Loading

Content

【1】SN35. Tương Ưng Sáu Xứ

Số lượng bài kinh trong “Tương Ưng Sáu Xứ” thay đổi giữa các ấn bản, chủ yếu do cách đếm sự lặp lại; SuttaCentral theo bản dịch của Bhikkhu Bodhi với 248 bài kinh. Sáu xứ bổ sung cho năm uẩn như là sự tóm tắt của Khổ Đế. Nếu các uẩn tập trung vào cấu trúc chức năng của trải nghiệm như nền tảng cho các quan điểm về tự ngã, thì ở đây nhấn mạnh cách mà trải nghiệm cảm giác kích thích dục vọng. Mặc dù có sự khác biệt về hướng đi, hai nhóm này có nhiều điểm chung, và thường cùng một khuôn mẫu được áp dụng trong cả hai trường hợp. Sáu xứ là phương tiện thông qua đó thế giới được biết đến, và vì vậy mỗi xứ có một khía cạnh 'bên trong' và 'bên ngoài'—như 'mắt' và 'các cảnh', v.v. Dù phổ biến, tốt nhất không nên nghĩ về xứ bên ngoài như là 'đối tượng', vì trong các bài kinh, chúng được miêu tả liên quan đến tâm quan sát, chứ không phải là những thực thể tồn tại độc lập. Điều này khá đơn giản cho đến khi chúng ta tiếp cận với xứ cuối cùng, 'ý' và 'tư tưởng' hay 'các pháp'. Để tránh sự nhầm lẫn có thể xảy ra, 'giác quan thứ sáu' này đơn giản chỉ là năng lực tâm thức, không liên quan gì đến các năng lực siêu nhiên. Khía cạnh bên ngoài là pháp (dhammā), một thuật ngữ rất mơ hồ nên việc dịch luôn gặp khó khăn. Ở đây, nó ám chỉ bất cứ điều gì có thể được biết trực tiếp bởi tâm, tách biệt với năm giác quan. Bản dịch chính xác nhất về mặt kỹ thuật có lẽ là ‘các pháp’, 'các hiện tượng trong tâm trí', nhưng 'tư tưởng' có thể được dùng như một cách diễn đạt phổ thông hơn, miễn là nó bao gồm cả ý tưởng, trí tưởng tượng, v.v.