.”

“ಅದಕ್ಕೇನು ಕಾರಣ ?”

“ಕೊಚ್ಚೆ ಬಾವಿಯು ಅಶುಚಿಯಾಗಿದೆ, ಅಶುಚಿಯಾಗಿರುವ ಅದು, ಅಶುಚಿಯಿಂದ ಕೂಡಿರುವ ಅದು, ದುರ್ವಾಸನೆಯುಳ್ಳದ್ದಾಗಿದೆ. ಅಸಹ್ಯವಾಗಿದೆ. ಕಶ್ಮಲದಿಂದ ಕೂಡಿದೆ. ಅದರ ಬಳಿಗೆ ಹೋಗಲು ಮನಸ್ಸು ಬರುವುದೇ ಇಲ್ಲ.”

“ರಾಜ, ಇದರಂತೆಯೇ ದೇವತೆಗಳಿಗೆ ಮನುಷ್ಯರು ಅಶುಚಿಯಿಂದ ಕೂಡಿರುವವರೂ, ದುರ್ಗಂಧಯುಕ್ತರೂ ಅಸಹ್ಯವನ್ನುಂಟುಮಾಡುವವರೂ ಬಳಿಸಾರಲು ಮನಸ್ಸು ಬಾರದವರೂ ಆಗಿದ್ದಾರೆ. ಮನುಷ್ಯರ ದುರ್ಗಂಧವು ನೂರು ಯೋಜನೆಗಳಷ್ಟು ದೂರವಿರುವ ದೇವತೆಗಳಿಗೂ ಬಡಿಯುತ್ತದೆ. ಪ್ರಾಣಿಹತ್ಯೆಯನ್ನು ಮಾಡದೆ ಕಳ್ಳತನ ಮಾಡದೆ, ನಿಂದ್ಯವಾದ ಲೈಂಗಿಕ ಸಂಬಂಧಗಳಲ್ಲಿ ತೊಡಗದೆ, ಸುಳ್ಳು ಹೇಳದೆ, ಚಾಡಿ ಹೇಳದೆ, ಕಠಿಣವಾದ ಮಾತುಗಳನ್ನಾಡದೆ, ಕಾಡುಹರಟೆಯಲ್ಲಿ ನಿರತರಾಗದೆ, ಕಾಮ ಭಾವನೆಗಳನ್ನೂ, ಹಿಂಸಾಬುದ್ಧಿಯನ್ನೂ ವರ್ಜಿಸಿ ಪರಿಶುದ್ಧ ಚಿತ್ತವನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ನಿನ್ನ ಮಿತ್ರರೂ ಅಮಾತ್ಯರೂ ದಾಯಾದಿಗಳೂ ನೆಂಟರೂ ತಮ್ಮ ಸಮ್ಯಕ್ ದೃಷ್ಟಿಯ ಫಲವಾಗಿ ಉತ್ತಮ ಲೋಕದಲ್ಲಿ ಹುಟ್ಟಿ ಅಲ್ಲಿಂದ ಇಲ್ಲಿಗೆ ಬಂದು ‘ಪರಲೋಕವಿದೆ, ತಂದೆ-ತಾಯಿಗಳಿಂದ ಹುಟ್ಟದ ಜೀವಿಗಳಿದ್ದಾರೆ, ಸುಕೃತ ದುಷ್ಕೃತ ಫಲವು ವಿಪಾಕ ಹೊಂದುತ್ತಿದೆ’ ಎಂದು ಹೇಳುತ್ತಾರೆಯೇ? ಈ ವಿವರಣೆಯು ‘ಪರಲೋಕವಿದೆ, ತಂದೆ-ತಾಯಿಗಳಿಂದ ಜನಿಸದ ಜೀವಿಗಳಿವೆ, ಸುಕೃತಿ ದುಷ್ಕೃತಿಗಳ ಫಲವು ವಿಪಾಕ ಹೊಂದುತ್ತದೆ’ ಎನ್ನುವುದಕ್ಕೆ ಆಧಾರವಾಗಿದೆ.”

“ಕಸ್ಸಪ, ನೀನು ಏನೇ ಹೇಳಿದರೂ ನಾನು ‘ಪರಲೋಕವಿಲ್ಲ, ತಂದೆ-ತಾಯಿಗಳಿಂದ ಜನಿಸದ ಜೀವಿಗಳಿಲ್ಲ, ಸುಕೃತಿ ದುಷ್ಕೃತಿಗಳ ಫಲವು ವಿಪಾಕ ಹೊಂದುವುದಿಲ್ಲ’ ಎಂದೇ ಹೇಳುತ್ತೇನೆ.”

“ರಾಜ, ‘ಪರಲೋಕವಿಲ್ಲ, ತಂದೆ-ತಾಯಿಗಳಿಂದ ಜನಿಸದ ಜೀವಿಗಳಿಲ್ಲ, ಸುಕೃತಿ ದುಷ್ಕೃತಿಗಳ ಫಲವು ವಿಪಾಕ ಹೊಂದುವುದಿಲ್ಲ’ ಎಂದು ಯಾವ ಆಧಾರದಿಂದ ಹೇಳುತ್ತೀಯಾ?” “ಕಸ್ಸಪ, ಪರಲೋಕವಿಲ್ಲ, ತಂದೆ-ತಾಯಿಗಳಿಂದ ಜನಿಸದ ಜೀವಿಗಳಿಲ್ಲ, ಸುಕೃತಿ ದುಷ್ಕೃತಿಗಳ ಫಲವು ವಿಪಾಕ ಹೊಂದುವುದಿಲ್ಲ”. “ರಾಜ, ಅದಕ್ಕೇನಾದರೂ ಆಧಾರವಿದೆಯೇ?”

“ಗೆಳೆಯ ಕಸ್ಸಪ, ಪ್ರಾಣಿಹತ್ಯೆ ಮಾಡದ, ಕಳ್ಳತನ ಮಾಡದ, ನಿಂದ್ಯವಾದ ಲೈಂಗಿಕ ಸಂಬಂಧವನ್ನು ವರ್ಜಿಸಿದ, ಸುಳ್ಳಾಡದ, ಚಾಡಿ ಹೇಳದ, ಕಠಿಣವಾದ ಮಾತುಗಳನ್ನು ನುಡಿಯುವ, ಕಾಡುಹರಟೆಯಲ್ಲಿ ತೊಡಗದ, ಎಚ್ಚರ ತಪ್ಪಿಸುವ ಮದ್ಯವನ್ನು ವರ್ಜಿಸಿರುವ ನನ್ನ ಮಿತ್ರ ಅಮಾತ್ಯ ಜ್ಞಾತಿ ಮತ್ತು ಬಂಧುಗಳು ಕಾಯಿಲೆ ಬಿದ್ದರು, ನೋವಿನಿಂದ ಬಳಲುತ್ತಿದ್ದರು. ‘ಇವರ ಕಾಯಿಲೆ ಗುಣವಾಗುವುದಿಲ್ಲ’ ಎಂದು ನನಗೆ ಗೊತ್ತಾಯಿತು. ಆಗ ಅವರ ಬಳಿಗೆ ಹೋಗಿ ‘ಪ್ರಾಣಿಹತ್ಯೆ ಮಾಡದ, ಕಳ್ಳತನ ಮಾಡದ, ನಿಂದ್ಯವಾದ ಲೈಂಗಿಕ ಸಂಬಂಧದಿಂದ ದೂರವಾದ ಸುಳ್ಳಾಡದ ಚಾಡಿ ಹೇಳದೆ ಕಠಿಣವಾಕ್ಯಗಳನ್ನು ನುಡಿಯದ ಗೊಡ್ಡುಹರಟೆಯಲ್ಲಿ ನಿರತರಾಗದ ಜನರು ಮರಣ ಹೊಂದಿದ ಮೇಲೆ ಸ್ವರ್ಗಲೋಕದಲ್ಲಿ ಹುಟ್ಟುತ್ತಾರೆ. ತಾವತಿಂಸ ದೇವತೆಗಳ ಜೊತೆಯಲ್ಲಿರುತ್ತಾರೆ’ ಎಂದು ಕೆಲವು ಸಮಣ ಬ್ರಾಹ್ಮಣರು ಹೇಳುತ್ತಾರೆ. ನೀವು ಪ್ರಾಣಿಹತ್ಯೆ ಮಾಡದವರೂ, ಕಳ್ಳತನ ಮಾಡದವರೂ, ನಿಂದ್ಯವಾದ ಲೈಂಗಿಕ ಸಂಬಂಧದಿಂದ ದೂರವಿರುವವರೂ, ಸುಳ್ಳಾಡದವರೂ, ಚಾಡಿ ಹೇಳದವರೂ, ಕಠಿಣ ವಾಕ್ಯಗಳನ್ನು ಆಡದವರೂ, ಗೊಡ್ಡು ಹರಟೆಯಲ್ಲಿ ತೊಡಗದವರೂ, ಸುರಾಪಾನವನ್ನು ವರ್ಜಿಸಿದವರೂ ಆಗಿದ್ದೀರಿ. ಆ ಸಮಣ ಬ್ರಾಹ್ಮಣರು ಹೇಳುವುದು ನಿಜವಾಗಿದ್ದರೆ ನೀವು ಮರಣ ಹೊಂದಿದ ಮೇಲೆ ಸ್ವರ್ಗ ಲೋಕದಲ್ಲಿ ಹುಟ್ಟಿ, ತಾವತಿಂಸ ದೇವತೆಗಳ ಜೊತೆಯಲ್ಲಿರುತ್ತೀರಿ. ಹಾಗೆ ತಾವತಿಂಸ ದೇವತೆಗಳಿರುವ ಸ್ವರ್ಗಲೋಕದಲ್ಲಿ ಹುಟ್ಟಿದರೆ ನನ್ನಲ್ಲಿಗೆ ಬಂದು- ‘ಪರಲೋಕವಿದೆ, ತಂದೆ-ತಾಯಿಗಳಿಗೆ ಜನಿಸಿದ ಜೀವಿಗಲಿವೆ, ಸುಕೃತಿ ದುಷ್ಕೃತಿಗಳ ಫಲವು ವಿಪಾಕ ಹೊಂದುತ್ತದೆ’ ಎಂದು ತಿಳಿಸಿ. ನಿಮ್ಮಲ್ಲಿ ನನಗೆ ವಿಶ್ವಾಸವಿದೆ, ನಂಬಿಕೆ ಇದೆ, ನೀವು ನೋಡಿ ಹೇಳಿದುದನ್ನು ನಾನು ನೋಡಿದಂತೆಯೇ ಭಾವಿಸುತ್ತೇನೆ ಎಂದು ಹೇಳಿದೆ. ಅವರು ‘ಒಳ್ಳೆಯದು’ ಎಂದು ಹೇಳಿದರು. ಆದರೆ ನನ್ನಲ್ಲಿಗೆ ಬರಲೂ ಇಲ್ಲ, ಯಾವ ದೂತನನ್ನೂ ಕಳಿಸಲೂ ಇಲ್ಲ. ‘ಪರಲೋಕವಿಲ್ಲ, ತಂದೆ-ತಾಯಿಗಳಿಗೆ ಜನಿಸದ ಜೀವಿಗಳಿಲ್ಲ, ಸುಕೃತಿ ದುಷ್ಕೃತಿಗಳ ಫಲವು ವಿಪಾಕ ಹೊಂದುವುದಿಲ್ಲ’ ಎನ್ನುವುದಕ್ಕೆ ಇದು ಆಧಾರ.”

ತಾವತಿಂಸ ದೇವತೆಗಳ ಉಪಮೆ

“ರಾಜ, ಈಗೊಂದು ಪ್ರತಿ ಪ್ರಶ್ನೆಯನ್ನು ಕೇಳುತ್ತೇನೆ. ನಿನಗೆ ಉಚಿತ ತೋರಿದಂತೆ ಉತ್ತರಿಸು. ಮನುಷ್ಯರ ನೂರು ವರ್ಷಗಳು ತಾವತಿಂಸ ದೇವತೆಗಳ ಒಂದು ರಾತ್ರಿ ಮತ್ತು ಒಂದು ಹಗಲಿಗೆ ಸಮವಾಗಿರುತ್ತದೆ. ಅಂಥ ಮೂವತ್ತು ರಾತ್ರಿಗಳು ಒಂದು ಮಾಸಕ್ಕೂ ಅಂಥ ಹನ್ನೆರಡು ಮಾಸಗಳು ಒಂದು ವರ್ಷವೂ ಆಗುತ್ತವೆ. ಅಂಥ ಸಾವಿರ ದಿವ್ಯ ಸಂವತ್ಸರಗಳು ತಾವತಿಂಸ ದೇವತೆಗಳ ಆಯುಃ ಪ್ರಮಾಣವಾಗಿದೆ. ಪ್ರಾಣಿ ಹತ್ಯೆ ಮಾಡದಿದ್ದ, ಕಳ್ಳತನ ಮಾಡದಿದ್ದ, ನಿಂದ್ಯವಾದ ಲೈಂಗಿಕ ಸಂಬಂಧವನ್ನಿಟ್ಟುಕೊಳ್ಳದಿದ್ದ, ಸುಳ್ಳಾಡದಿದ್ದ ಸುರಾಪಾನವನ್ನು ವರ್ಜಿಸಿದ್ದ ನಿನ್ನ ಮಿತ್ರರೂ, ಅಮಾತ್ಯರೂ, ಜ್ಞಾನಿಗಳೂ, ಬಂಧುಗಳೂ, ಕಾಯದಿಂದ ಬೇರೆಯಾಗಿ ಮರಣ ಹೊಂದಿದ ಮೇಲೆ ಅಂಥ ತಾವತಿಂಸ ಲೋಕದಲ್ಲಿ ಹುಟ್ಟಿದ್ದರೆ ಆ ದೇವತೆಗಳು ಇಲ್ಲಿಗೆ ಬಂದು ‘ನಾವು ಎರಡು ಅಥವಾ ಮೂರು ರಾತ್ರಿ ದಿವ್ಯವಾದ ಕಾಮಗುಣಗಳಲ್ಲಿ ತಲ್ಲೀನರಾಗಿ ಆಮೇಲೆ ಪಾಯಾಸಿ ರಾಜನ ಬಳಿಗೆ ಹೋಗಿ ಪರಲೋಕವಿದೆ, ತಂದೆ-ತಾಯಿಗಳಿಂದ ಜನಿಸಿದ ಜೀವಿಗಳಿವೆ, ಸುಕೃತಿ ದುಷ್ಕೃತಿಗಳ ಫಲವು ವಿಪಾಕ ಹೊಂದುತ್ತದೆ ಎಂದು ಹೇಳೋಣ’ ಎಂದು ನಿನಗೆ ಹೇಳುತ್ತಾರೆಂದು ಎಣಿಸಿರುವೆಯಾ??

“ಇಲ್ಲ ಕಸ್ಸಪ, ಏಕೆಂದರೆ ಅದಕ್ಕೆ ಮೊದಲೇ ನಾನು ಕಾಲವಶನಾಗಿರುತ್ತೇನೆ. ಆದರೆ ಕಸ್ಸಪನಿಗೆ ಯಾರು ತಾವತಿಂಸಗಳಿದ್ದಾರೆ, ಅವರು ದೀರ್ಘಾಯುಗಳಾಗಿದ್ದಾರೆ ಎಂದು ಹೇಳುತ್ತಾರೋ ಅವರಲ್ಲಿ ನನಗೆ ನಂಬಿಕೆ ಇಲ್ಲ.”

ಹುಟ್ಟು ಕುರುಡನ ಉಪಮೆ

“ರಾಜ, ಹುಟ್ಟು ಕುರುಡರಾಗಿರುವವನು ಕಪ್ಪು ಬಿಳುಪಿನ ರೂಪಗಳನ್ನು ನೋಡಲಾರ. ನೀಲಿ, ಹಳದಿ, ಕೆಂಪು ಕಂದು ಬಣ್ಣದ ರೂಪಗಳನ್ನು ನೋಡಲಾರೆ. ಅಂಥವನೊಬ್ಬ ಬಿಳಿ, ಕಪ್ಪು, ಬಣ್ಣದ ರೂಪಗಳಿಲ್ಲ, ಬಿಳಿಬಣ್ಣದ ರೂಪಗಳನ್ನು ನೋಡಬಲ್ಲವನೂ ಇಲ್ಲ. ನೀಲಿ, ಹಳದಿ, ಕೆಂಪು, ಕಂದು ಬಣ್ಣದ ರೂಪಗಳಿಲ್ಲ. ಅವುಗಳನ್ನು ನೋಡಬಲ್ಲವನೂ ಇಲ್ಲ’ ಎಂದು ಹೇಳುತ್ತಿದ್ದನಷ್ಟೆ. ಅಂಥವನು ಸಮವಾಗಿರುವ ಮತ್ತು ಸಮವಿಲ್ಲದವುಗಳನ್ನು ನೋಡಲಾರ. ನಕ್ಷತ್ರಗಳನ್ನೂ, ಸೂರ‍್ಯ ಚಂದ್ರರನ್ನೂ ನೋಡಲಾರ. ಆದುದರಿಂದ ಅವನು ‘ಸಮವಾದುದೂ ಇಲ್ಲ, ಸಮವಿಲ್ಲದುದೂ ಇಲ್ಲ, ಅವನ್ನು ನೋಡಬಲ್ಲವನೂ ಇಲ್ಲ, ನಕ್ಷತ್ರ ಸೂರ್ಯ ಚಂದ್ರರೂ ಇಲ್ಲ, ಅವುಗಳನ್ನು ನೋಡಬಲ್ಲವನೂ ಇಲ್ಲ, ನಾನು ನೋಡಿಲ್ಲ, ನನಗೆ ತಿಳಿದಿಲ್ಲ. ಆದುದರಿಂದ ಅದಾವುದೂ ಇಲ್ಲ’ ಎಂದು ಹೇಳುತ್ತಾನೆನ್ನು. ಅವನು ಹೇಳುವುದು ನಿಜವೇ ರಾಜ?”

“ಇಲ್ಲ ಕಸ್ಸಪ, ಕಪ್ಪು ಬಿಳುಪಿನ ರೂಪಗಳಿವೆ, ಅವುಗಳನ್ನು ನೋಡುವವರೂ ಇದ್ದಾರೆ. ನೀಲಿ ರೂಪಗಳಿವೆ. ಅವುಗಳನ್ನು ನೋಡದವರೂ ಇದ್ದಾರೆ. ಸಮವಾಗಿರುವ ಮತ್ತು ಸಮವಿಲ್ಲದ ವಸ್ತುಗಳಿವೆ. ಅವುಗಳನ್ನು ನೋಡಬಲ್ಲವರೂ ಇದ್ದಾರೆ. ನಕ್ಷತ್ರಗಳೂ ಚಂದ್ರ-ಸೂರ್ಯರೂ ಇದ್ದಾರೆ. ಅವುಗಳನ್ನು ನೋಡುವವರೂ ಇದ್ದಾರೆ. ‘ನಾನು ಅವುಗಳನ್ನು ನೋಡಿಲ್ಲ, ತಿಳಿದಿಲ್ಲ. ಆದುದರಿಂದ ಅವಿಲ್ಲ’ ಎಂದು ಹೇಳುವವನು ನಿಜವಾದುದನ್ನು ಹೇಳುವುದಿಲ್ಲ.”

“ರಾಜ, ಹುಟ್ಟು ಕುರುಡನು ನಿನಗೆ ಹೇಳುವಂತೆ ನೀನು ನನಗೆ ಹೇಳುತ್ತಿದ್ದೀಯೆ.”

“ಕಸ್ಸಪನಿಗೆ ‘ತಾವತಿಂಸಗಳಿದ್ದಾರೆ, ಅವರು ದೀರ್ಘಾಯಸ್ಸುಳ್ಳವರಾಗಿದ್ದಾರೆ’ ಎಂದು ಯಾರು ಹೇಳುತ್ತಾರೆ. ಹಾಗೆ ಹೇಳುವವರನ್ನು ನಂಬುವುದಿಲ್ಲ.

