Kosalānaṁ purā rammā,
agamā dakkhiṇāpathaṁ;
Ākiñcaññaṁ patthayāno,
brāhmaṇo mantapāragū.
So assakassa visaye,
aḷakassa samāsane;
Vasi godhāvarīkūle,
uñchena ca phalena ca.
Tasseva upanissāya,
gāmo ca vipulo ahu;
Tato jātena āyena,
mahāyaññamakappayi.
Mahāyaññaṁ yajitvāna,
puna pāvisi assamaṁ;
Tasmiṁ paṭipaviṭṭhamhi,
añño āgañchi brāhmaṇo.
Ugghaṭṭapādo tasito,
paṅkadanto rajassiro;
So ca naṁ upasaṅkamma,
satāni pañca yācati.
Tamenaṁ bāvarī disvā,
āsanena nimantayi;
Sukhañca kusalaṁ pucchi,
idaṁ vacanamabravi.
“Yaṁ kho mama deyyadhammaṁ,
Sabbaṁ visajjitaṁ mayā;
Anujānāhi me brahme,
Natthi pañcasatāni me”.
“Sace me yācamānassa,
bhavaṁ nānupadassati;
Sattame divase tuyhaṁ,
muddhā phalatu sattadhā”.
Abhisaṅkharitvā kuhako,
bheravaṁ so akittayi;
Tassa taṁ vacanaṁ sutvā,
bāvarī dukkhito ahu.
Ussussati anāhāro,
Sokasallasamappito;
Athopi evaṁ cittassa,
Jhāne na ramatī mano.
Utrastaṁ dukkhitaṁ disvā,
Devatā atthakāminī;
Bāvariṁ upasaṅkamma,
Idaṁ vacanamabravi.
“Na so muddhaṁ pajānāti,
Kuhako so dhanatthiko;
Muddhani muddhapāte vā,
Ñāṇaṁ tassa na vijjati”.
“Bhotī carahi jānāsi,
Taṁ me akkhāhi pucchitā;
Muddhaṁ muddhādhipātañca,
Taṁ suṇoma vaco tava”.
“Ahampetaṁ na jānāmi,
Ñāṇamettha na vijjati;
Muddhani muddhādhipāte ca,
Jinānaṁ hettha dassanaṁ”.
“Atha ko carahi jānāti,
Asmiṁ pathavimaṇḍale;
Muddhaṁ muddhādhipātañca,
Taṁ me akkhāhi devate”.
“Purā kapilavatthumhā,
Nikkhanto lokanāyako;
Apacco okkākarājassa,
Sakyaputto pabhaṅkaro.
So hi brāhmaṇa sambuddho,
Sabbadhammāna pāragū;
Sabbābhiññābalappatto,
Sabbadhammesu cakkhumā;
Sabbakammakkhayaṁ patto,
Vimutto upadhikkhaye.
Buddho so bhagavā loke,
Dhammaṁ deseti cakkhumā;
Taṁ tvaṁ gantvāna pucchassu,
So te taṁ byākarissati”.
Sambuddhoti vaco sutvā,
Udaggo bāvarī ahu;
Sokassa tanuko āsi,
Pītiñca vipulaṁ labhi.
So bāvarī attamano udaggo,
Taṁ devataṁ pucchati vedajāto;
“Katamamhi gāme nigamamhi vā pana,
Katamamhi vā janapade lokanātho;
Yattha gantvāna passemu,
Sambuddhaṁ dvipaduttamaṁ”.
“Sāvatthiyaṁ kosalamandire jino,
Pahūtapañño varabhūrimedhaso;
So sakyaputto vidhuro anāsavo,
Muddhādhipātassa vidū narāsabho”.
Tato āmantayī sisse,
Brāhmaṇe mantapārage;
“Etha māṇavā akkhissaṁ,
Suṇātha vacanaṁ mama.
Yasseso dullabho loke,
Pātubhāvo abhiṇhaso;
Svājja lokamhi uppanno,
Sambuddho iti vissuto;
Khippaṁ gantvāna sāvatthiṁ,
Passavho dvipaduttamaṁ”.
“Kathaṁ carahi jānemu,
Disvā buddhoti brāhmaṇa;
Ajānataṁ no pabrūhi,
Yathā jānemu taṁ mayaṁ”.
“Āgatāni hi mantesu,
Mahāpurisalakkhaṇā;
Dvattiṁsāni ca byākkhātā,
Samattā anupubbaso.
Yassete honti gattesu,
Mahāpurisalakkhaṇā;
Dveyeva tassa gatiyo,
Tatiyā hi na vijjati.
Sace agāraṁ āvasati,
Vijeyya pathaviṁ imaṁ;
Adaṇḍena asatthena,
Dhammena manusāsati.
Sace ca so pabbajati,
Agārā anagāriyaṁ;
Vivaṭṭacchado sambuddho,
Arahā bhavati anuttaro.
Jātiṁ gottañca lakkhaṇaṁ,
Mante sisse punāpare;
Muddhaṁ muddhādhipātañca,
Manasāyeva pucchatha.
Anāvaraṇadassāvī,
Yadi buddho bhavissati;
Manasā pucchite pañhe,
Vācāya vissajessati”.
Bāvarissa vaco sutvā,
Sissā soḷasa brāhmaṇā;
Ajito tissametteyyo,
Puṇṇako atha mettagū.
Dhotako upasīvo ca,
Nando ca atha hemako;
Todeyya-kappā dubhayo,
Jatukaṇṇī ca paṇḍito.
Bhadrāvudho udayo ca,
Posālo cāpi brāhmaṇo;
Mogharājā ca medhāvī,
Piṅgiyo ca mahāisi.
Paccekagaṇino sabbe,
Sabbalokassa vissutā;
Jhāyī jhānaratā dhīrā,
Pubbavāsanavāsitā.
Bāvariṁ abhivādetvā,
Katvā ca naṁ padakkhiṇaṁ;
Jaṭājinadharā sabbe,
Pakkāmuṁ uttarāmukhā.
Aḷakassa patiṭṭhānaṁ,
Purimāhissatiṁ tadā;
Ujjeniñcāpi gonaddhaṁ,
Vedisaṁ vanasavhayaṁ.
Kosambiñcāpi sāketaṁ,
Sāvatthiñca puruttamaṁ;
Setabyaṁ kapilavatthuṁ,
Kusinārañca mandiraṁ.
Pāvañca bhoganagaraṁ,
Vesāliṁ māgadhaṁ puraṁ;
Pāsāṇakaṁ cetiyañca,
Ramaṇīyaṁ manoramaṁ.
Tasitovudakaṁ sītaṁ,
Mahālābhaṁva vāṇijo;
Chāyaṁ ghammābhitattova,
Turitā pabbatamāruhuṁ.
Bhagavā tamhi samaye,
Bhikkhusaṅghapurakkhato;
Bhikkhūnaṁ dhammaṁ deseti,
Sīhova nadatī vane.
Ajito addasa buddhaṁ,
Sataraṁsiṁva bhāṇumaṁ;
Candaṁ yathā pannarase,
Pāripūriṁ upāgataṁ.
Athassa gatte disvāna,
Paripūrañca byañjanaṁ;
Ekamantaṁ ṭhito haṭṭho,
Manopañhe apucchatha.
“Ādissa jammanaṁ brūhi,
Gottaṁ brūhi salakkhaṇaṁ;
Mantesu pāramiṁ brūhi,
Kati vāceti brāhmaṇo”.
“Vīsaṁ vassasataṁ āyu,
So ca gottena bāvarī;
Tīṇissa lakkhaṇā gatte,
Tiṇṇaṁ vedāna pāragū.
Lakkhaṇe itihāse ca,
Sanighaṇḍusakeṭubhe;
Pañcasatāni vāceti,
Sadhamme pāramiṁ gato”.
“Lakkhaṇānaṁ pavicayaṁ,
Bāvarissa naruttama;
Kaṅkhacchida pakāsehi,
Mā no kaṅkhāyitaṁ ahu”.
“Mukhaṁ jivhāya chādeti,
Uṇṇassa bhamukantare;
Kosohitaṁ vatthaguyhaṁ,
Evaṁ jānāhi māṇava”.
Pucchañhi kiñci asuṇanto,
Sutvā pañhe viyākate;
Vicinteti jano sabbo,
Vedajāto katañjalī.
“Ko nu devo vā brahmā vā,
Indo vāpi sujampati;
Manasā pucchite pañhe,
Kametaṁ paṭibhāsati”.
“Muddhaṁ muddhādhipātañca,
Bāvarī paripucchati;
Taṁ byākarohi bhagavā,
Kaṅkhaṁ vinaya no ise”.
“Avijjā muddhāti jānāhi,
Vijjā muddhādhipātinī;
Saddhāsatisamādhīhi,
Chandaviriyena saṁyutā”.
Tato vedena mahatā,
Santhambhitvāna māṇavo;
Ekaṁsaṁ ajinaṁ katvā,
Pādesu sirasā pati.
“Bāvarī brāhmaṇo bhoto,
Saha sissehi mārisa;
Udaggacitto sumano,
Pāde vandati cakkhuma”.
“Sukhito bāvarī hotu,
Saha sissehi brāhmaṇo;
Tvañcāpi sukhito hohi,
Ciraṁ jīvāhi māṇava.
Bāvarissa ca tuyhaṁ vā,
Sabbesaṁ sabbasaṁsayaṁ;
Katāvakāsā pucchavho,
Yaṁ kiñci manasicchatha”.
Sambuddhena katokāso,
Nisīditvāna pañjalī;
Ajito paṭhamaṁ pañhaṁ,
Tattha pucchi tathāgataṁ.

Vatthugāthā niṭṭhitā.

The Minor Discourses

|_【5】 Anthology of Discourses

|__V. The Chapter on the Way to the Beyond

Snp5.1 Vatthugāthā

Translations [3]

English

Việt Ngữ

पाळिभासा (Pāli)

Reference

Translations [3]

English

Việt Ngữ

पाळिभासा (Pāli)

Reference

Commentaries [0]