“ರಾಜ, ಮಾಂಸ ಚಕ್ಷುಗಳಿಂದ ಇಲ್ಲಿಯವುಗಳನ್ನು ನೋಡುವಂತೆ ನೀನು ಪರಲೋಕವನ್ನು ನೋಡಲು ಸಾಧ್ಯವಿಲ್ಲ. ಯಾವ ಸಮಣ ಬ್ರಾಹ್ಮಣರು, ಅರಣ್ಯವಾಸಿಗಳಾಗಿ ಸದ್ದಿಲ್ಲದ ಕಡೆಯಲ್ಲಿ ಕುಳಿತು ಚಿಂತನೆ ಮಾಡುತ್ತಾರೋ ಅವರು ಎಚ್ಚರಿಕೆಯಿಂದ ನಿರಂತರವಾಗಿ ದೃಢ ಮನಸ್ಸಿನಿಂದ ಸಾಧನೆ ಮಾಡಿ ಶುದ್ಧವಾದ ದಿವ್ಯಚಕ್ಷುವನ್ನು ಪಡೆಯುತ್ತಾರೆ. ಅವರು ಶುದ್ಧವಾದ ಆ ದಿವ್ಯ ಚಕ್ಷುವಿನಿಂದ ಮನುಷ್ಯರಿಗೆ ಶಕ್ತಿಗೆ ಮೀರಿದ ಪರಲೋಕವನ್ನು ನೋಡುತ್ತಾರೆ. ಈ ಲೋಕವನ್ನು ನೋಡಬಲ್ಲವರಾಗಿಯೇ ಇದ್ದಾರೆ. ಈ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ಪರಲೋಕವನ್ನು ತಿಳಿಯಬೇಕು. ರಾಜ, ಈ ಮಾಂಸ ಚಕ್ಷುಗಳಿಮದ ನೀನು ನೋಡಲಾರೆ. ಪರಲೋಕವಿದೆ, ತಂದೆ-ತಾಯಿಗಳಿಂದ ಜನಿಸಿದ ಜೀವಿಗಳಿದ್ದಾರೆ, ಸುಕೃತಿ ದುಷ್ಕೃತಿಗಳ ಫಲವು ವಿಪಾಕ ಹೊಂದುತ್ತದೆ ಎಂದು ಹೇಳಲು ಇದು ಒಂದು ಆಧಾರವಾಗಿದೆ.”

“ಕಸ್ಸಪ, ನೀನು ಏನೇ ಹೇಳಿದರೂ ನಾನು ‘ಪರಲೋಕವಿಲ್ಲ, ತಂದೆ-ತಾಯಿಗಳಿಂದ ಜನಿಸದ ಜೀವಿಗಳಿಲ್ಲ, ಸುಕೃತಿ ದುಷ್ಕೃತಿಗಳ ಫಲವು ವಿಪಾಕ ಹೊಂದುವುದಿಲ್ಲ’ ಎಂದೇ ಹೇಳುತ್ತೇನೆ.”

“ರಾಜ, ‘ಪರಲೋಕವಿಲ್ಲ, ತಂದೆ-ತಾಯಿಗಳಿಂದ ಜನಿಸದ ಜೀವಿಗಳಿಲ್ಲ, ಸುಕೃತಿ ದುಷ್ಕೃತಿಗಳ ಫಲವು ವಿಪಾಕ ಹೊಂದುವುದಿಲ್ಲ’ ಎಂದು ಯಾವ ಆಧಾರದಿಂದ ಹೇಳುತ್ತೀಯಾ?” “ಕಸ್ಸಪ, ಪರಲೋಕವಿಲ್ಲ, ತಂದೆ-ತಾಯಿಗಳಿಂದ ಜನಿಸದ ಜೀವಿಗಳಿಲ್ಲ, ಸುಕೃತಿ ದುಷ್ಕೃತಿಗಳ ಫಲವು ವಿಪಾಕ ಹೊಂದುವುದಿಲ್ಲ”. “ರಾಜ, ಅದಕ್ಕೇನಾದರೂ ಆಧಾರವಿದೆಯೇ?”

“ಕಸ್ಸಪ, ಶೀಲವಂತರೂ ಶುಭವನ್ನು ಬಯಸುವ ಮನಸ್ಸುಳ್ಳವರೂ ಆದ ಸಮಣ ಬ್ರಾಹ್ಮಣರು ಪ್ರಾಣದ ಮೇಲೆ ಆಸೆಯಿಂದಿರುವುದನ್ನೂ ಅಮೃತತ್ವವನ್ನು ಬಯಸುವುದನ್ನೂ ಸುಖಕಾಮಿಗಳಾಗಿರುವುದನ್ನೂ, ಸಂಕಟಗಳಿಂದ ದೂರವಾಗಿರಬೇಕೆಂದು ಬಯಕೆಯನ್ನು ಹೊಂದಿರುವುದನ್ನು ನಾನು ಕಂಡಿದ್ದೇನೆ. ಆಗ ನನಗೆ ಹೀಗೆನ್ನಿಸುತ್ತದೆ- ‘ಮರಣ ಹೊಂದಿದ ಮೇಲೆ ನಮಗೆ ಶ್ರೇಯಸ್ಸಾಗುತ್ತದೆ’ ಎಂದು ಈ ಶೀಲವಂತ ಸಮಣ ಬ್ರಾಹ್ಮಣರು ನಂಬಿದ್ದರೆ ಅವರು ವಿಷವನ್ನು ಸೇವಿಸುತ್ತಿದ್ದರು ಅಥವಾ ಶಸ್ತ್ರದಿಂದ ಇರಿದುಕೊಳ್ಳುತ್ತಿದ್ದರು ಅಥವಾ ನೇಣು ಹಾಕಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಿದ್ದರು ಇಲ್ಲವೇ ಪ್ರಪಾತಕ್ಕೆ ಬಿದ್ದು ಸಾಯುತ್ತಿದ್ದರು. ಈ ಶೀಲವಂತ ಬ್ರಾಹ್ಮಣರು ‘ಮರಣಾನಂತರ ಶ್ರೇಯಸ್ಸಾಗುತ್ತದೆ’ ಎಂಬುದರಲ್ಲಿ ನಂಬಿಕೆಯನ್ನು ಹೊಂದದಿರುವುದರಿಂದ ಇವರು ಪ್ರಾಣದ ಮೇಲಿನ ಆಸೆಯಿಂದ ಸದಾ ಬದುಕಿರಬೇಕೆಂಬ ಆಸೆಯಿಂದ ಸುಖಪಡಬೇಕೆಂಬ ಆಸೆಯಿಂದ ಸಂಕಟವನ್ನನುಭವಿಸಬಾರದೆಂಬ ಕಾರಣದಿಂದ ಆತ್ಮಹತ್ಯೆಯನ್ನು ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳುವುದಿಲ್ಲ, ಪರಲೋಕವಿಲ್ಲ, ತಂದೆ-ತಾಯಿಗಳಿಂದ ಜನಿಸದ ಜೀವಿ ಇಲ್ಲ. ಸುಕೃತಿ ದುಷ್ಕೃತಿಗಳ ಫಲ ವಿಪಾಕ ಹೊಂದುವುದಿಲ್ಲ ಎಂದು ಹೇಳುವುದಕ್ಕೆ ಇದೂ ಒಂದು ಆಧಾರವಾಗಿದೆ.”

ಗರ್ಭಿಣಿಯ ಉಪಮೆ

“ರಾಜ, ಈಗ ನಾನು ಒಂದು ಉಪಮೆಯನ್ನು ಕೊಡುತ್ತೇನೆ. ತಿಳಿದವರು ಉಪಮೆಯನ್ನು ಚೆನ್ನಾಗಿ ಅರ್ಥ ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಾರೆ.

“ರಾಜ, ಹಿಂದೊಮ್ಮೆ ಒಬ್ಬ ಬ್ರಾಹ್ಮಣನಿಗೆ ಇಬ್ಬರು ಪತ್ನಿಯರಿದ್ದರು. ಒಬ್ಬಳಿಗೆ ಒಬ್ಬ ಪುತ್ರನಿದ್ದನು. ಅವನು ಹತ್ತು ವರ್ಷದವನೋ, ಹನ್ನೆರಡು ವರ್ಷದವನೋ ಆಗಿದ್ದನು. ಮತ್ತೊಬ್ಬಳು ಗರ್ಭವತಿಯಾದಳು. ಅವಳಿಗೆ ಪ್ರಸವ ಕಾಲ ಬಂತು. ಆ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಬ್ರಾಹ್ಮಣನು ಕಾಲವಾದನು. ಆಗ ಆ ತರುಣನು ತನ್ನ ತಾಯಿಯ ಸವತಿಗೆ ಹೀಗೆಂದನು- ‘ಅಮ್ಮ, ಇಲ್ಲಿರುವ ಧನ, ಧಾನ್ಯ, ಬೆಳ್ಳಿ, ಚಿನ್ನ ಎಲ್ಲಾ ನನ್ನದು, ನಿನ್ನದು ಏನೇನೂ ಇಲ್ಲ, ನನ್ನ ತಂದೆಯ ಆಸ್ತಿಯನ್ನೆಲ್ಲಾ ನನಗೇ ಬಿಟ್ಟುಬಿಡು’. ಇದನ್ನು ಹೇಳಿದ ಆ ತರುಣನಿಗೆ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಿಯು ಹೀಗೆಂದಳು- ‘ಮಗೂ, ನನ್ನ ಹೆರಿಗೆಯಾಗುವವರೆಗೂ ಕಾದಿರು, ಕುಮಾರನೇನಾದರೂ ಹುಟ್ಟಿದರೆ ಅವನಿಗೆ ಒಂದು ಭಾಗ ಕೊಡಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ. ಕುಮಾರಿ ಹುಟ್ಟಿದರೆ ಅವಳು ನಿನ್ನ ಸೇವೆ ಮಾಡುತ್ತಾಳೆ. ಆ ತರುಣನು ಮತ್ತೊಮ್ಮೆ ಎರಡನೆಯ ಸಾರಿ ತನ್ನ ತಾಯಿಗೆ ಮೊದಲಿನಂತೆಯೇ ಕೇಳಿದನು. ಆ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಿಯು ಮೊದಲಿನಂತೆಯೇ ಉತ್ತರ ಕೊಟ್ಟಳು. ಮೂರನೆಯ ಸಾರಿ ಆ ತರುಣನು ಅದೇರೀತಿ ಹೇಳಿದನು. ಆಗ ಆ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಿಯು ಶಸ್ತ್ರವನ್ನು ಹಿಡಿದುಕೊಂಡು ಒಂದು ಒಳಕೋಣೆಯನ್ನು ಪ್ರವೇಶಿಸಿ ತನ್ನ ಹೊಟ್ಟೆಯನ್ನು ಬಗೆದುಕೊಂಡಳು. ಹೊಟ್ಟೆಯಲ್ಲಿರುವುದು ಗಂಡು ಮಗುವೋ ಹೆಣ್ಣು ಮಗುವೋ ನೋಡುತ್ತೇನೆ ಎಂದುಕೊಂಡಳು. ಆಕೆಯು ತನ್ನನ್ನೂ ನಾಶಮಾಡಿಕೊಂಡಳು. ತನ್ನ ಗರ್ಭವನ್ನೂ ನಾಶಮಾಡಿಕೊಂಡಳು. ಸಂಪತ್ತನ್ನೂ ನಾಶಮಾಡಿಕೊಂಡಳು.

“ಆ ಮೂರ್ಖ ದುರದೃಷ್ಟ ಹೆಂಗಸು ಹೇಗೆ ಬುದ್ಧಿಗೇಡಿತನದಿಂದ ಆಸ್ತಿಯನ್ನು ಪಡೆಯುವ ಆಸೆಯಿಂದ ಎಲ್ಲವನ್ನೂ ಹಾಳುಮಾಡಿಕೊಂಡಳೋ ಹಾಗೆಯೇ ಮೂರ್ಖನಾದವನು ಪರಲೋಕವನ್ನು ಈ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ಹುಡುಕ ಹೋಗಿ ಹಾಳಾಗುತ್ತಾನೆ. ರಾಜ, ಶಿಲವಂತರೂ, ಒಳ್ಳೆಯ ಮನಸ್ಸುಳ್ಳವರೂ ಆದ ಸಮಣ ಬ್ರಾಹ್ಮಣರು ಅಪಕ್ವವಾದುದನ್ನು ಬಲವಂತವಾಗಿ ಹಣ್ಣು ಮಾಡಿಸುವುದಿಲ್ಲ. ಪರಿಪಕ್ವವಾಗುವವರೆಗೂ ಕಾಯುತ್ತಾರೆ. ಶೀಲವಂತರೂ ಒಳ್ಳೆಯ ಮನಸ್ಸುಳ್ಳವರೂ ಜಾಣರೂ ಆದ ಸಮಣ ಬ್ರಾಹ್ಮಣರು ತಮ್ಮ ಜೀವನದಲ್ಲಿ ಅರ್ಥವನ್ನು ಕಾಣುತ್ತಾರೆ. ಅಂಥ ಸಮಣ ಬ್ರಾಹ್ಮಣರು ಎಷ್ಟೆಷ್ಟು ದೀರ್ಘಕಾಲ ಉಳಿದಿರುತ್ತಾರೋ ಅಷ್ಟಷ್ಟು ಕಾಲವೂ ಬಹುವಿಧವಾದ ಪುಣ್ಯಗಳನ್ನು ಮಾಡುತ್ತಲೇ ಇರುತ್ತಾರೆ. ಬಹುಜನ ಹಿತವನ್ನು ಸಾಧಿಸುತ್ತಾರೆ. ಬಹುಜನರ ಸುಖಕ್ಕಾಗಿ ದೇವತೆಗಳ ಮನುಷ್ಯರ ಸುಖ-ಹಿತಗಳಿಗಾಗಿ ಲೋಕಾನುಕಂಪೆಯಿಂದ ಶ್ರಮಿಸುತ್ತಾರೆ. ‘ಪರಲೋಕವಿದೆ, ತಂದೆ-ತಾಯಿಗಳಿಗೆ ಜನಿಸದ ಜೀವಿಗಳಿವೆ, ಸುಕೃತಿ ದುಷ್ಕೃತಿಗಲ ಫಲವು ವಿಪಾಕ ಹೊಂದುತ್ತದೆ’ ಎಂದು ಹೇಳುವುದಕ್ಕೆ ಇದು ಒಂದು ಆಧಾರವಾಗಿದೆ.”

“ಗೆಳೆಯ ಕಸ್ಸಪ, ನೀನು ಏನೇ ಹೇಳಿದರೂ ನಾನು ‘ಪರಲೋಕವಿಲ್ಲ, ತಂದೆ-ತಾಯಿಗಳಿಂದ ಜನಿಸದ ಜೀವಿಗಳಿಲ್ಲ, ಸುಕೃತಿ ದುಷ್ಕೃತಿಗಳ ಫಲವು ವಿಪಾಕ ಹೊಂದುವುದಿಲ್ಲ’ ಎಂದೇ ಹೇಳುತ್ತೇನೆ.”

“ರಾಜ, ‘ಪರಲೋಕವಿಲ್ಲ, ತಂದೆ-ತಾಯಿಗಳಿಂದ ಜನಿಸದ ಜೀವಿಗಳಿಲ್ಲ, ಸುಕೃತಿ ದುಷ್ಕೃತಿಗಳ ಫಲವು ವಿಪಾಕ ಹೊಂದುವುದಿಲ್ಲ’ ಎಂದು ಹೇಗೆ ಹೇಳುತ್ತೀಯೆ? ಅದಕ್ಕೇನಾದರೂ ಆಧಾರವಿದೆಯೇ?”

“ಕಸ್ಸಪ, ಕಳ್ಳತನ ಮಾಡುತ್ತಿರುವ ಚೋರನನ್ನು ಅಪರಾಧ ಮಾಡುತ್ತಿರುವಾಗಲೇ ಹಿಡಿದವರು ಅವನನ್ನು ತಂದು ‘ಈ ಕಳ್ಳನು ಕಳ್ಳತನ ಮಾಡಿದ್ದಾನೆ, ಅವನಿಗೆ ತಮಗೆ ಇಷ್ಟಬಂದ ಶಿಕ್ಷೆಯನ್ನು ಕೊಡಿ’ ಎಂದು ಹೇಳುತ್ತಾರೆನ್ನು. ಆಗ ನಾನು ಹೀಗೆನ್ನುತ್ತೇನೆ- ‘ಈತನನ್ನು ಜೀವಂತವಾಗಿರುವಾಗಲೇ ಒಂದು ದೊಡ್ಡ ಗುಡಾಣದಲ್ಲಿ ಹಾಕಿಬಿಡಿ. ಅದರ ಬಾಯನ್ನು ಮುಚ್ಚಿಬಿಡಿ. ಒದ್ದೆಯ ಚರ್ಮದಿಂದ ಅದನ್ನು ಕಟ್ಟುಬಿಡಿ. ಜೇಡಿಮಣ್ಣಿನಿಂದ ಅದನ್ನು ಚೆನ್ನಾಗಿ ಲೇಪಿಸಿಬಿಡಿ. ಆಮೇಲೆ ಗುಡಣವನ್ನು ಒಲೆಯ ಮೇಲಿಟ್ಟು ಬೆಂಕಿಯಿಂದ ಕಾಯಿಸಿ.’ ಅವರು ‘ಒಳ್ಳೆಯದು’ ಎಂದು ಹೇಳಿ ಆ ಚೋರನನ್ನು ಜೀವಂತವಾಗಿರುವಾಗಲೇ ಗುಡಾಣದಲ್ಲಿ ಹಾಕಿ ಅದರ ಬಾಯನ್ನು ಮುಚ್ಚಿ, ಒದ್ದೆಯ ಚರ್ಮದಿಂದ ಅದನ್ನು ಕಟ್ಟಿ, ಜೇಡಿಮಣ್ಣಿನಿಂದ ಬಾಯನ್ನು ಚೆನ್ನಾಗಿ ಲೇಪಿಸಿ ಗುಡಾಣವನ್ನು ಒಲೆಯ ಮೇಲಿಟ್ಟು ಬೆಂಕಿಯಿಂದ ಅದನ್ನು ಕಾಯಿಸುತ್ತಾರೆ. ಆಗ ನಾವು ಆ ಚೋರನು ಸತ್ತುಹೋದಮೇಲೆ ಆ ಗುಡಾಣವನ್ನು ಎತ್ತಿ ಕೆಳಗಿಳಿಸಿ ಅದರ ಬಾಯನ್ನು ಬಿಚ್ಚಿ ಆ ಕೂಡಲೇ ಅದನ್ನು ಚೆನ್ನಾಗಿ ನೋಡುತ್ತೇವೆ. ‘ಈ ಮನುಷ್ಯನ ಜೀವವು ಎಲ್ಲಿ ಹೇಗೆ ಹೋಯಿತು’ ಎಂಬುದನ್ನು ತಿಳಿಯಲು ಗುಡಾಣವನ್ನು ಪರೀಕ್ಷಿಸುತ್ತೇವೆ. ಆದರೆ ಜೀವ ಎಲ್ಲಿ ಹೇಗೆ ಹೋಯಿತು ಎಂಬುದನ್ನು ನೋಡಿಯೇ ಇಲ್ಲ. ‘ಪರಲೋಕವಿಲ್ಲ, ತಂದೆ-ತಾಯಿಗಳಿಗೆ ಜನಿಸದ ಜಿವಿಗಳಿಲ್ಲ, ಸುಕೃತಿ ದುಷ್ಕೃತಿಗಳ ಫಲವು ವಿಪಾಕ ಹೊಂದುವುದಿಲ್ಲ’ ಎನ್ನುವುದಕ್ಕೆ ಇದೂ ಒಂದು ಆಧಾರ.

ಸುಪಿನಕ ಉಪಮೆ

“ರಾಜ, ನಿನಗೊಂದು ಪ್ರತಿ ಪ್ರಶ್ನೆಯನ್ನು ಕೇಳುತ್ತೇನೆ. ನಿನಗೆ ಸರಿ ತೋರಿದಂತೆ ಉತ್ತರ ಕೊಡು. ಹಗಲು ಹೊತ್ತು ವಿಶ್ರಾಂತಿಗಾಗಿ ನಿದ್ದೆ ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದಾಗ ಸ್ವಪ್ನದಲ್ಲಿ ರಮಣೀಯವಾದ ಮನೆಯನ್ನೋ, ಉದ್ಯಾನವನ್ನೋ, ಸ್ಥಳವನ್ನೋ, ಪುಷ್ಕರಣಿಯನ್ನೋ, ಕಾಣುವುದಿಲ್ಲವೇ?”

“ಕಾಣುತ್ತೇನೆ, ಗೆಳೆಯ ಕಸ್ಸಪ.”

“ಆ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ನಿನ್ನನ್ನು ಗೂನು ಬೆನ್ನಿನವರೂ, ಕುಳ್ಳರೂ, ವಯಸ್ಸಾಗದ ಬಾಲಕರೂ, ಹೆಣ್ಣು ಮಕ್ಕಳು ಕಾಪಾಡುತ್ತಾರಲ್ಲವೇ?”

“ಹೌದು.”

“ಅವರು ಜೀವವು ನಿನ್ನೊಳಗೆ ಪ್ರವೇಶಿಷುವುದನ್ನೂ ನಿಷ್ಕ್ರಮಿಸುವುದನ್ನೂ ನೋಡುತ್ತಾರೆಯೇ?”

“ಇಲ್ಲ ಕಸ್ಸಪ.”

“ಜೀವವುಳ್ಳ ಅವರಾರೂ ಜೀವದಿಂದಿರುವ ನಿನ್ನೊಳಗೆ ಜೀವವು ಪ್ರವೇಶಿಸುವುದನ್ನೂ, ನಿಷ್ಕ್ರಮಿಸುವುದನ್ನೂ ನೋಡಲಾರರು. ಆದುದರಿಂದ ಸತ್ತು ಹೋಗಿರುವವನೊಳಕ್ಕೆ ಜೀವವು ಪ್ರವೇಶಿಸುವುದನ್ನೂ, ಅದರಿಂದ ನಿಷ್ಕ್ರಮಿಸುವುದನ್ನೂ ನೀನು ಹೇಗೆ ನೋಡಲು ಸಾಧ್ಯ? ಪರಲೋಕವಿದೆ, ತಂದೆ-ತಾಯಿಗಳಿಂದ ಜನಿಸಿದ ಜೀವಿಗಳಿವೆ. ಸುಕೃತಿ ದುಷ್ಕೃತಿಗಳ ಫಲವು ವಿಪಾಕ ಹೊಂದುತ್ತವೆ ಎನ್ನುವುದಕ್ಕೆ ಇದು ಒಂದು ಆಧಾರವಾಗಿದೆ.”

“ಕಸ್ಸಪ, ನೀನು ಏನೇ ಹೇಳಿದರೂ ನಾನು ‘ಪರಲೋಕವಿಲ್ಲ, ತಂದೆ-ತಾಯಿಗಳಿಂದ ಜನಿಸದ ಜೀವಿಗಳಿಲ್ಲ, ಸುಕೃತಿ ದುಷ್ಕೃತಿಗಳ ಫಲವು ವಿಪಾಕ ಹೊಂದುವುದಿಲ್ಲ’ ಎಂದೇ ಹೇಳುತ್ತೇನೆ.”

“ರಾಜ, ‘ಪರಲೋಕವಿಲ್ಲ, ತಂದೆ-ತಾಯಿಗಳಿಂದ ಜನಿಸದ ಜೀವಿಗಳಿಲ್ಲ, ಸುಕೃತಿ ದುಷ್ಕೃತಿಗಳ ಫಲವು ವಿಪಾಕ ಹೊಂದುವುದಿಲ್ಲ’ ಎಂದು ಹೇಗೆ ಹೇಳುತ್ತೀಯೆ? ಅದಕ್ಕೇನಾದರೂ ಆಧಾರವಿದೆಯೇ?”

“ಕಸ್ಸಪ, ಚೋರನೊಬ್ಬನು ಕಳ್ಳತನ ಮಾಡುತ್ತಿರುವಾಗಲೇ ಅವನನ್ನು ಹಿಡಿದ ಜನರು ಅವನನ್ನು ನನ್ನಲ್ಲಿಗೆ ತಂದು ‘ಈ ಕಳ್ಳನು ಕಳ್ಳತನ ಮಾಡಿದ್ದಾರೆ; ತಮಗೆ ಇಷ್ಟಬಂದ ಶಿಕ್ಷೆಯನ್ನು ಕೊಡಿ’ ಎಂದು ಹೇಳುತ್ತಾರೆನ್ನು. ಅವರಿಗೆ ‘ಜೀವಂತವಾಗಿರುವಾಗ ಅವನನ್ನು ತಕ್ಕಡಿಯಲ್ಲಿ ತೂಗಿ ಅನಂತರ ಬಿಲ್ಲಿನ ಹೆದೆಯಿಂದ ಅವನ ಉಸಿರುಕಟ್ಟುವಂತೆ ಮಾಡಿ ಪ್ರಾಣವನ್ನು ತೆಗೆದು ಮತ್ತೆ ತೂಗಿ’ ಎಂದು ಹೇಳುತ್ತೇನೆ. ಅವರು ‘ಆಗಲಿ’ ಎಂದು ಹೇಳಿ ಆ ಚೋರನನ್ನು ಜೀವಂತವಾಗಿರುವಾಗಲೇ ತೂಗಿ ಆನಂತರ ಬಿಲ್ಲಿನ ಹೆದೆಯಿಂದ ಉಸಿರು ಕಟ್ಟುವಂತೆ ಮಾಡಿ ಮತ್ತೆ ತಕ್ಕಡಿಯಲ್ಲಿ ತೂಗುತ್ತಾರೆ. ಜೀವದಿಂದಿರುವಾಗ ಅವನ ಶರೀರವು ಮೃದುವಾಗಿಯೂ ಲಘುವಾಗಿಯೂ ಸುಲಭವಾಗಿ ಬಗ್ಗುವಂಥದೂ ಆಗಿರುತ್ತದೆ. ಸತ್ತನಂತರ ಭಾರವಾಗುತ್ತದೆ, ಪಡೆಸಾಗುತ್ತದೆ, ಬಗ್ಗಿಸಲು ಕಷ್ಟವಾಗುತ್ತದೆ. ‘ಪರಲೋಕವಿಲ್ಲ, ತಂದೆ-ತಾಯಿಗಳಿಗೆ ಜನಿಸದ ಜೀವಿಗಳಿಲ್ಲ, ಸುಕೃತಿ ದುಷ್ಕೃತಿಗಳ ಫಲವು ವಿಪಾಕ ಹೊಂದುವುದಿಲ್ಲ’ ಎಂದು ಹೇಳುವುದಕ್ಕೆ ಇದು ಆಧಾರವಾಗಿದೆ.

ಆರಿಹೋದ ಕಬ್ಬಿಣದ ಉಪಮೆ

“ಈಗೊಂದು ಉಪಮೆಯನ್ನು ಕೊಡುತ್ತೇನೆ, ರಾಜ, ಉಪಮೆಯಿಂದ ತಿಳಿದವರು ಹೇಳಿದುದನ್ನು ಚೆನ್ನಾಗಿ ಅರ್ಥ ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಾರೆ. ರಾಜ, ಒಬ್ಬನು ದಿನವೆಲ್ಲವೂ ಕಾಯಿಸಿದ ಉಷ್ಣದಿಂದ ಕೆಂಪಗಾಗಿರುವ, ಸುಡುತ್ತಿರುವ ಒಂದು ಕಬ್ಬಿಣದ ಚೆಂಡನ್ನು ತೂಗುತ್ತಾನೆನ್ನು. ಆನಂತರ ಅದರ ಉಷ್ಣವು ಆರಿಹೋಗಿ ಅದು ತಣ್ಣಗಾದಾಗ ಮತ್ತೊಮ್ಮೆ ತೂಗುತ್ತಾನೆನ್ನು. ಅದು ಯಾವ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ಹಗುರವಾಗಿಯೂ, ಮೃದುವಾಗಿಯೂ, ಸುಲಭವಾಗಿ ಬಗ್ಗುವಂಥದೂ ಆಗಿರುತ್ತದೆ? ಕೆಂಪಗೆ ಕಾದು ಸುಡುತ್ತಿರುವಾಗಲೋ, ಉಷ್ಣವು ಆರಿಹೋಗಿ ತಣ್ಣಗಾಗಿರುವಾಗಲೋ?”

“ಕಸ್ಸಪ, ತೇಜಸ್ಸು ವಾಯುಗಳಿಂದ ಕೂಡಿದ ಆ ಕಬ್ಬಿಣದ ಚೆಂಡು ಕೆಂಪಗೆ ಕಾದು ಸುಡುತ್ತಿರುವಾಗ ಹಗುರವಾಗಿಯೂ, ಮೃದುವಾಗಿಯೂ ಸುಲಭವಾಗಿ ಬಗ್ಗಿಸುವಂಥದೂ ಆಗಿರುತ್ತದೆ. ಆ ಚೆಂಡು ತೇಜಸ್ಸು ಮತ್ತು ವಾಯುಗಳನ್ನು ಕಳೆದುಕೊಂಡು ತಣ್ಣಗಾದಾಗ ಭಾರವಾಗುತ್ತದೆ, ಪೆಡಸಾಗುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಅದನ್ನು ಬಗ್ಗಿಸಲು ಸಾಧ್ಯವಾಗುವುದಿಲ್ಲ.”

“ರಾಜ, ಅದರಂತೆ ಈ ಶರೀರವು ಜೀವದಿಂದಿರುವಾಗ, ಬೆಚ್ಚಗಿರುವಾಗ, ವಿಞ್ಞಾಣವನ್ನು ಹೊಂದಿರುವಾಗ, ಹಗುರವಾಗಿಯೂ ಮೃದುವಾಗಿಯೂ ಸುಲಭವಾಗಿ ಬಗ್ಗುವಂಥದೂ ಆಗಿರುತ್ತದೆ. ಅದು ಆಯಸ್ಸನ್ನು ಕಳೆದುಕೊಂಡು ತಣ್ಣಗಾಗಿ ವಿಞ್ಞಾಣವನ್ನು ಕಳೆದುಕೊಂಡನಂತರ ಭಾರವಾಗುತ್ತದೆ, ಪೆಡಸಾಗುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಅದನ್ನು ಬಗ್ಗಿಸಲು ಅಸಾಧ್ಯವಾಗುತ್ತದೆ. ‘ಪರಲೋಕವಿದೆ, ತಂದೆ-ತಾಯಿಗಳಿಗೆ ಜನಿಸದ ಜೀವಿಗಳಿವೆ, ಸುಕೃತಿ ದುಷ್ಕೃತಿಗಳ ಫಲವು ವಿಪಾಕ ಹೊಂದುತ್ತದೆ ಎಂದು ಹೇಳುವುದಕ್ಕೆ ಇದು ಆಧಾರ.”

“ಕಸ್ಸಪ, ನೀನು ಏನೇ ಹೇಳಿದರೂ ನಾನು ‘ಪರಲೋಕವಿಲ್ಲ, ತಂದೆ-ತಾಯಿಗಳಿಂದ ಜನಿಸದ ಜೀವಿಗಳಿಲ್ಲ, ಸುಕೃತಿ ದುಷ್ಕೃತಿಗಳ ಫಲವು ವಿಪಾಕ ಹೊಂದುವುದಿಲ್ಲ’ ಎಂದೇ ಹೇಳುತ್ತೇನೆ.”

“ರಾಜ, ‘ಪರಲೋಕವಿಲ್ಲ, ತಂದೆ-ತಾಯಿಗಳಿಂದ ಜನಿಸದ ಜೀವಿಗಳಿಲ್ಲ, ಸುಕೃತಿ ದುಷ್ಕೃತಿಗಳ ಫಲವು ವಿಪಾಕ ಹೊಂದುವುದಿಲ್ಲ’ ಎಂದು ಹೇಗೆ ಹೇಳುತ್ತೀಯೆ? ಅದಕ್ಕೇನಾದರೂ ಆಧಾರವಿದೆಯೇ?”

“ಕಸ್ಸಪ, ಚೋರನೊಬ್ಬನನ್ನು ಕಳ್ಳತನ ಮಾಡುವಾಗಲೇ ಅವನನ್ನು ನೋಡಿ ಅವನನ್ನು ಹಿಡಿದು ತರುವವರು ‘ಈ ಚೋರನು ಕಳ್ಳತನ ಮಾಡಿದ್ದಾನೆ, ನಿಮಗೆ ಸರಿತೋರಿದ ದಂಡವನ್ನು ವಿಧಿಸಿ’ ಎಂದು ಹೇಳುತ್ತಾರೆನ್ನು. ಅವರಿಗೆ ಹೀಗೆ ಹೇಳುತ್ತೇನೆ- ‘ಅವನ ಹೊರ ಮತ್ತು ಒಳಚರ್ಮಗಳನ್ನು ಸುಲಿದು, ಮಾಂಸ, ನರ, ಅಸ್ಥಿಗಳನ್ನು, ಅಸ್ಥಿರಸವನ್ನು ತೆಗೆದುಬಿಡಿ, ಅವನನ್ನು ಕೊಂದುಬಿಡಿ. ಅವನ ಜೀವವು ನಿಷ್ಕ್ರಮಿಸುವುದನ್ನು ನೋಡೋಣ’. ಅವರು ಅದರಂತೆ ಮಾಡಿ ಅವನ ಜೀವವನ್ನು ತೆಗೆಯುತ್ತಾರೆ. ಅವನ ಪ್ರಾಣವು ಇನ್ನೂ ಹೋಗದಿರುವಾಗ, ‘ಅವನನ್ನು ಮೇಲ್ಮುಖ ಮಾಡಿ ಮಲಗಿಸಿ, ಅವನ ಪ್ರಾಣವು ಹೋಗುವುದನ್ನು ನೋಡೋಣ’ ಎಂದು ಹೇಳುತ್ತೇನೆ. ಅದರಂತೆ ಅವನನ್ನು ಮಲಗಿಸುತ್ತಾರೆ. ಆಗಲೂ ನಾವು ಅವನ ಜೀವವು ನಿಷ್ಕ್ರಮಿಸುವುದನ್ನು ನೋಡುವುದಿಲ್ಲ. ಆಗ ಅವರಿಗೆ ಹೀಗೆ ಹೇಳುತ್ತೇನೆ- ‘ಅವನನ್ನು ಕೆಳಮುಖ ಮಾಡಿ ಮಲಗಿಸಿ.... ಒಂದು ಮಗ್ಗುಲಲ್ಲಿ ಮಲಗಿಸಿ.... ಅವನನ್ನು ನಿಲ್ಲಿಸಿ.... ಅವನನ್ನು ತಲೆಕೆಳಕಾಗಿ ನಿಲ್ಲಿ.... ಕೈಯಿಂದ ಥಳಿಸಿ.... ಕೊಲಿನಿಂದ ಹೊಡೆಯಿರಿ.... ದೊಣ್ಣೆಯಿಂದ ಹೊಡೆಯಿರಿ.... ಶಸ್ತ್ರದಿಂದ ಹೊಡೆಯಿರಿ.... ಆ ಕಡೆ, ಈ ಕಡೆ, ಎಲ್ಲಕಡೆ ಹೊರಳಿಸಿ ಅವನ ಜೀವವು ನಿಷ್ಕ್ರಮಿಸುವುದನ್ನು ನೋಡೋಣ’. ಅವರು ಅದರಂತೆ ಅವನನ್ನು ಆ ಕಡೆ ಈ ಕಡೆ ಎಲ್ಲಕಡೆ ಬಡಿಯುತ್ತಾರೆ. ನಾವು ಅವನ ಜೀವವು ನಿಷ್ಕ್ರಮಿಸುವುದನ್ನು ನೋಡುವುದಿಲ್ಲ. ಅವನಿಗೆ ಕಣ್ಣಿರುತ್ತದೆ, ರೂಪಗಳೂ ಇರುತ್ತವೆ, ಆಯತನವೂ ಇರುತ್ತದೆ, ಆದರೆ ಅನುಭವವು ಇರುವುದಿಲ್ಲ. ಕಿವಿ ಇರುತ್ತದೆ, ಶಬ್ದಗಳು ಇರುತ್ತವೆ, ಆಯತನವೂ ಇರುತ್ತದೆ, ಆದರೆ ಅನುಭವವು ಇರುವುದಿಲ್ಲ. ಘ್ರಾಣೀಂದ್ರಿಯವಿರುತ್ತದೆ, ಗಂಧಗಳೂ ಇರುತ್ತವೆ, ಆಯತನವೂ ಇರುತ್ತದೆ, ಆದರೆ ಅದಕ್ಕೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಅನುಭವವು ಇರುವುದಿಲ್ಲ. ಜಿಹ್ವೆಯಿರುತ್ತದೆ, ರಸಗಳಿರುತ್ತವೆ, ಆಯತನವು ಇರುತ್ತದೆ, ಆದರೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಅನುಭವವು ಇರುವುದಿಲ್ಲ. ಕಾಯವಿರುತ್ತದೆ, ಸ್ಪರ್ಶಗಳು ಇರುತ್ತವೆ, ಆಯತನವಿರುತ್ತದೆ, ಅದಕ್ಕೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಅನುಭವವು ಇರುವುದಿಲ್ಲ. ಕಸ್ಸಪ, ‘ಪರಲೋಕವಿಲ್ಲ, ತಂದೆ-ತಾಯಿಗಳಿಂದ ಜನಿಸದ ಜೀವಿ ಇರುವುದಿಲ್ಲ, ಸುಕೃತಿ ದುಷ್ಕೃತಿಗಳ ಫಲವು ವಿಪಾಕ ಹೊಂದುವುದಿಲ್ಲ’ ಎಂದು ಹೇಳಲು ಇದು ಆಧಾರವಾಗಿದೆ.

ಶಂಖವನ್ನು ಊದುವವನ ಉಪಮೆ

“ಒಂದು ಉಪಮೆಯನ್ನು ಕೊಡುತ್ತೇನೆ, ರಾಜ, ಉಪಮೆಯಿಂದ ತಿಳಿದವರು ಹೇಳುವುದನ್ನು ಚೆನ್ನಾಗಿ ಅರ್ಥಮಾಡಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಾರೆ. ಹಿಂದೊಮ್ಮೆ ಶಂಖವನ್ನು ಊದುವವನೊಬ್ಬನು ಶಂಖವನ್ನು ತೆಗೆದುಕೊಂಡು ಜನಪದದ ಗಡಿಗೆ ಬಂದನು. ಅಲ್ಲಿಯ ಒಂದು ಗ್ರಾಮವನ್ನು ಸೇರಿದನು. ಗ್ರಾಮದ ಮಧ್ಯದಲ್ಲಿ ನಿಂತು ಶಂಖವನ್ನು ಮೂರುಸಾರಿ ಊದಿ ಅದನ್ನು ಕೆಳಗಿಟ್ಟು ಅದರ ಪಕ್ಕದಲ್ಲಿಯೇ ಕುಳಿತುಕೊಂಡನು. ಆಮೇಲೆ, ರಾಜ ಗಡಿಯ ಜನಪದಗಳಲ್ಲಿ ವಾಸಿಸುವವರು ಹೀಗೆಂದುಕೊಂಡರು- ‘ಇಷ್ಟು ರಂಜನೀಯವಾದ ಆನಂದಕೊಡುವ ಇಂಪಾದ ಇಷ್ಟು ಹಿತವಾಗಿರುವ ಮನಸೆಳೆಯುವ ಶಬ್ದ ಏತರದು? ಅವರು ಒಟ್ಟಿಗೆ ಅವನಿದ್ದಲ್ಲಿಗೆ ಬಂದು ‘ಗೆಳೆಯ, ಇಷ್ಟು ರಂಜನೀಯವಾದ, ಇಷ್ಟು ಸಂತೋಷವನ್ನುಂಟುಮಾಡುವ ಆನಂದವನ್ನುಂಟುಮಾಡುವ ಶಬ್ದ ಏತರದು?’ ಎಂದು ಕೇಳಿದರು.

“ಗೆಳೆಯರೆ, ಈ ಶಬ್ದವನ್ನು ಮಾಡುವ ವಸ್ತುವನ್ನು ಶಂಖವೆನ್ನುತ್ತಾರೆ.”

“ಆಗ ಅವರು ಶಂಖವನ್ನು ಮೇಲ್ಮುಖವಾಗಿಟ್ಟು ‘ಗೆಳೆಯ, ಶಂಖ ಮಾತಾಡು’ ಎಂದರು. ಶಂಖವು ಶಬ್ದ ಮಾಡಲಿಲ್ಲ. ಆ ಶಂಖವನ್ನು ಕೆಳಮುಖ ಮಾಡಿಟ್ಟರು.... ಒಂದು ಪಕ್ಕಕ್ಕೆ ಮಲಗಿಸಿಟ್ಟರು.... ಮತ್ತೊಂದು ಪಕ್ಕಕ್ಕೆ ಮಲಗಿಸಿಟ್ಟರು.... ನೆಟ್ಟಗೆ ನಿಲ್ಲಿಸಿದರು.... ತಲೆಕೆಳಗಾಗಿ ನಿಲ್ಲಿಸಿದರು.... ಕೈಯಿಂದ ಥಳಿಸಿದರು.... ಕಡ್ಡಿಯಿಂದ ಹೊಡೆದರು.... ದೊಣ್ಣೆಯಿಂದ ಹೊಡೆದರು.... ಶಸ್ತ್ರದಿಂದ ಹೊಡೆದರು.... ಆ ಕಡೆ, ಈ ಕಡೆ, ಎಲ್ಲಕಡೆ ಹೊರಳಾಡಿಸಿದರು. ‘ಗೆಳೆಯ ಶಂಖ, ಮಾತನಾಡು, ಗೆಳೆಯ ಮಾತನಾಡು’ ಎಂದರು. ಆ ಶಂಖ ಶಬ್ದ ಮಾಡಲಿಲ್ಲ. ಆಗ ಆ ಶಂಖ ಊದುವವನಿಗೆ ಹೀಗೆನ್ನಿಸಿತು- ‘ಗಡಿಯಲ್ಲಿ ಜನಪದಗಳಲ್ಲಿ ವಾಸಿಸುವವರು ಎಷ್ಟು ಮೂರ್ಖರು! ಈ ಬುದ್ಧಿಗೇಡಿ ಜನರು ಏಕೆ ಶಂಖದ ಶಬ್ದವನ್ನು ಕಂಡುಹಿಡಿಯಲು ಹೊರಟಿದ್ದಾರೆ?’ ಇವರು ಹಾಗೆ ನೋಡುತ್ತಿರುವಾಗಲೇ ಆತನು ಶಂಖವನ್ನು ತೆಗೆದುಕೊಂಡು ಮೂರುಸಾರಿ ಅದನ್ನು ಊದಿ ಆ ಶಂಖವನ್ನು ತೆಗೆದುಕೊಂಡು ಹೊರಟುಹೋದನು. ರಾಜ, ಆಗ ಗಡಿಜನಪದಗಳಲ್ಲಿನ ಆ ಜನರು ಹೀಗೆಂದುಕೊಂಡರು- ‘ಆ ಶಂಖವು ಶಂಖ ಧ್ವನಿಯನ್ನು ಮಾಡುವವನ ಕಾರ್ಯದಿಂದ ಅದು ಶಬ್ದ ಮಾಡಿತು. ಅವನ ಕಾರ್ಯದಿಂದ ಅದು ಶಬ್ದಮಾಡಿತು. ಅದು ವಾಯುವಿನಿಂದ ಯುಕ್ತವಾಗಿತ್ತು. ಆ ಶಂಖವು ಆ ಮನುಷ್ಯನ ಹತ್ತಿರವಿಲ್ಲದಿದ್ದಾಗ ಅವನ ಯತ್ನ ಇಲ್ಲದಿದ್ದಾಗ ಅವರಲ್ಲಿ ವಾಯುವಿಲ್ಲದಾಗ ಶಬ್ದ ಮಾಡುವುದಿಲ್ಲ. ಹೀಗೆಯೇ ಈ ಶರೀರವು ಆಯಸ್ಸಿನಿಂದಿದ್ದಾಗ ಉಷ್ಣ ಮತ್ತು ವಿಞ್ಞಾಣಗಳಿಂದ ಕೂಡಿದ್ದಾಗ ಅದು ಅಲ್ಲಿಂದಿಲ್ಲಿಗೆ ಓಡಾಡಬಲ್ಲದಾಗಿತ್ತು. ಕಣ್ಣಿನಿಂದ ರೂಪವನ್ನು ನೋಡಬಲ್ಲುದಗಿತ್ತು, ನಿಲ್ಲಬಹುದಾಗಿತ್ತು, ಕುಳಿತುಕೊಳ್ಳಬಲ್ಲುದಾಗಿತ್ತು, ಮಲಗಬಲ್ಲದಾಗಿತ್ತು, ಕಣ್ಣಿನಿಂದ ರೂಪವನ್ನು ನೋಡಬಲ್ಲದಾಗಿತ್ತು, ಕಿವಿಯಿಂದ ಶಬ್ದವನ್ನು ಕೇಲಬಲ್ಲುದಾಗಿತ್ತು, ಮೂಗಿನಿಂದ ವಾಸನೆಯನ್ನು ತಿಳಿಯಬಲ್ಲದಾಗಿತ್ತು, ನಾಲಿಗೆಯಿಂದ ರುಚಿಯನ್ನು ತಿಳಿಯಬಲ್ಲುದಾಗಿತ್ತು, ಕಾಯದಿಂದ ಸ್ಪರ್ಶವನ್ನು ತಿಳಿಯಬಲ್ಲದಾಗಿತ್ತು. ಮನಸ್ಸಿನಿಂದ ಧಮ್ಮವನ್ನು ತಿಳಿಯಬಲ್ಲದಾಗಿತ್ತು. ಆದರೆ ಶರೀರ ಆಯಸ್ಸು ಮುಗಿದು ಅದರಲ್ಲಿ ಉಷ್ಣ ವಿಞ್ಞಾಣಗಳು ಇಲ್ಲವಾದಾಗ ಇವಾವ ಕ್ರಿಯೆಯೂ ನಡೆಯುವುದಿಲ್ಲ. ಪರಲೋಕವಿದೆ, ತಂದೆ-ತಾಯಿಗಳಿಂದ ಜನಿಸದ ಜೀವಿಗಳಿವೆ. ಸುಕೃತಿ ದುಷ್ಕೃತಿಗಳು ವಿಪಾಕ ಹೊಂದುತ್ತವೆ ಎನ್ನುವುದಕ್ಕೆ ಇದು ಒಂದು ಆಧಾರವಾಗಿದೆ.”

“ಕಸ್ಸಪ, ನೀನು ಏನೇ ಹೇಳಿದರೂ ನಾನು ‘ಪರಲೋಕವಿಲ್ಲ, ತಂದೆ-ತಾಯಿಗಳಿಂದ ಜನಿಸದ ಜೀವಿಗಳಿಲ್ಲ, ಸುಕೃತಿ ದುಷ್ಕೃತಿಗಳ ಫಲವು ವಿಪಾಕ ಹೊಂದುವುದಿಲ್ಲ’ ಎಂದೇ ಹೇಳುತ್ತೇನೆ.”

“ರಾಜ, ‘ಪರಲೋಕವಿಲ್ಲ, ತಂದೆ-ತಾಯಿಗಳಿಂದ ಜನಿಸದ ಜೀವಿಗಳಿಲ್ಲ, ಸುಕೃತಿ ದುಷ್ಕೃತಿಗಳ ಫಲವು ವಿಪಾಕ ಹೊಂದುವುದಿಲ್ಲ’ ಎಂದು ಹೇಗೆ ಹೇಳುತ್ತೀಯೆ? ಅದಕ್ಕೇನಾದರೂ ಆಧಾರವಿದೆಯೇ?”

“ಕಸ್ಸಪ, ಒಬ್ಬ ಚೋರನನ್ನು ಅವನು ಕಳ್ಳತನ ಮಾಡುತ್ತಿರುವಾಗಲೇ ನೋಡಿ ಅವನನ್ನು ಹಿಡಿದು ತಂದ ಜನರು ‘ಈ ಚೋರನು ತಪ್ಪು ಮಾಡಿದ್ದಾನೆ. ನಿಮಗೆ ಇಷ್ಟಬಂದ ಶಿಕ್ಷೆಯನ್ನು ಕೊಡಿ ಎಂದು ಹೇಳುತ್ತಾರೆನ್ನು. ಆಗ ನಾನು ಹೀಗೆ ಹೇಳುತ್ತೇನೆ- ‘ಇವನ ಹೊರಚರ್ಮವನ್ನು ಸುಲಿಯಿರಿ, ಅವನ ಜೀವವನ್ನು ನೋಡೊಣ; ಅದರಂತೆ ಅವನ ಚರ್ಮವನ್ನು ಸುಲಿಯುತ್ತಾರೆ. ನಾವು ಅವನ ಜೀವವನ್ನು ನೋಡುವುದಿಲ್ಲ. ಆಗ ನಾನು ಅವರಿಗೆ ಹೀಗೆ ಹೇಳುತ್ತೇನೆ- ‘ಇವನ ಒಳ ಚರ್ಮವನ್ನು ಸುಲಿಯಿರಿ.... ಮಾಂಸವನ್ನು ತೆಗೆಯಿರಿ.... ನರವನ್ನು ತೆಗೆಯಿರಿ.... ಅಸ್ಥಿಯನ್ನು ತೆಗೆಯಿರಿ.... ಅಸ್ಥಿರಸವನ್ನು ತೆಗೆಯಿರಿ ಅವನ ಜೀವವನ್ನು ನೋಡೋಣ’. ಅದರಂತೆ ಅವರು ಆ ಚೋರನ ಅಸ್ಥಿರಸವನ್ನು ತೆಗೆಯುತ್ತಾರೆ. ಆದರೂ ನಾವು ಚೋರನ ಜೀವವನ್ನು ನೋಡುವುದಿಲ್ಲ. ಕಸ್ಸಪ, ‘ಪರಲೋಕವಿಲ್ಲ, ತಂದೆ-ತಾಯಿಗಳಿಂದ ಜನಿಸದ ಜೀವಿಗಳಿಲ್ಲ, ಸುಕೃತಿ ದುಷ್ಕೃತಿಗಳ ಫಲವು ವಿಪಾಕ ಹೊಂದುವುದಿಲ್ಲ’ ಎಂದು ಹೇಳಲು ಇದೂ ಒಂದು ಆಧಾರ.”

ಅಗ್ನಿಹೋತ್ರಿ ಜಟಾಧಾರಿಯ ಉಪಮೆ

“ರಾಜ, ಈಗೊಂದು ಉಪಮೆಯನ್ನು ಕೊಡುತ್ತೇನೆ. ತಿಳಿದವರು ಉಪಮೆಯಿಂದ ಹೇಳುವುದನ್ನು ಚೆನ್ನಾಗಿ ಅರ್ಥಮಾಡಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಾರೆ.

“ರಾಜ, ಹಿಂದೊಮ್ಮೆ ಒಬ್ಬ ಜಟಾಧಾರಿಯಾದ ಅಗ್ನಿಹೋತ್ತಿಯು ಅರಣ್ಯದಲ್ಲಿನ ಪರ್ಣಕುಟಿಯಲ್ಲಿ ವಾಸಿಸುತ್ತಿದ್ದನು. ಆಗ ಮತ್ತೊಂದು ಜನಪದದಿಂದ ಒಬ್ಬನು ಬಂದನು. ಆತನು ಅಗ್ನಿಹೋತ್ರಿಯ ಆಶ್ರಮದ ಹತ್ತಿರ ಬಂದು ರಾತ್ರಿ ತಂಗಿದ್ದು ಹೊರಟುಹೋದನು. ಆಗ ಅಗ್ನಿಹೋತ್ರಿ ಜಟಾಧಾರಿಯು (ಜಟಿಲ) ಹೀಗೆಂದುಕೊಂಡನು- ‘ಆ ಮನುಷ್ಯನ ಬಳಿಗೆ ಹೋದರೆ ನನಗೇನಾದರೂ ಉಪಕರಣವು ಸಿಗಬಹುದು’. ಆಮೇಲೆ ಆ ಅಗ್ನಿಹೋತ್ರಿಯು ಸ್ವಲ್ಪ ಹೊತ್ತಾದ ಮೇಲೆ ಅಲ್ಲಿಂದೆದ್ದು ಅವನ ಬಳಿಗೆ ಹೋದನು. ಆತನು ತಂಗಿದ್ದ ಕಡೆ ಬಿಸಾಡಿಹೋಗಿದ್ದ ಒಂದು ಎಳೆಯ ಮಗುವನ್ನು ಅಗ್ನಿಹೋತ್ತಿಯು ನೋಡಿದನು. ಅದು ಮುಖ ಮೇಲು ಮಾಡಿಕೊಂಡು ಮಲಗಿತ್ತು. ಅದನ್ನು ನೋಡಿದ ಮೇಲೆ ಹೀಗೆಂದುಕೊಂಡನು- ‘ಒಂದು ಮನುಷ್ಯ ಪ್ರಾಣಿಯನ್ನು ನೋಡಿದ ಮೇಲೆ ಅದು ನನ್ನೆದುರಿಗೆ ಸಾಯುವುದಕ್ಕೆ ಬಿಡಬಾರದು. ಈ ಮಗುವನ್ನು ಆಶ್ರಮಕ್ಕೆ ಏಕೆ ತೆಗೆದುಕೊಂಡು ಹೋಗಿ ಸಾಕಿ ಪೋಷಿಸಿ ಬೆಳೆಸಬಾರದು’ ಎಂದುಕೊಂಡನು. ಅದರಂತೆ ಆ ಮಗುವನ್ನು ಆಶ್ರಮಕ್ಕೆ ತಂದು ಆ ಅಗ್ನಿಹೋತ್ರಿಯು ಸಾಕಿ ಪೋಷಿಸಿ ಬೆಳೆಸಿದನು. ಆ ಮಗುವು ಹತ್ತು ವರ್ಷದವನೋ, ಹನ್ನೆರಡು ವರ್ಷದವನೋ ಆಗಿದ್ದಾಗ ಜನಪದಲ್ಲಿ ಅಗ್ನಿಹೋತ್ರಿಗೆ ಯಾವುದೋ ಒಂದು ಕಾರ್ಯ ಒದಗಿಬಂತು. ಆಗ ಅವನು ಹುಡುಗನಿಗೆ ಹೀಗೆ ಹೇಳಿದನು- ‘ನಾನು ಜನಪದಕ್ಕೆ ಹೋಗಬೇಕೆಂದಿದ್ದೇನೆ. ಅಗ್ನಿಯು ಉರಿಯುತ್ತಿರಲಿ, ಅದು ಆರದಂತೆ ನೋಡಿಕೋ. ಈ ಅಗ್ನಿ ಏನಾದರ ನಂದಿಹೋದರೆ, ಈ ಕೈಗೊಡಲಿ, ಈ ಕಟ್ಟಿಗೆ, ಈ ಅರಣಿಗಳಿಂದ, ನಂದಿಹೋದ ಅಗ್ನಿಯನ್ನು ಮತ್ತೆ ಹೊತ್ತಿಸು.’ ಹೀಗೆ ಅಗ್ನಿಹೋತ್ರಿಯು ಹುಡುಗನಿಗೆ ಹೇಳಿ ಜನಪದ್ಕೆ ಹೋದನು. ಆದರೆ ಹುಡುಗನು ಆಟದಲ್ಲಿ ತೊಡಗಿದುದರಿಂದ ಅಗ್ನಿಯು ನಂದಿಹೋಯಿತು. ಆಗ ಬಾಲಕನಿಗೆ ಹೀಗೆನ್ನಿಸಿತು- ‘ಮಗೂ, ಅಗ್ನಿಯನ್ನು ರಕ್ಷಿಸು, ಅದು ನಂದಿಹೋಗಬಾರದು, ಹಾಗೆ ನಂದಿಹೋದರೆ, ಈ ಕೈ ಕೊಡಲಿ ಇದೆ, ಈ ಕಟ್ಟಿಗೆ, ಈ ಅರಣಿಗಿಮದ ನಂದಿಹೋದ ಅಗ್ನಿಯನ್ನು ಮತ್ತೆ ಉತ್ಪತ್ತಿ ಮಾಡು’ ಎಂದು ತಂದೆಯು ನನಗೆ ಹೇಳಿದ್ದಾನೆ. ಅದರಂತೆ ನಾನು ಏಕೆ ಮಾಡಬಾರದು? ಆಮೇಲೆ ಆ ಹುಡುಗನು ಅರಣಿಯನ್ನು ಕೈಗೊಡಲಿಯಿಂದ ಸಿಗಿದನು. ಈ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ಅಗ್ನಿಯನ್ನು ಉತ್ಪತ್ತಿ ಮಾಡಬಹುದು ಎಂದುಕೊಂಡನು. ಆದರೆ ಅವನಿಗೆ ಅಗ್ನಿಯು ದೊರೆಯಲಿಲ್ಲ. ಅರಣಿಯನ್ನು ಎರಡು ಚೂರು ಮಾಡಿದನು, ಮುರು ಚೂರು, ನಾಲ್ಕು, ಐದು, ಹತ್ತು, ನೂರು ಚೂರುಗಳನ್ನಾಗಿ ಮಾಡಿದನು. ಇನ್ನೂ ಸಣ್ಣ ಚೂರುಗಳನ್ನಾಗಿ ಮಾಡಿದನು. ಒಂದು ಒರಳಿನಲ್ಲಿಟ್ಟು ಅದನ್ನು ಪುಡಿ ಮಾಡಿದನು. ಕುಟ್ಟಿದ ಮೇಲೆ ಬಲವಾಗಿ ಗಾಳಿಯು ಬೀಸಿದಾಗ ತೂರಿದನು. ಹೀಗೆ ಅಗ್ನಿಯನ್ನು ಪಡೆಯಬಹುದೆಂದುಕೊಂಡನು. ಆದರೆ ಅಗ್ನಿಯು ದೊರಕಲಿಲ್ಲ. ಅಗ್ನಿಹೋತ್ರಿಯು ತನ್ನ ಕೆಲಸ ಮುಗಿದ ಮೇಲೆ ಜನಪದದಿಂದ ಹಿಂತಿರುಗಿದನು. ತನ್ನ ಹುಡುಗನನ್ನು ‘ಮಗೂ, ಅಗ್ನಿಯು ಏತಕ್ಕೆ ನಂದಿಹೋಯಿತು?” ಎಂದು ಕೇಳಿದನು. ‘ನಾನು ಇಲ್ಲಿ ಆಟದಲಿ ಮಗ್ನನಾಗಿದ್ದಾಗ ಅಗ್ನಿಯು ನಂದಿಹೋಯಿತು. ತಂದೆ, ನೀನು ಹೇಳಿದಂತೆ ನಾನು ಕೈಗೊಡಲಿಯಿಂದ ಅರಣಿಯನ್ನು ನೂರಾರು ಚೂರ ಮಾಡಿ ಚೂರ್ಣ ಮಾಡಿದರೂ ಅಗ್ನಿಯು ಉತ್ಪತ್ತಿಯಾಗಲಿಲ್ಲ’ ಎಂದು ತಾನು ಮಾಡಿದುದನ್ನು ವಿವರಿಸಿದನು. ಗ ಅಗ್ನಿಹೋತ್ರಿಯು ಹೀಗೆಂದುಕೊಂಡನು- ‘ಈ ನನ್ನ ಹುಡುಗನು ಮೂರ್ಖ. ಈ ಬುದ್ಧಿಗೇಡಿಯು ಅಗ್ನಿಯನ್ನು ಉತ್ಪತ್ತಿ ಮಾಡಲು ಎಂಥ ಕ್ರಮವನ್ನನುಸರಿಸಿದ್ದಾನೆ’. ಆ ಹುಡುಗನು ನೋಡುತ್ತಿದ್ದಂತೆಯೇ ಅರಣಿಯನ್ನು ತೆಗೆದುಕೊಂಡು ಅದನ್ನು ಕಡೆಯುತ್ತಾ ಇಂತೆಂದನು- ‘ಅಗ್ನಿಯನ್ನು ಮಾಡುವುದು ಹೀಗೆ. ಬುದ್ಧಿಗೇಡಿಯಾದ ಮೂರ್ಖನಾದ ತಿಳಿವಳಿಕೆಯಿಲ್ಲದ ನೀನು ಮಾಡಿದಂತಲ್ಲ.’

“ರಾಜ, ಇದರಂತೆ ಬುದ್ಧಿಗೇಡಿಯೂ, ಮೂರ್ಖನೂ, ತಿಳಿವಳಿಕೆ ಇಲ್ಲದವನೂ ಮಾಡುವ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ಪರಲೋಕವನ್ನು ಕಾಣಲು ಪ್ರಯತ್ನಿಸಿದೆ. ಈ ಪಾಪ ದೃಷ್ಟಿಯನ್ನು ತೊರೆ.”

“ಗೆಳೆಯ ಕಸ್ಸಪ, ನೀನು ಏನೇ ಹೇಳಿದರೂ ನಾನು ಈ ಪಾಪದೃಷ್ಟಿಯನ್ನು ತೊರೆಯಲಾರೆ. ಕೋಸಲದ ರಾಜ ಪಸೇನದಿಗೆ ನಾನು ಏನೆಂಬುದು ಗೊತ್ತಿದೆ. ‘ಪಾಯಾಸಿ ರಾಜನು ಪರಲೋಕವಿಲ್ಲ, ತಂದೆ-ತಾಯಿಗಳಿಂದ ಜನಿಸದ ಜೀವಿಯಿಲ್ಲ, ಸುಕೃತಿ ದುಷ್ಕೃತಿಗಳ ಫಲವು ವಿಪಾಕ ಹೊಂದುವುದಿಲ್ಲ ಎಂಬ ನಂಬಿಕೆಯನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದಾನೆ. ಅದನ್ನೇ ಹೇಳುತ್ತಾನೆ; ಬೇರೆ ರಾಜರಿಗೂ ನನ್ನ ವಾದವೂ, ನನ್ನ ನಂಬಿಕೆಯೂ ಗೊತ್ತಿದೆ. ಕಸ್ಸಪ, ನಾನೇನಾದರೂ ಈ ಪಾಪದ ದೃಷ್ಟಿಯನ್ನು ತೊರೆದರೆ ನಾನೊಬ್ಬ ಮೂರ್ಖನಾಗುತ್ತೇನೆ. ‘ಪಾಯಾಸಿ ರಾಜನೂ ಮೂರ್ಖ, ತಿಳಿವಳಿಕೆಯಿಲ್ಲದವನು, ಹೇಳಿದುದನ್ನು ಸರಿಯಾಗಿ ಗ್ರಹಿಸಲಾರ’ ಎಂದುಕೊಳ್ಳುತ್ತಾನೆ. ಕೋಪದಿಂದ ಅದನ್ನು ನನ್ನ ನಂಬಿಕೆಯನ್ನು ಉಳಿಸಿಕೊಳ್ಳಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ. ನನ್ನ ಸ್ವಾಭಿಮಾನವನ್ನು ರಕ್ಷಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು ಅದನ್ನು ಉಳಿಸಿಕೊಳ್ಳಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ.”

ಸಾವಿರ ಬಂಡಿಯ ಉಪಮೆ

“ಈಗೊಂದು ಉಪಮೆಯನ್ನು ಕೊಡುತ್ತೇನೆ. ರಾಜ, ತಿಳಿದವರು ಉಪಮೆಯಿಂದ ಹೇಳಿದುದನ್ನು ಚೆನ್ನಾಗಿ ಗ್ರಹಿಸುತ್ತಾರೆ.

“ಹಿಂದೊಮ್ಮೆ ಸಾವಿರ ಬಂಡಿ ದೊಡ್ಡ ಸಾಲೊಂದು ಪೂರ್ವ ಜನಪದದಿಂದ ದಕ್ಷಿಣಕ್ಕೆ ಬರುತ್ತಿತ್ತು. ಅದು ಹೋದಲ್ಲೆಲ್ಲಾ ಹುಲ್ಲು, ಸೊಪ್ಪು, ಕಟ್ಟಿಗೆಗಳನ್ನೂ, ನೀರನ್ನೂ ಬಹು ಹೆಚ್ಚಿನ ಪ್ರಮಾಣದಲ್ಲಿ ಉಪಯೋಗಿಸುತ್ತಿತ್ತು. ಆ ದೊಡ್ಡ ಬಂಡಿ ಸಾಲಿಗೆ ಇಬ್ಬರು ಮುಖಂಡರಾಗಿದ್ದರು. ಒಬ್ಬೊಬ್ಬರೂ ಐನೂರೈನೂರು ಗಾಡಿಗಳಿಗೆ ನಾಯಕರಾಗಿದ್ದರು. ಆಗ ಆ ಇಬ್ಬರು ಮುಖಂಡರಿಗೆ ಹೀಗೆನ್ನಿಸಿತು- ‘ಈ ಬಂಡಿಯ ಸಾಲು ಸಾವಿರ ಬಂಡಿಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ. ನಾವು ಹೋದಲ್ಲೆಲ್ಲಾ ಹುಲ್ಲು, ಕಟ್ಟಿಗೆ, ಸೊಪ್ಪುಗಳನ್ನೂ, ನೀರನ್ನೂ ಹೆಚ್ಚಿನ ಪ್ರಮಾಣದಲ್ಲಿ ಉಪಯೋಗಿಸುತ್ತಿದ್ದೇವೆ. ಇದನ್ನೇಕೆ ಎರಡು ಭಾಗ ಮಾಡಬಾರದು’. ಹೀಗೆಂದುಕೊಂಡ ಅವರು ಆ ಬಂಡಿಸಾಲನ್ನು ಐನೂರು ಬಂಡಿಗಳ ಎರಡು ಗುಂಪುಗಳಾಗಿ ವಿಭಾಗಿಸಿದರು. ಒಬ್ಬ ಮುಖಂಡನು ಹುಲ್ಲು, ಕಟ್ಟಿಗೆ, ಸೊಪ್ಪುಗಳನ್ನೂ, ನೀರನ್ನು ಸಾಕಷ್ಟು ತೆಗೆದುಕೊಂಡು ಹೊರಟನು. ಎರಡು ಸಾರಿಯೋ, ಮೂರು ಸಾರಿಯೋ ತಂಗಿದ ಮೇಲೆ ಆ ಮೂಖಂಡನು ಒಬ್ಬ ಕಪ್ಪು ಮನುಷ್ಯನು ಗಾಡಿಯನ್ನು ಹೊಡೆದುಕೊಂಡು ಎದುರು ದಿಕ್ಕಿನಿಂದ ಬರುತ್ತಿದ್ದುದನ್ನು ನೋಡಿದನು. ಅದರ ಚಕ್ರಗಳು ಕೆಸರಿನಿಂದ ತುಂಬಿದ್ದುವು. ಅದನ್ನು ಹೊಡೆಯುತ್ತಿದ್ದವನ ಕಣ್ಣುಗಳು ಕೆಂಪಗಿದ್ದವು. ಕುಮುದ ಪುಷ್ಪದ ಮಾಲೆಯನ್ನು ಧರಿಸಿದ್ದನು. ಅವನ ಬಟ್ಟೆಗಳೂ, ಕೂದಲೂ ಒದ್ದೆಯಾಗಿದ್ದುವು. ಅವನ ಬಳಿ ಆಯುಧ ಕೋಶವಿದ್ದಿತು. ಅದನ್ನು ನೋಡಿದ ಮುಖಂಡನು ಹೀಗೆ ಕೇಳಿದನು- ‘ಎಲ್ಲಿಂದ ಬಂದೆ?’

‘ಅಲ್ಲಿಯ ಜನಪದದಿಂದ.’

‘ಎಲ್ಲಿಗೆ ಹೋಗುತ್ತಿದ್ದೀಯೆ ?’

‘ಅಲ್ಲಿಯ ಜನಪದಕ್ಕೆ.’

‘ಗೆಳೆಯ, ಕಾಡಿನಲ್ಲಿ ದೊಡ್ಡ ಮಳೆ ಏನಾದರೂ ಆಯಿತೆ ?’

‘ಗೆಳೆಯ, ದೊಡ್ಡ ಮಳೆಯೇ ಆಯಿತು. ಮುಂದಿನ ದಾರಿಯು ನೀರಿನಿಂದ ತುಂಬಿಹೋಗಿದೆ. ಹುಲ್ಲೂ ಕಟ್ಟಿಗೆಯೂ ನೀರು ವಿಪುಲವಾಗಿವೆ. ನಿಮ್ಮಲ್ಲಿರುವ ಹುಲ್ಲು ಕಟ್ಟಿಗೆಗಳನ್ನೂ, ಹೆಚ್ಚು ನೀರನ್ನೂ ಬಿಸಾಡಿ, ಬಂಡಿಯಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚು ಭಾರವಿಲ್ಲದಿದ್ದರೆ ಬೇಗ ಬೇಗ ಹೋಗಬಹುದು ನಿನ್ನ ಗುಂಪನ್ನು ಹೆಚ್ಚು ದಣಿಸಬೇಡ.’

ಆಗ ಮುಖಂಡರು ತನ್ನ ಕಡೆಯವರಿಗೆ ಹೀಗೆಂದನು- ‘ಕಾಡಿನಲ್ಲಿ ದೊಡ್ಡ ಮಳೆಯಾಗಿದೆ. ಮುಂದಿನ ದಾರಿಯು ನೀರಿನಿಂದ ತುಂಬಿಹೋಗಿದೆ. ಹುಲ್ಲು ಕಟ್ಟಿಗೆಯೂ ನೀರು ವಿಪುಲವಾಗಿವೆ. ನಿಮ್ಮಲ್ಲಿರುವ ಹುಲ್ಲು ಕಟ್ಟಿಗೆ ನೀರನ್ನು ಬಿಸಾಡಿ ಬಂಡಿಗಳಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚು ಹೊರೆಯಿಲ್ಲದಿದ್ದರೆ ಬೇಗ ಬೇಗ ಹೋಗಬಹುದು. ಗುಂಪಿನಲ್ಲಿರುವವರನ್ನು ಹೆಚ್ಚಾಗಿ ದಣಿಸುವುದು ಬೇಡ’ ಎಂದು ಈ ಮನುಷ್ಯನು ಹೇಳುತ್ತಿದ್ದಾನೆ. ಆದುದರಿಂದ ಹೆಚ್ಚಾಗಿರುವ ಹುಲ್ಲು ನೀರು ಕಟ್ಟಿಗೆಗಳನ್ನು ಬಿಸಾಡಿ, ಹೆಚ್ಚು ಹೊರೆಯಿಲ್ಲದೆ ಬಂಡಿಗಳು ಮುಂದೆ ಸಾಗಲಿ’. ಬಂಡಿಯವರು ‘ಹಾಗೆಯೇ ಆಗಲಿ’ ಎಂದು ನಾಯಕನಿಗೆ ಹೇಳಿ ತಮ್ಮಲ್ಲಿದ್ದ ಹುಲ್ಲು ಕಟ್ಟಿಗೆ ಮತ್ತು ನೀರನ್ನು ಬಿಸಾಡಿದರು. ಮೊದಲನೆಯ ತಂಗಣಿಯಲ್ಲಿ ಅವರು ಹುಲ್ಲನ್ನಾಗಲೀ, ಕಟ್ಟಿಗೆಯನ್ನಾಗಲೀ, ನೀರನ್ನಾಗಲೀ ನೋಡಲಿಲ್ಲ. ಎರಡು, ಮೂರು, ನಾಲ್ಕು, ಐದು, ಆರು ಏಳನೆಯ ತಂಗಣಿಗಳಲ್ಲೂ ಹುಲ್ಲನ್ನಾಗಲೀ, ಕಟ್ಟಿಗೆಯನ್ನಾಗಲೀ, ನೀರನ್ನಾಗಲೀ ನೋಡಲಿಲ್ಲ. ಎಲ್ಲವೂ ಎಲ್ಲರೂ ನಾಶವಾದರು. ಆ ಬಂಡಿಯ ಸಾಲಿನಲ್ಲಿದ್ದ ಮನುಷ್ಯರೆಲ್ಲರನ್ನೂ, ಪಶುಗಳೆಲ್ಲರನ್ನೂ ಯಕ್ಷನು ನುಂಗಿಹಾಕಿದನು. ಮೂಳೆಯೊಂದೇ ಉಳಿಯಿತು.

“ಎಡರನೆಯ ನಾಯಕನಿಗೆ ಆ ಗುಂಪು ಬಹುದೂರ ಹೋಗಿದೆ ಎಂದು ಅನ್ನಿಸಿದ ಮೇಲೆ ಸಾಕಷ್ಟು ನೀರು ಹುಲ್ಲು ಕಟ್ಟಿಗೆಗಳನ್ನು ತೆಗೆದುಕೊಂಡು ತನ್ನ ಗುಂಪಿನ ಜೊತೆಯಲ್ಲಿ ಪ್ರಯಾಣ ಮಾಡಿದನು. ಎರಡು, ಮೂರು, ತಂಗಣಿಯಾದ ಮೇಲೆ ಆತನು ಕಪ್ಪು ಮೈಯುಳ್ಳ, ಕೆಂಪು ಕಣ್ಣಳ್ಳ ಕುಮುದದ ಮಾಲೆಯನ್ನು ಧರಿಸಿದ್ದ ಒಬ್ಬನು ರಥದಲ್ಲಿ ಎದುರು ದಿಕ್ಕಿನಲ್ಲಿ ಬರುತ್ತಿರುವುದನ್ನು ನೋಡಿದನು. ರಥಿಕನ ಹತ್ತಿರ ಆಯುಧಕೋಶವಿತ್ತು. ಅವನ ಬಟ್ಟೆಯೂ ಕೂದಲೂ ಒದ್ದೆಯಾಗಿದ್ದವು. ರಥದ ಚಕ್ರಗಳು ಕೆಸರಿನಿಂದ ತುಂಬಿದ್ದವು. ಅವನನ್ನು ನಾಯಕನು ಹೀಗೆ ಕೇಳಿದನು- ‘ಎಲ್ಲಿಂದ ಬಂದೆ, ಗೆಳೆಯ ?’

‘ಆ ಜನಪದದಿಂದ.’ ‘ಎಲ್ಲಿಗೆ ಹೋಗುತ್ತಿದ್ದೀಯೆ ?’ ‘ಆ ಜನಪದಕ್ಕೆ.’ ‘ಕಾಡಿನಲ್ಲಿ ದೊಡ್ಡ ಮಳೆ ಏನಾದರೂ ಆಯಿತೆ ?’ ‘ಗೆಳೆಯ, ದೊಡ್ಡ ಮಳೆಯೇ ಆಯಿತು. ಮುಂದಿನ ದಾರಿಯು ನೀರಿನಿಂದ ತುಂಬಿಹೋಗಿದೆ. ಹುಲ್ಲೂ ಕಟ್ಟಿಗೆಯೂ ನೀರು ವಿಪುಲವಾಗಿವೆ. ನಿಮ್ಮಲ್ಲಿರುವ ಹುಲ್ಲು ಕಟ್ಟಿಗೆಗಳನ್ನೂ, ಹೆಚ್ಚು ನೀರನ್ನೂ ಬಿಸಾಡಿ, ಬಂಡಿಯಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚು ಭಾರವಿಲ್ಲದಿದ್ದರೆ ಬೇಗ ಬೇಗ ಹೋಗಬಹುದು ನಿನ್ನ ಗುಂಪನ್ನು ಹೆಚ್ಚು ದಣಿಸಬೇಡ.’

ಆಗ ಎರಡನೆಯ ಗುಂಪಿನ ನಾಯಕನು ತನ್ನ ಹಿಂಬಾಲಕರಿಗೆ ಹೀಗೆಂದನು- ‘ಈ ಮನುಷ್ಯನು ಕಾಡಿನಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚು ಮಳೆಯಾಗಿದೆ ಎಂದು ಹೇಳುತ್ತಾನೆ. ಮುಂದಿನ ಮಾರ್ಗವು ನೀರಿನಿಂದ ತುಂಬಿಹೋಗಿದೆ, ಹುಲ್ಲು ಕಟ್ಟಿಗೆ ಸೊಪ್ಪುಗಳೂ ನೀರು ಸಮೃದ್ಧಿಯಾಗಿ ದೊರಕುತ್ತವೆ, ನಿಮ್ಮಲ್ಲಿರುವ ಹೆಚ್ಚಿನ ಹುಲ್ಲು, ಸೊಪ್ಪು, ಕಟ್ಟಿಗೆಗಳನ್ನು ಬಿಸಾಡಿ, ಹೆಚ್ಚು ಭಾರವಿಲ್ಲದಿದ್ದರೆ ಬಂಡಿಯಲ್ಲಿ ಬೇಗ ಬೇಗ ಹೋಗಬಹುದು, ಗುಂಪಿನವರನ್ನು ಹೆಚ್ಚಾಗಿ ದಣಿಸಬೇಡ’ ಎಂದು ಹೇಳುತ್ತಿದ್ದಾನೆ. ಆದರೆ ಈತನು ನಮಗೆ ಮಿತ್ರನೂ ಅಲ್ಲ, ದಾಯಾದಿಯೂ ಅಲ್ಲ, ನೆಂಟನೂ ಅಲ್ಲ. ನಾವು ಇವನಲ್ಲಿ ನಂಬಿಕೆಯಿಟ್ಟು ಹೇಗೆ ಹೋಗಬಹುದು? ಹೆಚ್ಚಿನ ಹುಲ್ಲು, ಕಟ್ಟಿಗೆಗಳನ್ನೂ, ನೀರನ್ನೂ ಬಿಸಾಡಬಾರದು. ಇರುವುದೆಲ್ಲದರ ಸಹಿತ ಪ್ರಯಾಣ ಮಾಡೋಣ, ಯಾವುದನ್ನೂ ಬಿಸಾಡುವುದು ಬೇಡ’. ‘ಹಾಗೆಯೇ ಆಗಲಿ’ ಎಂದು ಬಂಡಿಯವರು ತಮ್ಮ ಮುಖಂಡನಿಗೆ ಹೇಳಿ ತಮ್ಮಲ್ಲಿದ್ದುದೆಲ್ಲದರ ಸಹಿತ ಪ್ರಯಾಣ ಬೆಳೆಸಿದರು. ಮೊದಲನೆಯ ತಂಗಣಿಯಲ್ಲಿ ಆ ಬಂಡಿಯವರು ಹುಲ್ಲನ್ನಾಗಲೀ, ಕಟ್ಟಿಗೆಯನ್ನಾಗಲೀ, ನೀರನ್ನಾಗಲೀ ನೋಡಲಿಲ್ಲ. ಎರಡನೆಯ ತಂಗಣಿಯಲ್ಲಾಗಲೀ, ಮೂರನೆಯ ತಂಗಣಿಯಲ್ಲಾಗಲೀ, ನಾಲ್ಕನೆಯ ತಂಗಣಿಯಲ್ಲಾಗಲೀ, ಐದನೆಯ ತಂಗಣಿಯಲ್ಲಾಗಲೀ, ಆರನೆಯ ತಂಗಣಿಯಲ್ಲಾಗಲೀ, ಏಳನೆಯ ತಂಗಣಿಯಲ್ಲಾಗಲೀ ಅವರು ಹುಲ್ಲು, ಕಟ್ಟಿಗೆ, ನೀರನ್ನು ಕಾಣಲಿಲ್ಲ. ಮೊದಲನೆಯ ತಂಡವು ನಾಶವಾಗಿರುವುದನ್ನು ಕಂಡರು. ಯಕ್ಷನು ಅವರೆಲ್ಲರನ್ನೂ ಭಕ್ಷಿಸಿರುವುದನ್ನು ನೋಡಿದನು.

“ಆಗ ಎರಡನೆಯ ತಂಡದ ನಾಯಕನು ತನ್ನ ಹಿಂಬಾಲಕರಿಗೆ ಇಂತೆಂದನು- ‘ಗೆಳೆಯರೆ, ಮೂರ್ಖ ನಾಯಕನ ದೆಸೆಯಿಂದಾಗಿ ಈ ಗುಂಪು ನಾಶವಾಗಿ ಹೋಗಿದೆ. ನಮ್ಮಲ್ಲಿರುವ ಅಲ್ಪ ಬೆಲೆಯ ವಸ್ತುಗಳನ್ನು ಇಲ್ಲಿ ಬಿಸಾಡಿ, ಈ ತಂಡದಲ್ಲಿರುವ ಹೆಚ್ಚಿನ ಬೆಲೆಯ ವಸ್ತುಗಳನ್ನು ತೆಗೆದುಕೊಂಡು ಹೋಗೋಣ’. ಬಂಡಿಯವರು ತಮ್ಮ ನಾಯಕನಿಗೆ ‘ಹಾಗೆಯೇ ಆಗಲಿ’ ಎಂದು ಹೇಳಿ ತಮ್ಮಲ್ಲಿದ್ದ ಅಲ್ಪ ಬೆಲೆಯ ವಸ್ತುಗಳನ್ನೆಲ್ಲಾ ಬಿಸಾಡಿ ಇನ್ನೊಂದು ತಂಡದವರ ಹೆಚ್ಚಿನ ಬೆಲೆಯ ವಸ್ತುಗಳನ್ನು ತೆಗೆದುಕೊಂಡರು. ಆನಂತರ ಆ ಕಾಡನ್ನು ಕ್ಷೇಮವಾಗಿ ಬಿಟ್ಟರು. ಜಾಣನಾದ ಆ ಮುಖಂಡನ ಸಲಹೆಯು ಅವರನ್ನು ಕಾಪಾಡಿತು.

“ರಾಜ, ಹೀಗೆಯೇ ಮೂರ್ಖರು, ಬುದ್ಧಿಗೇಡಿಗಳೂ ನಾಶವಾಗಿ ಹೋಗುತ್ತಾರೆ. ಅಂಥವರ ಸಲಹೆಯಂತೆ ನೀನು ಪರಲೋಕವನ್ನು ಹುಡುಕಿದರೆ ಮೊದಲನೆಯ ತಂಡದ ನಾಯಕ ಮತ್ತು ಅವನ ಹಿಂಬಾಲಕರಂತೆ ಹಾಳಾಗುತ್ತೀಯೆ. ಕೇಳಿದ್ದೆಲ್ಲವನ್ನೂ ನಂಬುವವರು ಬಂಡಿಯವರಂತೆ ಹಾಳಾಗುತ್ತಾರೆ. ರಾಜ, ಈ ಪಾಪದೃಷ್ಟಿಯನ್ನು ತೊರೆ, ಅಹಿತವಾದ ದುಃಖದಿಂದ ಬಹುವಾಗಿ ನರಳುವುದು ಬೇಡ.”

“ಕಸ್ಸಪ, ನೀನು ಏನೇ ಹೇಳಿದರೂ ನಾನು ಈ ಪಾಪದೃಷ್ಟಿಯನ್ನು ತೊರೆಯಲಾರೆ. ಕೋಸಲದ ರಾಜ ಪಸೇನದಿಗೆ ನಾನು ಏನೆಂಬುದು ಗೊತ್ತಿದೆ. ‘ಪಾಯಾಸಿ ರಾಜನು ಪರಲೋಕವಿಲ್ಲ, ತಂದೆ-ತಾಯಿಗಳಿಂದ ಜನಿಸದ ಜೀವಿಯಿಲ್ಲ, ಸುಕೃತಿ ದುಷ್ಕೃತಿಗಳ ಫಲವು ವಿಪಾಕ ಹೊಂದುವುದಿಲ್ಲ ಎಂಬ ನಂಬಿಕೆಯನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದಾನೆ. ಅದನ್ನೇ ಹೇಳುತ್ತಾನೆ; ಬೇರೆ ರಾಜರಿಗೂ ನನ್ನ ವಾದವೂ, ನನ್ನ ನಂಬಿಕೆಯೂ ಗೊತ್ತಿದೆ. ಕಸ್ಸಪ, ನಾನೇನಾದರೂ ಈ ಪಾಪದ ದೃಷ್ಟಿಯನ್ನು ತೊರೆದರೆ ನಾನೊಬ್ಬ ಮೂರ್ಖನಾಗುತ್ತೇನೆ. ‘ಪಾಯಾಸಿ ರಾಜನೂ ಮೂರ್ಖ, ತಿಳಿವಳಿಕೆಯಿಲ್ಲದವನು, ಹೇಳಿದುದನ್ನು ಸರಿಯಾಗಿ ಗ್ರಹಿಸಲಾರ’ ಎಂದು ಜನರು ಆಡಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಾರೆ. ಕೋಪದಿಂದ ಅದನ್ನು ಉಳಿಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತೇನೆ. ನನ್ನನ್ನು ವಂಚಿಸಿಕೊಂಡು ಉಳಿಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತೇನೆ. ನನ್ನ ಸ್ವಾಭಿಮಾನವನ್ನು ರಕ್ಷಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು, ಉಳಿಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತೇನೆ.”

ಗೂಥಭಾರಿಕ ಉಪಮೆ

“ಈಗೊಂದು ಉಪಮೆಯನ್ನು ಕೊಡುತ್ತೇನೆ, ತಿಳಿದವರು ಉಪಮೆಯಿಂದ ಹೇಳಿದುದನ್ನು ಚೆನ್ನಾಗಿ ಅರ್ಥಮಾಡಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಾರೆ.

“ಹಿಂದೊಮ್ಮೆ ಹಂದಿ ಸಾಕುವವನೊಬ್ಬನು ತನ್ನ ಹಳ್ಳಿಯಿಂದ ಮತ್ತೊಂದು ಹಳ್ಳಿಗೆ ಹೋದನು. ಅಲ್ಲಿ ಬಿಸಾಡಿದ್ದ ಒಣಗಿದ ಸಗಣಿಯ ರಾಶಿಯನ್ನು ನೋಡಿದನು. ನೋಡಿದಮೇಲೆ ಅವನು ಹೀಗೆಂದುಕೊಂಡನು- ‘ಇಲ್ಲಿ ಬಿಸಾಡಿರುವ ಒಣಗಿದ ಸಗಣಿಯ ರಾಶಿಯು ನನ್ನ ಹಂದಿಗಳಿಗೆ ಆಹಾರವಾಗುತ್ತದೆ. ನಾನೇಕೆ ಇದನ್ನು ತೆಗೆದುಕೊಂಡು ಹೋಗಬಾರದು?’ ಆತನು ಉತ್ತರೀಯವನ್ನು ಹರಡಿ ಆ ಒಣಗಿದ ಸಗಣಿಯ ರಾಶಿಯನ್ನು ಅದರಲ್ಲಿ ಹಾಕಿ ಅದನ್ನು ಕಟ್ಟಿ ತಲೆಯಮೇಲೆ ಹೊತ್ತುಕೊಂಡು ಹೊರಟನು. ದಾರಿಯ ಮಧ್ಯದಲ್ಲಿ ಅಕಾಲದ ದೊಡ್ಡ ಮಳೆಯು ಸುರಿಯಿತು. ಆತನಾದರೋ ಅವನ ಉಗುರುಗಳಿಗೆಲ್ಲಾ ಸಗಣಿ ಮೆತ್ತಿಕೊಂಡಿರುವಾಗ ಮೈಮೇಲೆ ಸಗಣಿಯ ನೀರು ಸುರಿಯುತ್ತಿರುವಾಗ ಭಾರವಾದ ಆ ಸಗಣಿ ಮೂಟೆಯನ್ನು ಹೊತ್ತುಕೊಂಡೇ ಹೋಗುತ್ತಿದ್ದನು. ಅವನನ್ನು ನೋಡಿದ ಜನರು ಹೀಗೆ ಹೇಳುತ್ತಿದ್ದರು- ‘ಇವನೆಂಥ ಹುಚ್ಚ, ಇವನೆಂಥ ವಿಚಿತ್ರ ಪ್ರಾಣಿ? ಸಗಣಿಯ ನೀರು ಮೈಮೇಲೆ ಸುರಿಯುತ್ತಿರುವಾಗ ಉಗುರುಗಳಿಗೆ ಮೆತ್ತಿಕೊಂಡಿರುವಾಗ ಸಗಣಿಯ ಹೊರೆಯನ್ನು ತಲೆಯ ಮೇಲೆ ಹೊತ್ತುಕೊಂಡು ಬರುತ್ತಿದ್ದಾನೆ.’

‘ನೀವು ಹುಚ್ಚರು, ನೀವು ವಿಚಿತ್ರ ಪ್ರಾಣಿಗಳು, ಇದು ನನ್ನ ಹಂದಿಗಳ ಆಹಾರ’ ಎಂದು ಉತ್ತರವಿತ್ತನು.

“ರಾಜ, ಹೀಗೆಯೇ ಸಗಣಿಯ ಹೊರೆಯನ್ನು ಹೊತ್ತವನಂತೆ ನೀನು ಹೇಳುತ್ತಿದ್ದೀಯೆ. ರಾಜ, ಈ ಪಾಪದೃಷ್ಟಿಯನ್ನು ತೊರೆ. ದೀರ್ಘಕಾಲ ದುಃಖ ಮತ್ತು ಅಹಿತಗಳಿಂದ ನರಳುವುದು ಬೇಡ.”

“ಕಸ್ಸಪನು ಏನೇ ಹೇಳಲಿ, ನಾನು ಈ ಪಾಪದೃಷ್ಟಿಯನ್ನು ತೊರೆಯಲು ಸಾಧ್ಯವಿಲ್ಲ. ಕೋಸಲದ ಪಸೇನದಿ ರಾಜನೂ ಇತರ ರಾಜರೂ ನಾನು ‘ಪರಲೋಕವಿಲ್ಲ, ತಂದೆ-ತಾಯಿಗಳಿಂದ ಜನಿಸದ ಜೀವಿಯಿಲ್ಲ, ಸುಕೃತಿ ದುಷ್ಕೃತಿಗಳ ಫಲವು ವಿಪಾಕ ಹೊಂದುವುದಿಲ್ಲ’ ಎಂಬುದನ್ನು ಹೇಳುತ್ತೇನೆಂದೂ ಅದರಲ್ಲಿ ನಂಬಿಕೆಯನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದೇನೆಂದೂ ಹೇಳುತ್ತಾರೆ. ಕಸ್ಸಪ, ಈ ಪಾಪದೃಷ್ಟಿಯನ್ನು ತೊರೆದರೆ ‘ಮೂರ್ಖನಾದ ಪಾಯಾಸಿ ರಾಜನು ಹೇಳಿದುದನ್ನು ಸರಿಯಾಗಿ ಗ್ರಹಿಸಲಾರ’ ಎಂದು ನನ್ನನ್ನು ಜರಿಯುತ್ತಾರೆ. ಕೋಪದಿಂದ ನಾನು ಈ ನಂಬಿಕೆಯನ್ನು ಉಳಿಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತೇನೆ. ನನ್ನನ್ನೇ ವಂಚಿಸಿಕೊಂಡು ಈ ನಂಬಿಕೆಯನ್ನು ಉಳಿಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತೇನೆ, ಸ್ವಾಭಿಮಾನವನ್ನು ರಕ್ಷಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು ಈ ನಂಬಿಕೆಯನ್ನು ಉಳಿಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತೇನೆ.”

ಇಬ್ಬರು ಜೂಜುಕೋರರ ಉಪಮೆ

“ಈಗೊಂದು ಉಪಮೆಯನ್ನು ಕೊಡುತ್ತೇನೆ. ತಿಳಿದವರು ಉಪಮೆಯಿಂದ ಹೇಳಿದುದನ್ನು ಚೆನ್ನಾಗಿ ಅರ್ಥಮಾಡಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಾರೆ.

“ರಾಜ, ಹಿಂದೆ ಇಬ್ಬರು ಜೂಜುಕೋರರು ದಾಳದಿಂದ ಜೂಜಾಡುತ್ತಿದ್ದರು. ಒಬ್ಬನು ತಪ್ಪು ಗರ ಬಿದ್ದಾಗ ಅವುಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದನ್ನು ನುಂಗಿಬಿಡುತ್ತಿದ್ದನು.* ಇನ್ನೊಬ್ಬ ಜೂಜುಕೋರನು ಮೊದಲನೆಯವನಿಗೆ ಹೀಗೆ ಹೇಳಿದನು- ‘ನೀನು ಗೆದ್ದಿರುವೆ, ನನಗೆ ದಾಳಗಳನ್ನು ಕೊಡು. ನಿನಗೆ ಸಲ್ಲಿಸಬೇಕಾದುದನ್ನು ಸಲ್ಲಿಸಿಬಿಡುತ್ತೇನೆ’. ಹಾಗೆಯೇ ಅಗಲೆಂದು ಮೊದಲನೆಯ ಜೂಜುಕೋರನು ಎರಡನೆಯವನಿಗೆ ದಾಳಗಳನ್ನು ಕೊಟ್ಟುಬಿಟ್ಟನು. ಆಗ ಎರಡನೆಯವನು ದಾಳಗಳ ಮೇಲೆ ವಿಷವನ್ನು ಸವರಿ ಮೊದಲನೆಯವನಿಗೆ ಇಂತೆಂದನು- ‘ಬಾ ಆಡೋಣ’. ಆಗ ಮೊದಲನೆಯವನು ‘ಆಗಲಿ’ ಎಂದು ಎರಡನೆಯವನಿಗೆ ಹೇಳಿದುದಕ್ಕೆ ಒಪ್ಪಿದನು. ಎರಡನೆಯ ಆಟ ಮುಗಿಯಿತು. ಎರಡನೆಯ ಸಾರಿಯೂ ಮೊದಲನೆಯವನು ತಪ್ಪು ಗರ ಬಿದ್ದಾಗ ಅದನ್ನು ನುಂಗಿದನು. ಮೊದಲನೆಯವನು ಮತ್ತೊಮ್ಮೆ ಮಾಡಿದ ಮೋಸದ ಆಟವನ್ನು ಎರಡನೆಯವನು ನೋಡಿದನು. ನೋಡಿದ ಮೇಲೆ ಮೊದಲನೆಯವನಿಗೆ ಇಂತೆಂದನು-

ಗರವ ನುಂಗಿದವ ಅರಿಯಲಿಲ್ಲವು ಅದು ವಿಷದ ಗರವೆಂದು

ವಂಚಕನೆ ನೀ ನುಂಗು ಕಾದಿಹುದಂತ್ಯ ಯಾತ್ರೆ

“ರಾಜ, ಆ ಮೊದಲನೆಯ ಜೂಜುಕೋರನ ಕತೆಯಂತಿದೆ ನಿನ್ನ ಮಾತುಗಳು. ಪಾಪದೃಷ್ಟಿಯನ್ನು ತೊರೆ, ರಾಜ ತೊರೆದುಬಿಡು.”

“ಕಸ್ಸಪ, ನೀನು ಏನೇ ಹೇಳಿದರೂ ಈ ಪಾಪದೃಷ್ಟಿಯನ್ನು ತೊರೆಯಲಾರೆ. ಕೋಸಲದ ಪಸೇನದಿ ರಾಜನೂ ಇತರ ರಾಜರೂ ನಾನು ‘ಪರಲೋಕವಿಲ್ಲ, ತಂದೆ-ತಾಯಿಗಳಿಂದ ಜನಿಸದ ಜೀವಿಯಿಲ್ಲ, ಸುಕೃತಿ ದುಷ್ಕೃತಿಗಳ ಫಲವು ವಿಪಾಕ ಹೊಂದುವುದಿಲ್ಲ’ ಎಂಬುದನ್ನು ಹೇಳುತ್ತೇನೆಂದೂ ಅದರಲ್ಲಿ ನಂಬಿಕೆಯನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದೇನೆಂದೂ ಹೇಳುತ್ತಾರೆ. ಕಸ್ಸಪ, ಈ ಪಾಪದೃಷ್ಟಿಯನ್ನು ತೊರೆದರೆ ‘ಮೂರ್ಖನಾದ ಪಾಯಾಸಿ ರಾಜನು ಹೇಳಿದುದನ್ನು ಸರಿಯಾಗಿ ಗ್ರಹಿಸಲಾರ’ ಎಂದು ನನ್ನನ್ನು ಜರಿಯುತ್ತಾರೆ. ಕೋಪದಿಂದ ನಾನು ಈ ನಂಬಿಕೆಯನ್ನು ಉಳಿಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತೇನೆ. ನನ್ನನ್ನೇ ವಂಚಿಸಿಕೊಂಡು ಈ ನಂಬಿಕೆಯನ್ನು ಉಳಿಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತೇನೆ, ಸ್ವಾಭಿಮಾನವನ್ನು ರಕ್ಷಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು ಈ ನಂಬಿಕೆಯನ್ನು ಉಳಿಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತೇನೆ.”

ನಾರಿನ ಉಪಮೆ

“ರಾ, ಈಗೊಂದು ಉಪಮೆಯನ್ನು ಕೊಡುತ್ತೇನೆ, ಉಪಮೆಯಿಂದ ತಿಳಿದವರು ಹೇಳಿದುದನ್ನು ಚೆನ್ನಾಗಿ ಅರ್ಥಮಾಡಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಾರೆ.

“ಹಿಂದೆ ಒಂದು ಜನಪದವು ವಲಸೆ ಹೋಗಬೇಕಾಯಿತು. ಆಗ ಒಬ್ಬನು ಮತ್ತೊಬ್ಬನನ್ನು ಕುರಿತು ಇಂತೆಂದನು- ‘ಗೆಳೆಯ, ಆ ಜನಪದದ ಬಳಿಗೆ ಹೋಗೋಣ. ಅಲ್ಲಿ ಒಂದಿಷ್ಟು ಹಣ ಸಿಗಬಹುದು’. ‘ಹಾಗೆಯೇ ಆಗಲಿ ಗೆಳೆಯ’ ಎಂದು ಮೊದಲನೆಯವನು ಹೇಳಿದುದನ್ನು ಒಪ್ಪಿದನು. ಅವರು ಮತ್ತೊಂದು ಜನಪದದ ಗ್ರಾಮದ ಬೀದಿಗೆ ಬಂದರು. ಅಲ್ಲಿ ಬಿಸಾಡಿದ್ದ ಒಂದು ನಾರಿನ ರಾಶಿಯನ್ನು ನೋಡಿದರು. ಆಗ ಒಬ್ಬನು ಮತ್ತೊಬ್ಬನಿಗೆ ಹೀಗೆ ಹೇಳಿದನು- ‘ಇಲ್ಲಿ ಗೆಳೆಯ, ನಾರಿನ ರಾಶಿಯಿದೆ, ನೀನು ಒಂದು ಹೊರೆಯನ್ನು ಕಟ್ಟಿಕೋ, ನಾನೂ ಒಂದು ಹೊರೆಯನ್ನು ಕಟ್ಟಿಕೊಳ್ಳುತ್ತೇನೆ. ನಾವಿಬ್ಬರೂ ಹೊರೆಗಳನ್ನು ಹೊತ್ತುಕೊಂಡು ಹೋಗೋಣ.’

‘ಹಾಗೆಯೇ ಆಗಲಿ’ ಎಂದು ಒಬ್ಬನು ಸೆಣಬಿನ ಹೊರೆಯನ್ನು ಕಟ್ಟಿಕೊಂಡನು. ಮತ್ತೊಬ್ಬನು ಹಾಗೆಯೇ ಮಾಡಿದನು. ಅವರಿಬ್ಬರೂ ಆ ಹೊರೆಗಳನ್ನು ಹೊತ್ತುಕೊಂಡು ಮತ್ತೊಂದು ಗ್ರಾಮದ ಬೀದಿಗೆ ಬಂದರು. ಅಲ್ಲಿ ನಾರಿನ ದಾರದ ರಾಶಿಯನ್ನು ನೋಡಿದರು. ಅದನ್ನು ನೋಡಿದ ಮೇಲೆ ಒಬ್ಬನು ಮತ್ತೊಬ್ಬನಿಗೆ ಹೇಳಿದನು: ‘ಗೆಳೆಯ, ನಮಗೆ ಬೇಕಾಗಿರುವುದು ಈ ನಾರಿನ ದಾರದ ರಾಶಿ, ಬಿಸಾಡಿರುವ ಅದನ್ನು ಇಲ್ಲಿ ನೋಡುತ್ತಿದ್ದೇವೆ, ನೀನೂ ನಾರಿನ ಹೊರೆಯನ್ನು ಬಿಸಾಡು, ನಾನೂ ಬಿಸಾಡುತ್ತೇನೆ, ಇಬ್ಬರೂ ನಾರಿನ ದಾರದ ಹೊರೆಗಳನ್ನು ಹೊತ್ತುಕೊಂಡು ಹೋಗೋಣ.’

‘ಗೆಳೆಯ ಈ ನಾರಿನ ಹೊರೆಯನ್ನು ದೂರದಿಂದ ತಂದಿದ್ದೇನೆ, ಅದನ್ನು ಚೆನ್ನಾಗಿ ಕಟ್ಟಿದ್ದೇನೆ. ನನಗಿದು ಸಾಕು, ನೀನು ಬೇಕಾದುದನ್ನು ಆರಿಸಿಕೋ.’

“ಆಗ ಮೊದಲನೆಯವನು ತಾನು ಹೊತ್ತಿದ್ದ ನಾರಿನ ಹೊರೆಯನ್ನು ಬಿಸಾಡಿ ನಾರಿನ ದಾರದ ಹೊರೆಯನ್ನು ತೆಗೆದುಕೊಂಡನು. ಅವರಿಬ್ಬರೂ ಮತ್ತೊಂದು ಗ್ರಾಮದ ಬೀದಿಗೆ ಬಂದರು. ಬಿಸಾಡಿದ್ದ ಒಂದು ನಾರು ಬಟ್ಟೆಯ ರಾಶಿಯನ್ನು ಅಲ್ಲಿ ನೋಡಿದರು. ಆಗ ಒಬ್ಬನು ಮತ್ತೊಬ್ಬನಿಗೆ ಹೀಗೆಂದನು: ‘ಗೆಳೆಯ, ನಾರಾಗಲೀ, ನಾರಿನ ದಾರವಾಗಲೀ ಬೇಕಾಗಿದ್ದುದು ಈ ಬಟ್ಟೆಗೋಸ್ಕರ. ಅದನ್ನು ಇಲ್ಲಿ ಬಿಸಾಡಿದ್ದಾರೆ- ನೀನು ನಾರಿನ ಹೊರೆಯನ್ನು ಬಿಸಾಡು, ನಾನು ನಾರಿನ ದಾರದ ಹೊರೆಯನ್ನು ಬಿಸಾಡುತ್ತೇನೆ. ನಾವಿಬ್ಬರೂ ನಾರಿನ ಬಟ್ಟೆಯ ಹೊರೆಗಳನ್ನು ತೆಗೆದುಕೊಂಡು ಹೋಗೋಣ.’

‘ಈ ನಾರಿನ ಹೊರೆಯನ್ನು ದೂರದಿಂದ ಹೊತ್ತುಕೊಂಡು ಬಂದಿದ್ದೇನೆ. ಇದನ್ನು ಚೆನ್ನಾಗಿ ಕಟ್ಟಿದ್ದೇನೆ. ನನಗಿದು ಸಾಕು, ನಿನಗೆ ಬೇಕಾದುದನ್ನು ತೆಗೆದುಕೋ.’

ಆಗ ಮೊದಲನೆಯವನು ನಾರಿನ ದಾರದ ಹೊರೆಯನ್ನು ಬಿಸಾಡಿ ನಾರಿನ ಬಟ್ಟೆಯ ಹೊರೆಯನ್ನು ತೆಗೆದುಕೊಂಡನು. ಅಲ್ಲಿಂದ ಅವರು ಮತ್ತೊಂದು ಗ್ರಾಮದ ಬೀದಿಗೆ ಬಂದರು. ಅಲ್ಲಿ ಬಿಸಾಡಿದ್ದ ಸೆಣಬಿನ ರಾಶಿಯನ್ನು ನೋಡಿದರು.... ಬಿಸಾಡಿದ್ದ ಸೆಣಬಿನ ದಾರದ ರಾಶಿಯನ್ನು ನೋಡಿದರು.... ಬಿಸಾಡಿದ್ದ ಸೆಣಬಿನ ಬಟ್ಟೆಯನ್ನು ನೋಡಿದರು.... ಬಿಸಾಡಿದ್ದ ಹತ್ತಿಯ ರಾಶಿಯನ್ನು ನೋಡಿದರು.... ಬಿಸಾಡಿದ್ದ ಹತ್ತಿಯ ನೂಲಿನ ರಾಶಿಯನ್ನು ನೋಡಿದರು.... ಬಿಸಾಡಿದ್ದ ಹತ್ತಿಯ ಬಟ್ಟೆಯ ರಾಶಿಯನ್ನು ನೋಡಿದರು.... ಬಿಸಾಡಿದ್ದ ಕಬ್ಬಿಣದ ರಾಶಿಯನ್ನು ನೋಡಿದರು.... ಬಿಸಾಡಿದ್ದ ತಾಮ್ರದ ರಾಶಿಯನ್ನು ನೋಡಿದರು.... ಬಿಸಡಿದ್ದ ತವರದ ರಾಶಿಯನ್ನು ನೋಡಿದರು... ಬಿಸಾಡಿದ್ದ ಸೀಸದ ರಾಶಿಯನ್ನು ನೋಡಿದರು.... ಬಿಸಾಡಿದ್ದ ಬೆಳ್ಳಿಯ ರಾಶಿಯನ್ನು ನೋಡಿದರು... ಬಿಸಾಡಿದ್ದ ಚಿನ್ನದ ರಾಶಿಯನ್ನು ನೋಡಿದರು.... ಆಗ ಮೊದಲನೆಯವನು ಎರಡನೆಯವನನ್ನು ಕುರಿತು ಇಂತೆಂದನು- ‘ನಾವು ನಾರನ್ನಾಗಲೀ, ನಾರಿನ ದಾರವನ್ನಾಗಲೀ, ನಾರಿನ ಬಟ್ಟೆಯನ್ನಾಗಲೀ, ಸೆಣಬನ್ನಾಗಲೀ, ಸೆಣಬಿನ ಬಟ್ಟೆಯನ್ನಾಗಲೀ, ಹತ್ತಿಯನ್ನಾಗಲೀ, ಹತ್ತಿಯ ದಾರವನ್ನಾಗಲೀ, ಹತ್ತಿಯ ಬಟ್ಟೆಯನ್ನಾಗಲೀ, ಕಬ್ಬಿಣವನ್ನಾಗಲೀ, ತಾಮ್ರವನ್ನಾಗಲೀ, ತವರನ್ನಾಗಲೀ, ಸೀಸವನ್ನಾಗಲೀ, ಬೆಳ್ಳಿಯನ್ನಾಗಲೀ ಬಯಸಿದುದು ಬಯಸಿದುದು ಬಿಸಾಡಿರುವ ಚಿನ್ನದ ರಾಶಿಗೋಸ್ಕರ. ಗೆಳೆಯ, ನಾರಿನ ಹೊರೆಯನ್ನು ಬಿಸಾಡು, ನಾನು ಬೆಳೆಯನ್ನು ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳುತ್ತೇನೆ, ಇಬ್ಬರೂ ಚಿನ್ನವನ್ನು ತೆಗೆದುಕೊಂಡು ಹೋಗೋಣ.’ ಆಗ ಎರಡನೆಯವನು ‘ನಾನು ಈ ನಾರಿನ ಹೊರೆಯನ್ನು ಬಹುದೂರದಿಂದ ಹೊತ್ತು ತಂದಿದ್ದೇನೆ, ಅದನ್ನು ಚೆನ್ನಾಗಿ ಕಟ್ಟಿದ್ದೇನೆ. ನನಗದು ಸಾಕು. ನಿನಗೆ ಬೇಕಾದುದನ್ನು ತೆಗೆದುಕೋ.’

“ಆಗ ಮೊದಲನೆಯವನು ಬಟ್ಟೆಯ ಹೊರೆಯನ್ನು ಬಿಸಾಡಿ ಚಿನ್ನದ ಹೊರೆಯನ್ನು ತೆಗೆದುಕೊಂಡನು. ಅವರಿಬ್ಬರೂ ಗ್ರಾಮಕ್ಕೆ ಬಂದರು. ನಾರಿನ ಹೊರೆಯನ್ನು ಹೊತ್ತುಕೊಂಡು ಬಂದಿದ್ದವನ ತಂದೆ ತಾಯಿಯರಾರೂ ಅವನನ್ನು ಅಭಿನಂದಿಸಲಿಲ್ಲ. ಹೆಂಡತಿ ಮಕ್ಕಳೂ ಅಭಿನಂದಿಸಲಿಲ್ಲ. ಮಿತ್ರರೂ ಒಡನಾಡಿಗಳೂ ಅಭಿನಂದಿಸಲಿಲ್ಲ. ಅವನಿಗೆ ಸುಖವಾಗಲೀ, ಸಂತೋಷವಾಗಲೀ ಲಭಿಸಲಿಲ್ಲ. ಚಿನ್ನದ ರಾಶಿಯನ್ನು ತೆಗೆದುಕೊಂಡು ಬಂದಿದ್ದವನನ್ನು ಅವನ ತಂದೆ-ತಾಯಿಯರೂ, ಪತ್ನಿ ಪುತ್ರರೂ, ಮಿತ್ರರೂ, ಒಡನಾಡಿಗಳೂ ಅಭಿನಂದಿಸಿದರು. ಅವನಿಗೆ ಸುಖವು, ಸಂತೋಷವೂ ಲಭಿಸಿದುವು.

“ಹೀಗೆ ರಾಜ, ನಾರಿನ ರಾಶಿಯನ್ನು ಹೊತ್ತು ತಂದವನಂತೆ ನೀನು ಮಾತನಾಡುತ್ತಿದ್ದೀಯೆ. ರಾಜ, ಪಾಪದೃಷ್ಟಿಯನ್ನು ತೊರೆ, ಪಾಪ ದೃಷ್ಟಿಯನ್ನು ತೊರೆ. ದೀರ್ಘಕಾಲ ಅಹಿತ ದುಃಖಗಳಿಂದ ನರಳುವುದು ಬೇಡ.”

ಶರಣಗಮನ

“ಕಸ್ಸಪನು ಕೊಟ್ಟ ಮೊದಲನೆಯ ಉಪಮಾನದಿಂದಲೇ ನಾನು ಸಂತೋಷಪಟ್ಟೆ. ಅದು ನನ್ನ ಮನಸ್ಸನ್ನು ಹಿಡಿಸಿತು. ಆದರೆ ಪೂಜ್ಯನಾದ ಕಸ್ಸಪನ ಚಾತುರ್ಯಪೂರಿತವಾದ ಉತ್ತರಗಳನ್ನು ಕೇಳಲು ಈ ರೀತಿ ವಿಚಿತ್ರವಾದ ಪ್ರಶ್ನೆಗಳನ್ನು ಕೇಳಿದೆ. ನಾನು ಅವನನ್ನು ವಿರೋಧಿಸುತ್ತಿರುವಂತೆ ಮಾತನಾಡಿದೆ. ಕಸ್ಸಪ, ಬಹು ಉತ್ಕೃಷ್ಟವಾಗಿದೆ, ನೀನು ಹೇಳಿದುದು ಬಹು ಉತ್ಕೃಷ್ಟವಾಗಿದೆ. ತಲೆಕೆಳಗಾಗಿ ಬಿದ್ದಿರುವುದನ್ನು ನೆಟ್ಟಗೆ ನಿಲ್ಲಿಸುವಂತೆ ಅಡಗಿರುವುದನ್ನು ತೆಗೆದು ತೋರಿಸುವಂತೆ ದಾರಿ ತಪ್ಪಿದವನಿಗೆ ಸರಿಯಾದ ದಾರಿಯನ್ನು ತೋರಿಸುವಂತೆ, ಕತ್ತಲೆಯಲ್ಲಿ ದೀಪ ಹಿಡಿದಂತೆ ಕಣ್ಣಿರುವವನು ರೂಪಗಳನ್ನು ನೋಡಲು ಸಾಧ್ಯವಾಗುವಂತೆ ಕಸ್ಸಪನು ಧಮ್ಮವನ್ನು ಪ್ರಕಾಶಪಡಿಸಿದ್ದಾನೆ. ಕಸ್ಸಪ, ಭಗವಂತನಾದ ಗೋತಮನಿಗೆ ಶರಣು ಹೋಗುತ್ತೇನೆ, ಧಮ್ಮಕ್ಕೆ ಶರಣು ಹೋಗುತ್ತೇನೆ, ಭಿಕ್ಷು ಸಂಘಕ್ಕೂ ಶರಣು ಹೋಗುತ್ತೇನೆ. ಶರಣಾಗತನಾದ ನನ್ನನ್ನು ಇಂದಿನಿಂದ ನನ್ನ ಪ್ರಾಣವಿರುವವರೆಗೆ ಉಪಾಸಕನನ್ನಾಗಿ ಸ್ವೀಕರಿಸು. ಒಂದು ಮಹಾಯಜ್ಞವನ್ನು ಮಾಡಬೇಕೆಂಬ ಆಸೆ ಹುಟ್ಟಿದೆ. ನನಗೆ ಸುಖ ಮತ್ತು ಹಿತಗಳನ್ನುಂಟುಮಾಡುವ ಯಜ್ಞವನ್ನು ಹೇಗೆ ಮಾಡಬೇಕು ತಿಳಿಸು.”

ಯಜ್ಞ ಕಥೆ

“ರಾಜ, ದನಗಳನ್ನು ಕೊಲ್ಲುವ ಯಜ್ಞಗಳಿವೆ, ಆಡುಗಳನ್ನೂ, ಕೋಳಿಗಳನ್ನೂ, ಹಂದಿಗಳನ್ನೂ ಬೇರೆ ಬೇರೆ ವಿವಿಧ ಪ್ರಾಣಿಗಳನ್ನೂ ಕೊಲ್ಲುವ ಯಜ್ಞಗಳಿವೆ. ಪ್ರಾಣಿಗಳಿಗೆ ನೋವನ್ನುಂಟುಮಾಡುವ ಯಜ್ಞಗಳನ್ನು ಮಾಡಿಸುವವರು ಮಿಥ್ಯಾದೃಷ್ಟಿ ಮಿಥ್ಯಾ ಸಂಕಲ್ಪಗಳುಳ್ಳವರು. ಅವರು ನುಡಿಯುವುದು ಮಿಥ್ಯಾವಾಚಾ. ಅವರು ಮಾಡುವುದು ಮಿಥ್ಯಾಕರ್ಮಗಳನ್ನು, ಅಂದರೆ ದುಷ್ಕರ್ಮಗಳನ್ನು. ಅವರು ಅನುಸರಿಸುವುದು ಮಿಥ್ಯಾಸತಿ, ಮಿಥ್ಯಾಸಮಾಧಿ, ಅವರು ಅನುಸರಿಸುವುದು ಮಿಥ್ಯಾಜೀವನವನ್ನು, ಅಂದರೆ ಕೆಟ್ಟ ವೃತ್ತಿಗಳನ್ನು. ಮಿಥ್ಯಾ ವಾಯಾಮ, ಮಿಥ್ಯಾ ಸ್ಮೃತಿ, ಮಿಥ್ಯಾ ಸಮಾಧಿಗಳ ಮಾರ್ಗದಲ್ಲಿ ನಡೆಯುವವರು ಅವರು. ಇಂಥ ಯಜ್ಞದಿಂದ ಮಹತ್ಫಲವು ದೊರೆಯುವುದಿಲ್ಲ, ಯಾವ ಲಾಭವೂ ದೊರೆಯುವುದಿಲ್ಲ, ಕೀರ್ತಿಯೂ ದೊರೆಯುವುದಿಲ್ಲ, ಯಾವ ಸತ್ಪರಿಣಾಮವೂ ಆಗುವುದಿಲ್ಲ. ಒಬ್ಬ ಕೃಷಿಕನು ಬೀಜವನ್ನೂ, ನೇಗಿಲನ್ನೂ ತೆಗೆದುಕೊಂಡು ಕಾಡಿಗೆ ಹೋದಂತಾಗುತ್ತದೆ. ಆತನು ಕೆಲಸಕ್ಕೆ ಬಾರದ ಕೆಟ್ಟ ಭೂಮಿಯಲ್ಲಿ ಕಳೆಗಳನ್ನು ತೆಗೆಯದೆ ಕೊಳೆತು ಹೋಗಿರುವ ಗಾಳಿ ಬಿಸಿಲುಗಳಿಂದ ನಾಶವಾಗಿ ಸಾರವಿಲ್ಲದಿರುವ ಬೀಜವನ್ನು ಅಕಾಲದಲ್ಲಿ ನೆಟ್ಟಂತಾಗುತ್ತದೆ. ದೇವತೆಗಳು ಕಾಲವಲ್ಲದ ಕಾಲದಲ್ಲಿ ಮಳೆಯನ್ನು ನಡಿಸುವುದಿಲ್ಲ. ಅಂಥ ಬೀಜವು ವೃದ್ಧಿಹೊಂದಿ ವಿಪುಲವಾದ ಬೆಳೆಯನ್ನು ತರುವರುಂಟೆ? ಕೃಷಿಕನಿಗೆ ವಿಪುಲವಾದ ಬೆಳೆಯು ದೊರೆಯುವುದೇ?”

“ಇಲ್ಲ ಕಸ್ಸಪ.”

“ರಾಜ, ಹಾಗೆಯೇ ಅದು ಕೋಳಿ, ಹಂದಿ ಮುಂತಾದ ಪ್ರಾಣಿಗಳನ್ನು ಕೊಲ್ಲುವ ಮತ್ತು ಮಿಥ್ಯಾದೃಷ್ಟಿ, ಮಿಥ್ಯಾ ಸಂಕಲ್ಪಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿರುವವರು ಮಾಡಿಸುವ ಯಜ್ಞಗಳು ಕೂಡ. ಮಿಥ್ಯಾವಾಚಾವನ್ನು ನುಡಿಯುವವರೂ, ಮಿಥ್ಯಾ ಕರ್ಮಗಳನ್ನು ಮಾಡುವವರೂ, ಮಿಥ್ಯಾ ಜೀವನವನ್ನು ನಡೆಸುವವರೂ, ಮಿಥ್ಯಾ ವಾಯಾಮ, ಮಿಥ್ಯಾ ಸ್ಮೃತಿ, ಮಿಥ್ಯಾ ಸಮಾಧಿಗಳಲ್ಲಿ ತೊಡಗುವವರೂ ಮಾಡಿಸುವ ಯಜ್ಞಗಳು ಮಹತ್ಫಲಗಳನ್ನು ಕೊಡುವುದಿಲ್ಲ, ಯಾವ ಲಾಭವನ್ನೂ ತರುವುದಿಲ್ಲ, ಯಾವ ಕೀರ್ತಿಯನ್ನೂ ತರುವುದಿಲ್ಲ, ಯಾವ ಸತ್ಪರಿಣಾಮವನ್ನುಂಟುಮಾಡುವುದಿಲ್ಲ. ಯಾವ ಯಜ್ಞದಲ್ಲಿ ದನ, ಆಡು, ಕೋಳಿ, ಹಂದಿ ಮುಂತಾದ ಪ್ರಾಣಿಗಳ ಕೊಲೆಯಾಗುವುದಿಲ್ಲವೋ ಯಾವ ಯಜ್ಞವನ್ನು ಸಮ್ಯಕ್‍ದೃಷ್ಟಿ, ಸಮ್ಯಕ್ ಸಂಕಲ್ಪವುಳ್ಳವರು ಮಾಡಿಸುತ್ತಾರೋ, ಯಾವ ಯಜ್ಞಗಳಿಗೆ ಸಮ್ಯಕ್ ವಾಚಾ, ಸಮ್ಯಕ್ ಕರ್ಮ, ಸಮ್ಯಕ್ ಜೀವನ, ಸಮ್ಯಕ್ ಸ್ಮೃತಿ, ಸಮ್ಯಕ್ ಸಮಾಧಿಗಳ, ಮಾರ್ಗಗಳನ್ನುಸರಿಸುವವರು ಮುಖಂಡರಾಗಿರುತ್ತಾರೋ ಅಂಥ ಯಜ್ಞವು ಮಹತ್ಫಲವನ್ನು ಕೊಡುತ್ತದೆ, ಮಹಾಲಾಭವನ್ನು ತರುತ್ತದೆ. ಮಹಾಕೀರ್ತಿಯನ್ನು ತರುತ್ತದೆ, ಮಹಾ ಪರಿಣಾಮವನ್ನುಂಟುಮಾಡುತ್ತದೆ. ಕೃಷಿಕನೊಬ್ಬನು ಬೀಜ, ನೇಗಿಲುಗಳನ್ನು ತೆಗೆದುಕೊಂಡು ಕಾಡನ್ನು ಪ್ರವೇಶಿಸುತ್ತಾನೆನ್ನು. ಅವನು ಅಲ್ಲಿ ಫಲವತ್ತಾದ ಕಡೆ ಕಳೆ ಬೇರುಗಳನ್ನು ತೆಗೆದು, ನುಚ್ಚಾಗಿರುವ ರೋಗವಿಲ್ಲದ ಗಾಳಿ ಬಿಸಿಲುಗಳಿಂದ ಕೆಟ್ಟು ಹೋಗಿರುವ ಬೀಜವನ್ನು ಸಕಾಲದಲ್ಲಿ ಹಾಕುತ್ತಾನೆನ್ನು. ದೇವತೆಗಳು ಕಾಲಕಾಲಕ್ಕೆ ಮಳೆಯನ್ನು ನಡೆಸುತ್ತಾರೆನ್ನು. ಆ ಬೀಜಗಳು ವೃದ್ಧಿ ಹೊಂದಿ ವಿಪುಲವಾಗಿ ಬೆಳೆಯುವುದಿಲ್ಲವೇ, ಕೃಷಿಕನು ಒಳ್ಳೆಯ ಬೆಳೆಯನ್ನು ಪಡೆಯುವುದಿಲ್ಲವೇ?”

“ಪಡೆಯುತ್ತಾನೆ, ಕಸ್ಸಪ.”

“ಹಾಗೆಯೇ ರಾಜ, ಯಾವ ಯಜ್ಞದಲ್ಲಿ ಕೋಳಿ, ಆಡು, ಹಂದಿ ಮುಂತಾದ ಪ್ರಾಣಿಗಳ ಕೊಲೆಯಾಗುವುದಿಲ್ಲವೋ, ಮಾಡಿಸುವವರು ಸಮ್ಯಕ್ ದೃಷ್ಟಿ, ಸಮ್ಯಕ್ ಸಂಕಪ್ಪ, ಸಮ್ಯಕ್‍ವಾಚಾ, ಸಮ್ಯಕ್‍ಕರ್ಮ, ಸಮ್ಯಕ್ ಜೀವನ, ಸಮ್ಯಕ್ ವಾಯಾಮ, ಸಮ್ಯಕ್ ಸ್ಮೃತಿ, ಮತ್ತು ಸಮ್ಯಕ್ ಸಮಾಧಿಗಳ ಅಷ್ಟಾಂಗ ಮಾರ್ಗದಲ್ಲಿ ನಡೆಯುತ್ತಿರುವರೋ ಅಂಥ ಯಜ್ಞವು ಮಹತ್ಫಲವನ್ನು ತರುತ್ತದೆ, ಮಹಾಲಾಭವನ್ನು ತರುತ್ತದೆ, ಸತ್ಕೀರ್ತಿಯನ್ನು ತರುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಸತ್ಪರಿಣಾಮವನ್ನುಂಟುಮಾಡುತ್ತದೆ.”

ಉತ್ತರ ಮಾಣವಕನ ಬಗ್ಗೆ

ಆನಂತರ, ಪಾಯಾಸಿ ರಾಜನು ಸಮಣ ಬ್ರಾಹ್ಮಣರಿಗೂ, ಬಡವರಿಗೂ, ದಾರಿಹೋಕರಿಗೂ, ಯಾಚಕರಿಗೂ, ದಾನದ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯನ್ನು ಮಾಡಿದನು. ಅಲ್ಲಿ ಗಂಜಿ ಮತ್ತು ರೊಟ್ಟಿಯ ಚೂರುಗಳು ಊಟಕ್ಕೂ, ಅಂಚುಗಳಿಗೆ ಸಣ್ಣ ಗುಂಡುಗಳನ್ನು ಕಟ್ಟಿದ್ದ ಒರಟು ಬಟ್ಟೆಯು ಹೊರೆಯುವುದಕ್ಕೂ ದೊರೆಯುತ್ತಿದ್ದವು. ಅಲ್ಲಿಯ ದಾನವನ್ನು ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳಲು ಉತ್ತರನೆಂಬ ಯುವಕನು ಬಂದನು. ಅವನಿಗೆ ಸರಿಯಾದ ದಾನ ದೊರೆಯಲಿಲ್ಲ. ದಾನವನ್ನು ತೆಗೆದುಕೊಂಡಮೇಲೆ ಅವನು ಹೀಗೆ ಹಂಗಿಸಿದನು- “ಈ ದಾನದಿಂದ ಪಾಯಾಸಿ ರಾಜನನ್ನು ಈ ಲೋಕದಲ್ಲಿ ಇಲ್ಲಿ ನೋಡಿದೆ, ಪರಲೋಕದಲ್ಲಿ ನೋಡುವುದು ಬೇಡ.” ಪಾಯಾಸಿರಾಜನು ಉತ್ತರನು ಹೇಳಿದುದನ್ನು ಕೇಳಿಸಿಕೊಂಡನು. ಆಗ ಪಾಯಾಸಿರಾಜನು ಉತ್ತರನನ್ನು ಕರೆದು ಇಂತೆಂದನು- “ವತ್ಸ, ಉತ್ತರ, ‘ಈ ದಾನದಿಂದ ಪಾಯಾಸಿರಾಜನನ್ನು ಇಲ್ಲಿ ನೋಡಿದೆ, ಪರಲೋಕದಲ್ಲಿ ನೋಡುವುದು ಬೇಡ’ ಎಂದು ನೀನು ಹೇಳಿದೆಯಾ?”

“ಹೌದು ಗೆಳೆಯ.”

“ನೀನು ಹಾಗೆ ಹಂಗಿಸಲು ಕಾರಣವೇನು? ಪುಣ್ಯ ಗಳಿಸುವುದಕ್ಕಾಗಿ ಮಾಡಿದ ದಾನವು ಫಲವು ಕೊಡಬೇಡವೇ?”

“ತಿನ್ನುವುದಕ್ಕೂ, ಕುಡಿಯುವುದಕ್ಕೂ ನೀನು ರೊಟ್ಟಿಯ ಚೂರುಗಳನ್ನೂ, ಗಂಜಿಯನ್ನೂ ಕೊಡುತ್ತೀಯೆ. ಉಡುವುದಕ್ಕೆ ಅಂಚಿಗೆ ಸಣ್ಣ ಗುಂಡುಗಳನ್ನು ಸೇರಿಸಿರುವ ಬಟ್ಟೆಯನ್ನು ಕೊಡುತ್ತೀಯೆ. ನೀನು ಕೊಟ್ಟ ಆಹಾರವನ್ನು ನೀನು ತಿನ್ನುವುದಿರಲಿ, ಕಾಲಿನಲ್ಲಿಯೂ ಮುಟ್ಟುವುದಿಲ್ಲ. ದಾನವಾಗಿ ಕೊಟ್ಟ ಬಟ್ಟೆಯನ್ನು ನೀನು ಧರಿಸುವುದಿರಲಿ, ಕಾಲಿನಲ್ಲಿಯೂ ಮುಟ್ಟುವುದಿಲ್ಲ, ಒರೆಸುವುದಕ್ಕೂ ಉಪಯೋಗಿಸುವುದಿಲ್ಲ. ನೀನು ನಮಗೆ ಪ್ರಿಯವಾಗಿದ್ದೀಯೆ. ಪ್ರಿಯವಾಗಿರುವುದನ್ನು ಅಪ್ರಿಯವಾಗಿರುವುದರ ಜೊತೆಗೆ ಹೇಗೆ ಸೇರಿಸೋಣ?”

“ವತ್ಸ, ನಾವು ಉಣ್ಣುವುದನ್ನೇ ನಾನು ಕೊಡುವುದನ್ನೇ ದಾನವಾಗಿ ಕೊಡಬಲ್ಲ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯನ್ನು ಮಾಡಬಲ್ಲೆಯಾ?” “ಹಾಗೆಯೇ ಆಗಲಿ ಗೆಳೆಯ” ಎಂದು ಯುವಕ ಉತ್ತರನು ಪಾಯಾಸಿ ರಾಜನಿಗೆ ಹೇಳಿ ಪಾಯಾಸಿ ರಾಜನು ಯಾವುದನ್ನು ತಿನ್ನುತ್ತಾನೋ ಅಂಥ ಅನ್ನದಾನಕ್ಕೂ ಪಾಯಾಸಿ ರಾಜನು ಯಾವುದನ್ನು ಉಡುತ್ತಾನೋ ಅಂಥ ವಸ್ತ್ರದಾನಕ್ಕೂ ವ್ಯವಸ್ಥೆ ಮಾಡಿದನು.

ಪಾಯಾಸಿ ರಾಜನು ದಾನವನ್ನು ತನ್ನ ಸ್ವಯಂ ವಿವೇಚನೆಯಿಂದ ಮಾಡದಿದ್ದುದರಿಂದ ತನ್ನ ಕೈಯಿಂದಲೇ ದಾನವನ್ನು ಮಾಡದಿದ್ದುದರಿಂದ, ತನ್ನ ಮನಸ್ಸಿನಲ್ಲಿಯೇ ಅಂಥ ದಾನದ ಇಚ್ಛೆಯು ಹುಟ್ಟುದಿದ್ದುದರಿಂದ, ಕಾಯದಿಂದ, ಬೇರೆಯಾಗಿ ಮರಣ ಹೊಂದಿದ ಮೇಲೆ ಚತುರ್ಮಹಾರಾಜ ದೇವತೆಗಳ ಜೊತೆಗಾರನಾಗಿ ಹುಟ್ಟಿದನು. ಶೂನ್ಯವಾದ ಸೇರಿಸಕ ವಿಮಾನದಲ್ಲಿ ಹುಟ್ಟಿದನು. ಆದರೆ ಪಾಯಾಸಿರಾಜನು ಮೊದಲು ಮಾಡಿದ ದಾನವನ್ನು ಹಂಗಿಸಿ, ತನ್ನ ಸ್ವಯಂ ವಿವೇಚನೆಯಿಂದ ಒಳ್ಳೆಯ ದಾನಕ್ಕೆ ಕಾರಣನಾದ, ತನ್ನ ಹಸ್ತದಿಂದಲೇ ದಾನಮಾಡಿದ ಶುದ್ಧ ಮನಸ್ಸಿನಿಂದ ದಾನಮಾಡಿದ ಒಳ್ಳೆಯ ದಾನವನ್ನೇ ಮಾಡಬೇಕೆಂದು ಉದ್ದೇಶಿಸಿದ್ದ ಯುವಕ ಉತ್ತರನು ಕಾಯದಿಂದ ಬೇರೆಯಾಗಿ ಮರಣ ಹೊಂದಿದಮೇಲೆ ತಾವತಿಂಸ ದೇವತೆಗಳ ಸಹವಾಸಿಯಾಗಿ ಹುಟ್ಟಿದನು.

ಆ ಕಾಲದಲ್ಲಿ ಆಯುಷ್ಮಂತನಾದ ಗವಂಪತಿಯು ಶೂನ್ಯ ಸೀರಿಸಿಕ ವಿಮಾನಕ್ಕೆ ಹಗಲು ಹೊತ್ತು ವಿಶ್ರಮಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು ಹೋಗುತ್ತಿದ್ದನು. ದೇವಪುತ್ರ ಪಾಯಾಸಿಯು ಆಯುಷ್ಮಂತ ಗವಂಪತಿಗೆ ಅಭಿವಂದಿಸಿ ಒಂದುಕಡೆ ನಿಂತುಕೊಂಡನು. ಹೀಗೆ ನಿಂತ ಪಾಯಾಸಿ ದೇವಪುತ್ರನನ್ನೂ ಆಯುಷ್ಮಂತ ಗವಂಪತಿಯು ಹೀಗೆ ಕೇಳಿದನು- “ಗೆಳೆಯ, ನೀನು ಯಾರು?”

“ನಾನು ಪಾಯಾಸಿ ರಾಜ ಭಂತೆ.”

“ನೀನು ‘ಪರಲೋಕವಿಲ್ಲ, ತಂದೆ-ತಾಯಿಗಳಿಗೆ ಜನಿಸದ ಜೀವಿಗಳಿಲ್ಲ, ಸುಕೃತಿ ದುಷ್ಕೃತಿಗಳ ಫಲವು ವಿಪಾಕ ಹೊಂದುವುದಿಲ್ಲ’ ಎಂಬ ದೃಷ್ಟಿ ಇದ್ದವನಲ್ಲವೇ?”

“ಭಂತೆ, ನಾನು ಆ ದೃಷ್ಟಿಯನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದವನಾಗಿದ್ದೆ. ಆದರೆ ಪೂಜ್ಯ ಕುಮಾರ ಕಸ್ಸಪನ ದೆಸೆಯಿಂದ ಆ ದೃಷ್ಟಿಯನ್ನು ತೊರೆದುಬಿಟ್ಟೆ.”

“ಆದರೆ ಗೆಳೆಯ, ದಾನವನ್ನು ಹಂಗಿಸಿದ ಯುವಕ ಉತ್ತರನು ಎಲ್ಲಿ ಹುಟ್ಟಿದ್ದಾನೆ.”

“ಭಂತೆ, ನಾನು ಕೊಟ್ಟ ದಾನವನ್ನು ಹಂಗಿಸಿದ ಯುವಕ ಉತ್ತರನು ಸ್ವಂತ ವಿವೇಚನೆಯಿಂದ ದಾನ ಮಾಡಿದವನಾದ್ದರಿಂದ ತನ್ನ ಕೈಯಿಂದಲೇ ದಾನ ಮಾಡಿದವನಾದ್ದರಿಂದ ಒಳ್ಳೆಯ ಮನಸ್ಸಿನಿಂದ, ಶುದ್ಧ ಮನಸ್ಸಿನಿಂದ ದಾನ ಮಾಡಿದವನಾದ್ದರಿಂದ, ಕಾಯದಿಂದ ಬೇರೆಯಾಗಿ ಮರಣಹೊಂದಿದ ಮೇಲೆ ಸದ್ಗತಿಯನ್ನು ಹೊಂದಿ ಸ್ವರ್ಗಲೋಕದಲ್ಲಿ ಹುಟ್ಟಿ ತಾವತಿಂಸ ದೇವತೆಗಳ ಸಹವಾಸಿಯಾಗಿದ್ದಾನೆ. ಆದರೆ ನಾನು ನನ್ನ ಸ್ವಂತ ವಿವೇಚನೆಯನ್ನು ಉಪಯೋಗಿಸಿ ದಾನ ಮಾಡಲಿಲ್ಲ. ನನ್ನ ಕೈಯಿಂದಲೇ ದಾನ ಮಾಡಲಿಲ್ಲ. ಶುದ್ಧ ಮನಸ್ಸಿನಿಂದ ದಾನ ಮಾಡಲಿಲ್ಲ. ಬೇಡವಾದುದನ್ನು ಬಿಸಾಡುವವನ ಮನಸ್ಸಿನಿಂದ ದಾನ ಮಾಡಿದೆ. ಕಾಯದಿಂದ ಬೇರೆಯಾಗಿ ಮರಣ ಹೊಂದಿದ ಮೇಲೆ ಚತುರ್ಮಹಾರಾಜರಿರುವ ಶೂನ್ಯ ಸೇರಿಸಕ ವಿಮಾನದಲ್ಲಿ ಹುಟ್ಟಿ ಅವರ ಸಹವಾಸಿಯಾಗಿದ್ದೇನೆ. ಆಗ ಗವಂಪತಿಯು ಮನುಷ್ಯ ಲೋಕಕ್ಕೆ ಹೋಗಿ ಈ ರೀತಿ ಹೇಳು- ‘ಸ್ವಯಂ ವಿವೇಚನೆಯಿಂದ ದಾನ ಮಾಡಿ, ನಿಮ್ಮ ಹಸ್ತದಿಂದಲೇ ದಾನ ಮಾಡಿ, ಒಳ್ಳೆಯ ಮನಸ್ಸಿನಿಂದ ದಾನ ಮಾಡಿ, ಬೇಡವಾದ ವಸ್ತುವನ್ನು ಬಿಸಾಡುವ ಭಾವನೆಯುಳ್ಳವವನಂತೆ ದಾನ ಮಾಡುವುದು ಬೇಡ. ಪಾಯಾಸಿ ರಾಜನು ಈ ರೀತಿ ದಾನ ಮಾಡಲಿಲ್ಲವಾದುದರಿಂದ ಮರಣ ಹೊಂದಿದಮೇಲೆ ಶೂನ್ಯವಾದ ಸೇರಿಸಕ ವಿಮಾನದಲ್ಲಿ ಹುಟ್ಟು ಚತುರ್ಮಹಾರಾಜರ ಜೊತೆಯಲ್ಲಿದ್ದಾನೆ. ಆದರೆ ಯುವಕ ಉತ್ತರನು ಈ ರೀತಿಯ ದಾನ ಮಾಡಿದುದರಿಂದ ಸುಗತಿಯನ್ನು ಹೊಂದಿ ಸ್ವರ್ಗಲೋಕದಲ್ಲಿ ಹುಟ್ಟಿ ತಾವತಿಂಸ ದೇವತೆಗಳ ಜೊತೆಗಿದ್ದಾನೆ.

ಆಮೇಲೆ ಆಯುಷ್ಮಂತ ಗವಂಪತಿಯು ಮನುಷ್ಯ ಲೋಕಕ್ಕೆ ಬಂದು ಹೀಗೆ ಹೇಳಿದನು- “ಸ್ವಂತ ವಿವೇಚನೆಯಿಂದ ದಾನ ಮಾಡಿ, ನಿಮ್ಮ ಕೈಯಿಂದಲೇ ದಾನ ಮಾಡಿ, ಒಳ್ಳೆಯ ಮನಸ್ಸಿನಿಂದ ದಾನವನ್ನು ಮಾಡಿ. ಬೇಡದ ವಸ್ತುವನ್ನು ಬಿಸಾಡುವವನಿಗಿರುವ ಭಾವನೆಯಿಂದ ದಾನ ಮಾಡುವುದು ಬೇಡ. ಪಾಯಾಸಿರಾಜನು ಸ್ವಂತ ವಿವೇಚನೆಯಿಂದ ದಾನ ಮಾಡಲಿಲ್ಲ. ತನ್ನ ಕೈಯಿಂದಲೇ ದಾನ ಮಾಡಲಿಲ್ಲ. ಶುದ್ಧ ಮನಸ್ಸಿನಿಂದ ದಾನ ಮಾಡಲಿಲ್ಲ. ಬೇಡವಾದ ವಸ್ತುವನ್ನು ಬಿಸಾಡುವವನ ಭಾವನೆಯಿಂದ ದಾನ ಮಾಡಿದ. ಕಾಯದಿಂದ ಬೇರೆಯಾಗಿ, ಮರಣ ಹೊಂದಿದ ಮೇಲೆ ಶೂನ್ಯವಾದ ಸೇರಿಸಕ ವಿಮಾನದಲ್ಲಿ ಹುಟ್ಟಿ ಚತುರ್ಮಹಾರಾಜ ದೇವತೆಗಳ ಜೊತೆಗಿದ್ದಾನೆ. ಪಾಯಾಸಿರಾಜನನ್ನು ಹಂಗಿಸಿ ಸ್ವಂತ ವಿವೇಚನೆಯಿಂದ ದಾನ ಮಾಡಿದ. ತನ್ನ ಕೈಯಿಂದಲೇ ದಾನ ಮಾಡಿದ. ಬೇಡವಾದುದನ್ನು ಬಿಸಾಡುವವನ ಭಾವನೆ ಇಲ್ಲದೆ ಶುದ್ಧ ಮನಸ್ಸಿನಿಂದ ದಾನ ಮಾಡಿದ ಉತ್ತರನು ಕಾಯದಿಂದ ಬೇರೆಯಾಗಿ ಮರಣ ಹೊಂದಿದ ಮೇಲೆ ಸುಗತಿಯನ್ನು ಹೊಂದಿ ಸ್ವರ್ಗ ಲೋಕದಲ್ಲಿ ಹುಟ್ಟಿ ತಾವತಿಂಸ ದೇವತೆಗಳ ಸಹವಾಸಿಯಾಗಿದ್ದಾನೆ.”

ಇಲ್ಲಿಗೆ ಪಾಯಾಸಿರಾಜ ಸುತ್ತ ಮುಗಿಯಿತು.

ಮಹಾವಗ್ಗ ಮುಗಿಯಿತು.

The Long Discourses

|_II. The Great Chapter

DN23. ಪಾಯಾಸಿರಾಜ ಸುತ್ತ

Translations [21]

English

繁體字

日本語

Français

Deutsch

Italiano

Português

Русский

Norsk

Srpski

עִבְרִית

हिंदी

ಕನ್ನಡ

বাংলা

Việt Ngữ

Bahasa Indonesia

සිංහල

ပြန်သွားရန်

ภาษาไทย

पाळिभासा (Pāli)

Reference

Translations [21]

English

繁體字

日本語

Français

Deutsch

Italiano

Português

Русский

Norsk

Srpski

עִבְרִית

हिंदी

ಕನ್ನಡ

বাংলা

Việt Ngữ

Bahasa Indonesia

සිංහල

ပြန်သွားရန်

ภาษาไทย

पाळिभासा (Pāli)

Reference

Commentaries [0]